روستای خرانق، گمشده ای در کویر ایران

بازهم روستایی فراموش شده در یزد! بازهم نامهربانی و ناملایمت! این بار نه خانه تاریخی است و نه اثر هنری! این بار صحبت از روستایی است که در 85 کیلومتری یزد واقع شده، روستایی به نام روستای خرانق. خرانق که از جاذبه های گردشگری یزد محسوب می شود، در معرض آسیب و خطر است. روستایی که زیبایی های آن، زوج گردشگر نروژی را به وجد آورده و باعث شده تا خاطرات سفر خود را منتشر کنند. با همگردی برای شنیدن این خاطرات زیبا همراه باشید.

خاطرات زوج نروژی از روستای خرانق

Bente and Per زوجی از شهر فردریکستاد نروژ، چندسالی است که جهان گردی می کنند و به قاره های اروپا، آفریقا، اقیانوسیه و آسیا سفر کردند، گزارشی جالب و خواندنی از سفر های خود در وب سایتشان منتشر می کنند و هدفشان از این کار، تشویق و ترویج دیگران به سفر رفتن است. فراموش نکنید که این نوشته از زبان این زوج جهانگرد می باشد. پس گوش بسپاریم به این خاطره. به روستایی رسیدیم که قدمت هزارساله داشت. آفتاب بر روستا می تابید و روستا را از فرسخ ها دورتر زیباتر می کرد. اتوبوس در مکانی سرسبز و پر از درخت و در کنار مجسمه هایی ایستاد. از دورها معماری خشتی و قدیمی به چشم می خورد، اما کمی نزدیک تر، ساختمان های مدرن و جدید وجود داشت که تضاد در آن بیداد می کرد. در گشت و گذاری که در روستا بر روی سنگ فرش ها داشتیم، انگار این روستا خالی از سکنه بود. روستای جدید بر روی تپه ای نمایان بود و چشم انداز زیبایش، آدمی را مات و مبهوت می کرد و در انتها به میدانی رسیدیم که در نزدیک کانالی، خانمی بر روی دو زانویش نشسته و لباس می شست. در پشت بادگیری که به تازگی مرمت شده بود و در این میدان قرار گرفته بود، روستای کاهگلی خرانق به چشم می خورد. کوچه پس کوچه های روستای خرانق، شبیه به تار عنکبوتی متروک شده بود. آن هنگام که در کوچه های روستا قدم می زدیم، منتظر هر اتفاقی بودیم. هر لحظه امکان پرت شدن خشتی بود، اما این روستا آنقدر زیبا بود که مات و مبهوت، فقط قدم می زدیم و متوجه خطرات احتمالی قدم زدن و بالا رفتن از ویرانه ها نبودیم. ما با گروه منظمی رفته بودیم، اما آنقدر مات و مبهوت زیبایی این روستا بودیم که اصلا متوجه گروه نبودیم و بعدها متوجه شدیم که ما ماندیم و اکتشافات و خانه های ویران که هنوز دیوارهای آن، زیبایی این روستا را به رخ بازدید کنندگان می کشد. از پنجره های خانه های به جا مانده، منظره ای سرسبز نمایان بود و گنبد آبی روشن در آن طرف دره خودنمایی می کرد و مردان مسنی که در زمین ها در حال کشاورزی بودند. صخره های عجیبی که در امتداد افق و بیابان ها به طرف دره ها کشیده شده بودند. اینجا شبیه به دنیایی سورئال است که آسمانی آبی و منظره ای قهوه ای با هاله های طلایی دارد که نقطه های سبز روشن از دور دست ها در آن می درخشد و فضایی زیبا به روستا بخشیده. این روستا مانند دیگر روستاهای ایران معمولا کسی در آن زندگی نمی کند، جوانترها روستارا ترک کردند و تنها چند پیرزن مسن، چراغ این روستا را روشن نگه داشته اند. با قدم گذاشتن به جلو به حمامی با کاشی کاری سفید و سکوهای شستشو می رسیم که وجود چنان سازه ای در یکی از حفره های زمین، غافلگیر کننده بود. یکی از دلایل مهاجرت و ترک این روستا کمبود آب بود است. خرانق یکی از روستاهای ماجراجویانه برای علاقه مندان به سفر و تاریخ می باشد. اگر مسیرتان به این طرف ها افتاد، در کنار دیگر جاذبه های گردشگری یزد، سری هم به روستای خرانق بزنید که فقط یک ساعت تا یزد فاصله دارد اما ارزشش را دارد و حتما دوباره باز خواهید گشت. این روستا ما را به خاطرات 5 سالگیمان برد و باهیجانی غیر قابل توصیف و با اشتیاق به گشت و گذار پرداختیم.

  

تا به حال اقامت در غارهای کاپادوکیای ترکیه را تجربه کرده اید؟

قاره آسیا دارای کشورهای توریستی کوچک و بزرگ متعددی است که با داشتن جاذبه هایی بی نظیر، توانسته اند جهانیان را متوجه خود کنند و آنان را به سوی خود بکشانند. یکی از کشورهای این قاره که در زمینه گردشگری جایگاهی غیر قابل انکار را از آن خود کرده، کشور ترکیه است. این کشور به دلیل داشتن آب و هوایی مطبوع مدیترانه ای، جاذبه های طبیعی بی مثال، تاریخی پر رمز و راز و همچنین فرهنگی با اصالت توانسته که در همه حوزه ها نقشی قابل ملاحظه را ایفا نماید و برای تقاضای گردشگران در حوزه های گوناگون پاسخی درخور ارائه دهد. زیبایی های کشور ترکیه چنان بی حد و حصر است که هر کدام از شهرهای این کشور قابلیت میزبانی شایسته از گردشگران بین المللی را دارا می باشد. یکی از این شهرها بدون شک، شهر کاپادوکیا است. این شهر که از جمله شهرهای تاریخی کشور ترکیه به حساب می آید، پر از ساختمان های سنگی است که با بهره گیری از طبیعت غالب بر این منطقه شکل گرفته و برای هر بیننده ای می تواند شگفت آور باشد. ساختمان هایی بلند از جنس سنگ هایی عظیم، سازه هایی با حجاری های چشم نواز و بناهایی تاریخی از جنس سنگ های سخت تنها بخشی از زیبایی های این شهر است، اما چیزی که قصد داریم در این شهر به دنبالش بگردیم و به شما نیز معرفی کنیم، هتل های صخره ای در کاپادوکیا است که همه ساله با پذیرایی از گردشگران علاقمند، توانسته اند به جاذبه هایی پر طرفدار در این شهر بدل شوند. طبق آخرین اعلام مسئولان گردشگری کشور ترکیه و شهر کاپادوکیا، ده هتل از هتل هایی به شکل غار در کاپادوکیا توانسته اند که مجوزهای لازم برای فعالیت را اخذ نمایند و در این زمینه کنند. پس اگر شما هم کنجکاو هستید که این ده هتل و اقامت در غارهای کاپادوکیا را بشناسید، در این نوشتار همراه ما باشید. شاید چرا که شاید دوست داشته باشید که یک شب را در میان هتل های صخره ای در کاپادوکیا به صبح رسانید و همانند "مایک" که یک گردشگر کنجکاو است به تجربیات مشابهی دست پیدا کنید. ما به شما توصیه می کنیم که توصیفات مایک در مورد این هتل های را بشنوید و با شناختی صحیح به این مکان ها پای بگذارید و از زیبایی های بی مانندی که در هتل هایی به شکل غار در کاپادوکیا نهفته است، لذت ببرید. من مایک هستم. مایک منسون. 24 سال دارم و 8 سال است که به جرگه گردشگران حرفه ای اضافه شده ام. من همیشه به دنبال تماشای جاذبه هایی هستم که بی همتا هستند و نمونه های معدودی از آن ها در جهان یافت می شود. طبق تحقیقاتی که انجام دادم، متوجه شدم کشور ترکیه در شهر کاپادوکیا، طرحی نو را عملیاتی کرده و با بهره گیری از غارهایی که در این شهر وجود دارد، هتل هایی را افتتاح کرده که برای خود شاخصه های منحصر به فردی دارند. به این ده هتل سری زدم و حالا می خواهم آنچه را در زمان اقامت در غارهای کاپادوکیا که دیده ام با شما تقسیم کنم. امیدوارم که لذت تماشای این زیبایی ها در هتل هایی به شکل غار در کاپادوکیا به جان شما نیز منتقل شود.

سلطان کیو سوییتس شهر کاپادوکیا کشور ترکیه Sultan Cave Suites

یکی از غارهای بسیار خیره کننده ای که در این شهر میزبان من بود و هتل سلطان کیو سوییتس را در دل خود جای داده، در مرتفع ترین نقطه تپه آیدینلی قرار گرفته است. این هتل که مشرف به منطقه گورم است، چنان با استادی در دل سنگ های این تپه حفاری شده که انگار دست روزگار این مکان را برای حمایت از ساکنان این منطقه در زمان دشواری طراحی کرده است. طبق آن چیزی که در تاریخچه این هتل در بین هتل های صخره ای در کاپادوکیا آمده که این غار پیشتر به عنوان یک سکونتگاه برای مردم محلی بوده است. اما به مرور زمان متروکه گشته تا اینکه هتل سلطان کیو سوییتس در سال 2008 میلادی افتتاح می شود. هتلی که در حال حاضر مجهز به اینترنت Wi_Fi است و با توزیع روزنامه ها و مجلات گردشگری، روزانه ارتباط کاملی را با محیط خارج از غار برقرار می کند. محیطی که با حمام های اختصاصی تکمیل تر شده و احتیاج های معمول را تحت پوشش خود قرار داده است. من دو شب از سفرم به کشور ترکیه را در این هتل سپری کردم. اگر چه محیط اطراف غار کمی سرد بود، اما مسئولان و مدیریت مجموعه به مدد وسایل گرمایشی مدرن، اقامت را برای مراجعان و مهمانان دلچسب تر کرده بود. گردشگرانی همچون من که به این مکان پای می گذارند، این فرصت را دارند که از غار بیرون بیایند و در اطراف به گشت زنی مشغول شوند و با تماشای دودکش های جن و پری، اوقات شیرینی را برای خود خلق نمایند. به تماشای بالن هایی که در آسمان گردش می کنند، بپردازند و با کبوتران همراه شوند و فکر و دغدغه های زندگی شهری را از سر به در کنند.

موزه شهر کاپادوکیا کشور ترکیه Museum Hotel Cappadocia

همانطور که از عکس های هوایی مشخص است، شهر کاپادوکیا با کوه های بلندی محصور شده است. یکی از کوه های بلند کاپادوکیا کشور ترکیه که من بر فراز آن سکونت کردم و در هتلی خیره کننده شبی را به صبح رساندم، کوه اوچیسر Uchaisar است. این کوه دارای غارهای کوچک و بزرگی زیادی می باشد اما یکی از شاخص ترین این غارها، غاری است که امروزه به عنوان هتلی مجلل شناخته می شود. این هتل که موزه کاپادوکیا نام دارد، محلی است که علاوه بر اسکان دادن گردشگرانی چون من، محل برپایی موزه ای برتر کشور ترکیه نیز است. من پیش از اینکه به اتاق رزرو شده ام در این هتل قدم بگذارم، به تالاری که محل برپایی موزه بود، سری زدم و از دیدن آن همه شگفتی به شدت متعجب شدم. زمانی تعجب من بیشتر شد که دانستم، در همین هتل و همین غار، یک استخر روباز آب گرم نیز تعبیه شده که به گردشگران خود این فرصت را می دهد که خستگی یک روز سخت را از تن بزدایند. با صرف نوشیدنی های محلی نفسی تازه کنند و به سوی اتاق ها مجهز خود رهسپار شوند. اتاق هایی که با سنگ های حجاری شده تزیین شده بودند و نگاه من را بر روی خود ثابت کرده بودند. دکور اتاق من و احتمالا سایر اتاق ها، با وسایل آنتیک زینت یافته بود و عملاً خرابه هایی که از زمان های دور تاریخی به یادگار مانده بود را با زیباترین نوع طراحی در معرض دید گردشگران بین المللی خود قرار داده بود. تا ساعت ها ذهن من در گوشه گوشه هتل کاوش می کرد و هر لحظه بیشتر به این نتیجه می رسید که این مکان در بین هتل های صخره ای در کاپادوکیا چقدر زیبا و با شکوه توانسته داشته های تاریخی و فرهنگی کشور ترکیه را به سایر کشورها معرفی کند.

کلبک اسپشال کیو شهر کاپادوکیا کشور ترکیه Kelebek Special Cave Hotel

بر فراز کوهی مشرف به منطقه گورم کاپادوکیا در کشور ترکیه، هتل کلبک کیو با زیبایی هر چه تمامتر می درخشد و گردشگران را به سوی خود می کشاند. درباره این هتل در بین هتل هایی به شکل غار در کاپادوکیا خواندم که این مکان تنها برای نمایش سنت های حاکم بر شهر کاپادوکیا بنا شده و در واقع به آوردگاهی بدل شده است که فرهنگ و سنت هایی که در این شهر مورد احترام مردم محلی بوده را به خوبی به همگان معرفی کند. آوردگاهی که با وسایل و صنایع دستی اصیل این منقطه آذین شده و یا داشتن حمام های ترکی، استخر روباز و سونا سعی کرده است که رفاهی قابل ملاحظه را نیز به مهمانان خود عرضه کند. شبی که به این هتل رسیدم به قدری خسته بودم که قصد داشتم بلافاصله به اتاقم بروم و تا صبح بدون وقفه استراحت کنم. اما زمانی که پا به داخل هتل گذاشتم، چنان از زیبایی های هتل موجود در این غار به وجد آمدم که خواب از چشمانم رخت بربست و خستگی های جسمی نیز درون استخرهای یاد شده به صورت کلی فراموش شد. گویی که چندین آمپول انرژی زا به بدن من تزریق شد. آنقدر سرحال بودم که جای جای این هتل که از سنگ و چوب ساخته شده بود را از نظر گذراندم. روی بالکن های مطمئن قهوه اصیل ترک نوش جان کردم و نزدیک های ساعت های بامدادی به کنار شومینه های هیزمی اتاقم رفتم و در میان پارچه های محلی که به صورت تشک چه هایی برای استراحت در آمده بودند، به خوابی عمیق و دلچسب فرو رفتم. خواب در این هتل که یکی از هتل های صخره ای در کاپادوکیا هست، برای من چون نعمتی از جانب پروردگار بود تا خستگی ها را از تن پاک کنم.

ترا کیو شهر کاپادوکیا کشور ترکیه Terra Cave Hotel

یکی از غارهایی که از قرن نوزدهم میلادی به جا مانده و امروزه به عنوان یکی از مهمترین هتل های صخره ای در کاپادوکیا نام خود را در لیست گنجانده و به نگینی در شهر کاپادوکیا بدل شده، ترا کیو است. این مکان که کاملاً مشرف به منطقۀ گورم کاپادوکیا ترکیه است، به من این فرصت را داد که هم از جلوه های زیبای طبیعی این منطقه و شهر کاپادوکیا ترکیه لذت برم و هم در فراز این هتل نفسی تازه کنم، با مردمان محلی ارتباط برقرار کنم و از فرهنگ و آداب و رسوم آن ها اطلاع کسب کنم و دانش خود را نسبت به این مردمان و این کشور افزایش دهم. شب هنگام و زمانی که به درون تخت خواب می رفتم، نگاهم بر دیواره های این هتل کشیده شد و در دلم هر لحظه هنری که از نسل های قبل به یادگار مانده بود را تحسین می کردم. صبح روز بعد و پس از یک خواب راحت، زمانی که به لابی هتل مراجعه کردم متوجه شدم که تور اسب سواری به صورت دائمی در زمان اقامت در غارهای کاپادوکیا فعالیت دارد و علاقمندان به این ورزش را به عضویت خود در می آورد و لحظات شادی را برای آنان فراهم می کند. این تنها شگفتانه هتل ترا کیو نبود، چرا که وجود بوفه هایی که غذاهای محلی را با کیفیت هر چه بهتر در اختیار علاقمندان قرار می دادند در کنار اینترنت پر سرعتی که مهمانان را با جهان بیرون مرتبط می ساخت، نیز جز شگفتانه هایی بود که در این دل سنگ های سخت و اتاق های گرم جای گرفته بود و شیرینی اقامت در هتل را دو چندان می کرد. این مکان دیدنی و پر از آرامش را در بین هتل هایی به شکل غار در کاپادوکیا هیچگاه از یاد نخواهم برد.

سوئیت های غار فوکاس شهر کاپادوکیا کشور ترکیه Phocas Cave Suites

در یکی از روستاهای شهر کاپادوکیا به نام روستای Cavusin بر فراز یکی از کوه های این منطقه که با مرکز شهر کاپادوکیا کشور ترکیه حدود 3 کیلومتر فاصله دارد، غاری به نام فوکاس خودنمایی می کرد. از روی نقشه به سختی این هتل را یافتم، اما تحمل هر رنجی برای رسیدن به این شاهکار کاملاً شایسته بود. به محض اینکه درب هتل به روی من باز شد و این هتل چون مادری مهربان من را به آغوش کشید، احساس کردم که به هیچ عنوان در این مکان غریبه نیستم، چرا که جلوه هایی از هنرهای اروپایی، آسیایی و آفریقایی با هنرمندی در هم تنیده شده بود و هر گردشگر از هر نقطه از جهان را با خود همراه می کرد و به اصطلاح آن ها را در زیبایی های خود غرق می کرد. وجود امکانات مدرن در کنار حال و هوای اصیل غار نشینی در هتل چنان فضایی را ایجاد می کرد که به سختی می توان از دلبستگی به آن جلوگیری کرد. من که از این همه زیبایی سرمست شده بودم، با یکی از گردشگرانی که از کشور چین به کاپادوکیا سفر کرده بود هم صحبت شدم. او به من گفت که در این هتل چه غذاهای محلی را چشیده و از کدام یک بیشتر از دیگری لذت برده است. برایم از پیاده روی های صبحگاهی در محوطه هتل سخن گفت و برای وعده صبحانه ام برنامه ریزی کرد. او به من توصیه کرد که در هنگام غروب آفتاب بر روی تراس بزرگ بروم و روی یکی از صندلی های حصیری بنشینم و از مناظر دیدنی این منطقه لذت برم. مناظری که زیر نور نارنجی رنگ خورشید غروب و سایه بالن هایی که در آسمان در حال گردش هستند بیش از پیش تماشایی می شود. بی تردید این توصیه ها در زمان اقامت در غارهای کاپادوکیا به من کمک کرد که لحظات نابی را تجربه کنم و من تا همیشه ممنون این دوست خود پیرامون هتل های صخره ای در کاپادوکیا می مانم.

آرتمیس کیو سوییتس شهر کاپادوکیا ترکیه Artemis Cave Suites

بعد از کلی گشت و گذار در بین روزنامه و مجلاتی که هتل های غارگونه را معرفی می کردند، به نام برخوردم که از همان ابتدا برای من جالب توجه بود. این غار که آرتمیس نام داشت، با داشتن جلوه های بی مثال، یکی از شاخص ترین هتل ها در حوزه هتل های غار گونه بود که در شهر کاپادوکیا به چشم می خورد. پس فوت وقت را جایز ندانستم و به سوی این مکان حرکت کردم که شنیده بودم انگار متعلق به گوشه ای خارج از این جهان فانی است. این ادعاها دور از واقعیت هم نبود، چرا که موقعیت مکانی این هتل آن را بی همتا کرده بود، قرار گرفتن در محوطه ای با جاذبه های طبیعی حیرت آور در کنار پوشش گیاهی منحصر به فرد با تراس های بزرگی که آن را به باغی از باغ های بهشتی بدل کرده بود. باغی که گمان می کردم از دل رویاهایم سر بر آورده و به من رخ نشان داده است. با غروب آفتاب و گستردگی شب این زیبایی ها نه تنها در تاریکی پنهان نشدند، بلکه جلوه گری بیشتری نیز پیدا کردند، چرا که این هتل و محوطه آن چنان استادانه با نورپردازی های بی مثال چراغانی شده بود که دل کندن از تماشای مناظر را برای من غیر ممکن کرده بود. انقدر به این زیبایی ها چشم دوختم که متوجه نشدم کی به خواب رفتم. صبح که چشم باز کردم و به بوفه این هتل در بین هتل هایی به شکل غار در کاپادوکیا پا گذاشتم تا از میان منوی متنوعی که داشت غذایی برای خوردن انتخاب کنم، متوجه شدم که در این هتل تور اسب سواری نیز برپاست. پس تصمیم گرفتم که بعد از صرف صبحانه با این تور همراه شوم و سوار بر اسب های اصیل ترک در این طبیعت گردش کنم، گردشی که تا سال ها از ذهنم پاک نخواهد شد.

کایاکاپی پریمیوم کیو شهر کاپادوکیا کشور ترکیه Kayakapi Premium Cave

اگر می خواهید زمانی که به شهر کاپادوکیا کشور ترکیه سفر می کنید، در نزدیکترین مکان به جاذبه های گورم اقامت کنید و به فضای باز موزه Zelve و کلیسای النظر مشرف باشید به کایاکاپی پریمیوم کیو مراجعه کنید. طبق محاسبات من و کیلومتر شماری که در دست داشتم، این هتل غاری در زمان اقامت در غارهای کاپادوکیا شکل تنها چند مایل از این جاذبه چشم نواز فاصله دارد و زیباترین نما را نیز به آثار یاد شده دارا می باشد. این هتل که تماماً از سنگ های قدیمی و باستانی ساخته شده و از حجاری این سنگ های سخت پدید آمده، چنان با شکوه و استوار ایستاده است که نمی توان از آن چشم پوشی کرد و نادیده اش گرفت. هتلی که با بهره گیری از مدرن ترین تزئینات داخلی و با بهره گیری از زیباترین مبل های دست ساز طراحی گردیده، چنان حیرت آور است که می تواند تا روزها به مکانی برای اقامت شما بدل شود. مکانی که با داشتن حمام های اختصاصی آب گرم، استخرهای روباز با آب های گرم و معدنی، تجهیزات رفاهی و بهداشتی مدرن توانسته رضایت مراجعان و گردشگران خود را به دست آورد. رضایتی که طبق آخرین نظرسنجی چیزی در حدود 80 درصد بوده است. رقمی که به خوبی نشان می دهد مدیریت این مجموعه نیاز های گردشگران را شناخته و سعی دارد که آن ها را به نحو احسن پاسخ دهد. من که از اقامت در این هتل و صرف غذاهای محلی کشور ترکیه در رستوران های موجود در این هتل بسیار لذت بردم، به شما نیز توصیه می کنم که این همه امکانات و رفاه را در زمان اقامت در غارهای کاپادوکیا از خاطر نبرید و به این مکان مراجعه کنید تا حقیقت آنچه را که بیان کرده ام، لمس کنید.

تراولرز کیو پانیسون شهر کاپادوکیا کشور ترکیه Travellers Cave Pension

اما می خواهم شما را با شگفتی جدید آشنا کنم. در مورد قبلی به شما گفتم که اگر می خواهید به گورم شهر کاپادوکیا کشور ترکیه نزدیک باشید، به کایاکاپی پریمیوم کیو بروید. اما این بار می خواهم بگویم که اگر دوست دارید، درست در مرکز گورم شب را به صبح برسانید و مهمان یکی از هتل های غاری این منطقه باشید به تراولرز کیو پانسیون سری بزنید. این اقامتگاه که با اتاق های سنگی خود در دل غاری وسیع قرار گرفته، یکی از زیباترین نمونه هایی است که من از نزدیک مشاهده کرده ام. این هتل دارای دکوراسیونی سنتی و کلاسیک می باشد و همین شاخصه سبب شده که میزان علاقمندی برای اقامت در این هتل در بین گردشگران تا حد زیادی افزایش پیدا کند. به علاوه تلویزیون های عظیم و صفحه تختی که با کیفیت خیره کننده ای سعی در نمایش زیبایی های طبیعی و تاریخی کاپادوکیا را دارد، توانسته است که همچون آهنربایی نگاه ها را به سوی خود بکشاند و همگان را میخکوب خود کند. من پس از ساعتی تماشای این زیبایی ها در میان دکوری خارق العاده به سوی رستوران های این هتل حرکت کردم. رستوران هایی که در فضایی کاملاً طبیعی و در محیطی روباز دایر شده و این فرصت را به مهمانان خود می داند که هوای بکر منطقه را به درون ریه هایشان هدایت کنند. از پشت میزم به اطراف نگاه کردم و دیدم که چندین و چند تراس مجلل رو به زوایای مختلف گورم طراحی شده و این نوید را به من داد که بتوانم طلوع آفتاب را از چنین مکانی مشاهده کنم و تصاویری به یادگار ثبت نمایم. تصاویری که بدون شک از آسمان زیباتر هم می توانست باشد. در همین فکرها بودم که نگاهم به آگهی هتل برای برپایی تورهای بالن سواری افتاد. پس به افکارم جامه عمل پوشاندم و اکنون تصاویری که از این اتفاق به ثبت رسیده اند، جز زیباترین عکس های آلبوم گردشگری من در زمان اقامت در غارهای کاپادوکیا شده اند.

هتل کاپادوکیا کیو سوییتس در قلب شهر کاپادوکیا کشور ترکیه Cappadocia Cave Suites

همواره درباره حال و هوای کشور ها، در زمان قرون وسطی نقل های زیادی شنیده بودم. خواندن کتاب هایی که آن روزگار را به تصویر می کشید و مطالعات پیرامون جوامع در آن سال ها همواره مرا مشتاق و شیفته این عصر کرده بود. دوست داشتم که ماشین زمانی در اختیار داشتم و به آن سال ها پا می گذاشتم، تا فرهنگ و ها و تمدن ها را به خوبی لمس می کردم و جرقه تغییرات را با چشم خود می دیدم. از دست سازهای بشر آن دوره بازدید به عمل می آوردم و سازه هایشان را برانداز می کردم. این شوق سبب شده بود که به هر کشوری که سفر می کردم، به دنبال چنین ریشه هایی باشم. طبیعتا کشور ترکیه نیز از این قاعده مستثنی نبود. وقتی که ذره بین به دست گرفتم تا این ریشه ها را بیابم، با نام اقامتگاهی رو به رو شدم که از سری هتل های غاری کشور ترکیه بود. هتل کاپادوکیا کیو سوییتس نام این اقامتگاه بود که در مرکز این شهر قرار گرفته بود و با الهام گرفتن از فرهنگ قرون وسطی و تزئینات آن زمان، محیطی را خلق کرده بود که من و همه کسانی را که علاقمند به تاریخ بودند را شگفت زده می کرد. اگر چه امکانات رفاهی مدرن نیز در دل این هتل به کار گرفته شده و راحتی و آسودگی قابل ملاحظه ای را به مراجعان خود هدیه داده بود، اما جای جای این هتل نشأت گرفته از همان زمان ها و دوره ها بود. این همه زیبایی را در کنار رستوران های سنتی و محلی این اقامتگاه تصور کنید که با ارائه غذاهای خوشمزه ترکی و بین المللی دل از همگان می ربودند. بدون شک این تصور شما را به این یقین می رساند که تماشا و اقامت در این هتل را در زمان اقامت در غارهای کاپادوکیا نمی توان نادیده گرفت.

یوناک اولری کیو شهر کاپادوکیا کشور ترکیه Yunak Evleri Cave Hotel

آخرین اقامتگاهی که از سری هتل های غار گونه شهر کاپادوکیا میزبان من بود، هتل یوناک اولری کیو این شهر بود که از تاریخچه ای غنی و بی مثالی نیز بهره مند بود. این غار که در اورگوپ واقع شده و از قرن پنجم میلادی به یادگار مانده، زمانی محل سکونت اقوام یونانی مهاجر بوده است. طبق گفتۀ مسئولان و راهنمایان هتل، این مکان تا قرن نوزدهم میلادی نیز همچنان به عنوان سر پناه این افراد شناخته می شده و لقب خانه یونانی ها را نیز از آن خود کرده بوده است. اما پس از چندی، مسئولان گردشگری کشور ترکیه بر روی این مکان دست می گذارند و آن را به عنوان یکی از جاذبه های توریستی خود به جهانیان معرفی می کند. این معرفی سبب می شود که همه ساله گردشگران زیادی همچون من به این غار سری بزنند و شبی را در یکی از اتاق های این هتل به صبح رسانند. اتاق هایی که با مبل های دست ساز و زیبایی تزئین شده و از حمام هایی با سنگ های مرمر برخوردار است و می تواند آرامشی بی مثال را در خون شما جریان دهد و به قسمت قسمت وجودتان سرایت کند. اگر در یکی از روزهای سفر خود به کشور ترکیه و شهر کاپادوکیا، مسیرتان به پارک ملی گورم افتاد و ساعت ها در آن به قدم زدن مشغول شدید و در شب هنگام در زمان اقامت در غارهای کاپادوکیا به خود آمدید و تازه به دنبال اقامتگاهی برای استراحت شبانه خود بودید، به هیچ عنوان نگرانی به دل خود راه ندهید، چرا که یوناک اولری کیو که با پارک ملی گروم 5 دقیقه فاصله دارد می تواند اتاقی آرام و زیبا را با قیمتی مناسب در اختیار شما قرار دهد، تا شبی به یاد ماندنی را تجربه نمایید. تمام سعی من بر این بود که آنچه که دیده بودم را در قالب کلمات به شما معرفی کنم تا شاید نوشتار اقامت در غارهای کاپادوکیا به شما کمک کند که لحظاتی شیرین تر را در کشور ترکیه سپری کنید. این تجربیات که اکثراً هم شیرین بودند، می تواند چون چراغ راهی باشد در مسیر گردشگری و جهانگردی شما. به امید اینکه نور این چراغ شما را به مکان های ایده آلتان هدایت کند.

باغ کتاب تهران و آشتی پایتخت نشینان با یار قدیمی

باغ کتاب تهران، یکی از مجموعه های فرهنگی شهر تهران هست که به تازگی افتتاح شده است. بازدید از امکانات باغ کتاب تهران برای علاقمندان به کتاب و کتابخوانی بسیار ایده آل بوده و می توان گفت بهترین مکان برای گذراندن یک آخر هفته عالی و پربار در بین جاهای دیدنی تهران می باشد. گفته می شود مجموعه باغ کتاب بزرگ ترین مجموعه فرهنگی خاورمیانه است. در این بخش به شرح آدرس باغ کتاب تهران و نحوه تهیه بلیط باغ کتاب تهران خواهیم پرداخت.

باغ کتاب در تهران

باغ کتاب تهران، بزرگترین مرکز کتاب خاورمیانه است که در منطقه عباس آباد تهران و در حاشیه بزرگراه حقانی قرار دارد. اگر از دوستداران کتاب و اهل مطالعه باشید و بخواهید بدانید که باغ کتاب کجاست، قطعا لحظات خوبی را در این مجموعه سپری خواهید کرد. امکانات باغ کتاب تهران در زمینی به وسعت 110 هزار متر مربع ساخته شده و 65 هزار مترمربع از این مجموعه به سالن نمایشگاه، سالن های همایش و دفاتر اداری اختصاص و در باقی مانده آن فضای سبز کار شده است. دریاچه مصنوعی زیبایی نیز در بخش دیگری از این فضا و در آدرس باغ کتاب تهران دیده می شود. در کل می توان گفت که فضای باغ به صورت مدرن طراحی شده و جذابیت های زیادی برای بازدیدکنندگان در بین جاهای دیدنی تهران دارد.

مجموعه باغ کتاب تهران

باغ کتاب دارای یک سالن همایش اصلی و چهار سالن فرعی می باشد. سالن اصلی این مجموعه ظرفیت 450 نفر و هر یک از سالن های فرعی ظرفیت 150 نفر را دارند. پنج سالن سینمای جانبی نیز برای برگزاری نشست ها و برنامه های علمی، فرهنگی و گفت و گوی متخصصان و اصناف مرتبط با کتاب در نظر گرفته شده است. وقتی وارد فضای داخلی مجموعه می شوید، با چهار بخش اصلی در بین جاهای دیدنی تهران روبرو خواهید شد. این چهار بخش در آدرس باغ کتاب تهران در دو طبقه اجرا شده و هریک در زمینه ای خاص فعالیت می کنند. چهار بخش مجموعه عبارتند از:

• بهارستان: مربوط به کودکان و نوجوانان
• خیالستان: بخش فناوری های دیجیتال
• نگارستان: شامل سالن های سینما
• سروستان: بخش عمومی و بزرگسال
• تاسیس باغ کتاب و اجرای این پروژه بر عهده سید مجید حسینی، مدیرعامل مؤسسه نشر شهر بوده است. این موسسه در آدرس باغ کتاب تهران وابسته به شهرداری تهران می باشد. طبق برآوردهای انجام شده، اجرای این پروژه حدود 200 میلیارد تومان هزینه دربرداشته است.

امکانات باغ کتاب تهران

در مجموعه باغ کتاب تهران باید گفت که سعی شده تا امکاناتی برای بازدیدکنندگان در نظر گرفته شود تا افراد بتوانند نهایت استفاده را از این مکان در بین جاهای دیدنی تهران ببرند. امکانات باغ کتاب تهران عبارتند از:
نمایشگاه های موضوعی کتاب: در این مکان نمایشگاه های موضوعی کتاب در تمام سال برقرار می باشد و شما هر زمان که بخواهید، می توانید از آن دیدن نمایید.
سیستم اطلاع رسانی گسترده: سیستم جست و جو و سفارش کتاب در این مجموعه طوری طراحی شده که به راحتی می توان کتاب مورد نیاز را در اختیار داشت. این سیستم اطلاع رسانی گسترده به مخاطب کمک می کند تا وقت و انرژی صرف شده وی به حداقل برسد.
موزه کتاب: اگر علاقه داشته باشید تا با نشر کتاب و ابزار و لوازم مورد نیاز در این راستا آشنا شوید، می توانید سری به موزه این مجموعه بزنید. اسناد، مدارک و ابزار تاریخی که از آن ها در تولید و نشر کتاب در ایران استفاده می شده، به صورت یک مجموعه در این موزه به نمایش گذاشته شده اند.
نمایشگاه فناوری: شما می توانید در این مکان و با تهیه بلیط باغ کتاب تهران با آخرین پدیده های فناوری سخت افزاری و نرم افزاری تولید و نشر کتاب آشنا شوید.

درمانگاه کتاب

مطالعه کتاب می تواند در درمان برخی از بیماری ها بسیار مفید باشد. کتاب درمانی یک روش بین رشته ای است که چندین سال است بر روی آن تحقیق و مطالعه انجام شده و اکنون به عنوان یک تکنیک مفید مورد استفاده قرار می گیرد. در کتاب درمانی دو رشته کتابداری و روان شناسی دخیل هستند. با توجه به موارد گفته شده، بخشی از مجموعه باغ کتاب در بین جاهای دیدنی تهران به درمانگاه کتاب اختصاص داده شده و افرادی که مایل هستند، می توانند به آن مراجعه کرده از امکانات و خدمات آن استفاده نمایند.
کلاس های آموزشی: کارگاه ها و کلاس های آموزشی مختلفی در این مجموعه برگزار می گردد که علاقمندان می توانند در این کلاس هاحضور پیدا کرده و از مباحث مطرح شده استفاده نمایند. این کلاس ها در فضاهای داخلی باغ کتاب و تالارهای آن برگزار می گردد.
باشگاه رباتیک: یکی از بخش های متفاوت در باغ کتاب، باشگاه رباتیک است. افراد علاقمند می توانند در این باشگاه عضو شده و در دوره های تخصصی هوش مصنوعی شرکت کنند. سپس می توانند اطلاعات خود را با سایر اعضای این باشگاه و باشگاه های مشابه دیگر در سراسر دنیا به اشتراک بگذارند.
فضایی مختص کودکان و نوجوانان: اگر به همراه فرزند خود به باغ کتاب می روید، می توانید از این فضا استفاده کنید. در اینجا و با تهیه بلیط باغ کتاب تهران کتاب ها و محصولات فرهنگی مناسب با رده سنی کودک و نوجوان عرضه می گردد. همچنین این امکان برای بچه ها با تهیه بلیط باغ کتاب تهران وجود دارد که به بازی و سرگرمی در این محیط بپردازند. یکی دیگر از ویژگی های این مجموعه در نظر گرفتن امکاناتی برای رفاه حال بازدیدکنندگان می باشد. علاوه بر موارد ذکرشده در بالا، افرادی که از این مجموعه بازدید می کنند این امکان را دارند که از امکاناتی چون رستوران و کافه نیز برخوردار باشند.

رستوران باغ کتاب

رستوران این مجموعه ظرفیت 500 مهمان را دارد. در ارائه منو و طبخ غذای این رستوران ابتکارات جالبی انجام شده و طرح های خلاقانه ای مبتنی بر کتاب و مطالعه در آن اجرا شده است.
کافه کتاب: فضای داخلی و چیدمان این کافه براساس کتاب طراحی شده و در اینجا کتاب در پذیرایی از مهمانان نقش مهمی را ایفا می کند.
کافه بورک: اگر علاقمند هستید، غذاهای خود را در یک فضای باز نوش جان کنید و از تماشای طبیعت لذت ببرید، کافه بورک کاملا متناسب با سلیقه شماست. در اینجا می توانید غذاهایی سالم و ارگانیک را سفارش دهید. باغ کتاب یک فضای تفریحی سالم و مفید را برای شما و فرزندانتان فراهم کرده است. برای استفاده از این فضا، شما می توانید همه روزه از ساعت 10 صبح تا 10 شب به باغ کتاب تهران مراجعه نمایید. بازدید از این مجموعه کاملا رایگان بوده و تهیه بلیط باغ کتاب تهران فقط برای بخش هایی خاصی از آن لازم است. در صورت نیاز می توانید بلیط ها را به صورت کلی یا جزئی از ابتدای درب ورودی باغ کتاب و یا ورودی هر بخش تهیه نمایید. البته در آینده ای نزدیک امکان رزرو بلیط به صورت آنلاین نیز وجود خواهد داشت.

آدرس باغ کتاب و راه های دسترسی به آن

باغ کتاب تهران در بزرگراه حقانی و در همسایگی کتابخانه ملی ایران، فرهنگستان های علوم، زبان و ادب فارسی، باغ هنر و باغ موزه دفاع مقدس قرار دارد. برای رفتن به این مجموعه راه های مختلفی وجود دارد که با توجه به امکانات و وسایل نقلیه مورد نظر خود می توانید به آن دسترسی داشته باشید. اگر قصد دارید از مترو برای رسیدن به باغ کتاب استفاده نمایید، باید سوار قطار خط تجریش – کهریزک (خط یک) شوید. شما می توانید در دو ایستگاه شهید همت و شهید حقانی از مترو خارج شده و با استفاده از شاتل های برقی کنار مترو و یا پیاده به باغ کتاب برسید. فاصله هر دو ایستگاه از باغ کتاب یکسان بوده و پیاده 10 – 15 دقیقه طول می کشد. برای اینکه بدانید باغ کتاب کجاست هم در مسیر نیز راهنماهایی برای رسیدن به این مجموعه قرار دارد. اگر برای رفتن به باغ کتاب تهران از خودروی شخصی خود استفاده می کنید، می توانید برای پارک ماشین خود از پارکینگ طبقاتی مترو شهید حقانی استفاده نمایید که در آن صورت باید بقیه راه را با شاتل های برقی یا به صورت پیاده طی کنید. پارکینگ عباس آباد در ضلع شرقی و در فاصله بین کتابخانه ملی و فرهنگستان جمهوری اسلامی نیز قابل استفاده می باشد. این پارکینگ در حال ساخت است و پس از افتتاح، با ظرفیت 3000 خودرو در 5 طبقه، آسان ترین مسیر برای رسیدن به این مکان می باشد.در ادامه این مطلب تعدادی عکس از فضای باغ کتاب برای شما عزیزان به نمایش می گذاریم. امیدواریم اطلاعات داده شده در این بخش مورد استفاده شما قرار گرفته و بتوانید ساعات خوب و مفیدی را در این مجموعه فرهنگی بگذرانید.

زیباترین جاذبه های گردشگری ایروان را بهتر و دقیق تر بشناسید

شهر ایروان، شهری تاریخی است که علاوه بر قدمت تاریخی، طبیعتی زیبا و چشم نواز نیز دارد. قدمت صدها ساله این شهر موجب شده که انواع شگفتی های طبیعی و تاریخی در دل آن دیده شود. همچنین این شهر دارای زیبایی های طبیعی و بی نظیری نیز هست. به همین دلیل هم سرمایه گذاری مناسب کشور ارمنستان برای بالا بردن سطح گردشگری این شهر موجب رشد صنعت گردشگری در این منطقه گردید، به طوری که ایروان را از جایگاه ویژه ای در میان مناطق گردشگری برخوردار نموده است. در سفر به ایروان، میدان اپرا را در صدر لیست خود قرار دهید. این میدان بنای تاریخی زیبایی است که امروزه به عنوان سالن اپرای ایروان استفاده می شود. معماری زیبای این ساختمان چشمگیر است. در حقیقت یکی از جاهای دیدنی ایروان همین میدان زیباست که هیچ گردشگری بازدید از آن را از دست نمی دهد. افتتاح این سالن اپرا در بین جاذبه های گردشگری ایروان در سال 1933 صورت گرفته و کنسرت های بسیاری از اپرای کشور ارمنستان و جهان در آن اجرا می شود. نامگذاری این بنا نیز به خاطر اولین اپرانویس ارمنی آرام کاچاتوریان انجام گرفت. این بنا در بین دیدنی های ایروان دو قسمت دارد که در بخش شرقی سالن اپرا و باله و در بخش غربی سالن ارکستر سمفونی قرار گرفته است. با همگردی همراه باشید برای سفری مجازی به جاذبه های گردشگری ایروان.

ایروان

اگر در ایروان به میدان اپرا رفتید، یک پیاده روی بیست دقیقه ای به سمت شمال انجام دهید. در اینجا می توانید ساختمان زیبایی که از بهترین جاهای دیدنی ایروان است را ببینید. بنای هزارپله یک بنای زیبای تاریخی هست. این منطقه مخصوصا در شب های ایروان چشم انداز شگفت انگیزی دارد. از دیگر زیبایی های این شهر مجسمه مادر است و این مجسمه که بلندترین نقطه در شهر ایروان محسوب می شود، بر روی پشت بام ساختمان موزه مادر ساخته شده است. می توانید ضمن بازدید از این مجسمه، به پارک حقتاناک بروید و بدون شک بچه ها از بازی در آن و سوار شدن به چرخ و فلک بزرگ لذت خواهند برد. همچنین شما این امکان را خواهید داشت که شهر را از بالا نیز تماشا کنید. اگرچه در ایروان آثار تاریخی و زیبایی های تفریحی بسیار زیاد است، اما تمام این زیبایی ها با زیبایی شگفت انگیز دریاچه سوان برابری نمی کند. این دریاچه شگفت انگیز که در چهل کیلومتری ایروان واقع شده، تنها مکان ساحلی و آبی کشور ارمنستان و از زیباترین دیدنی های ایروان است، منطقه شگفت انگیز طبیعی که به شما امکان یک طبیعت گردی و تجربه ای زیبا از کوه و ساحل را خواهد داد. برای رفتن به دریاچه سوان از تاکسی یا اتوبوس استفاده کنید و نگران اقامت هم نباشید. در سوان هتل ها و مسافرخانه های زیادی وجود دارد. ضمن اینکه در شهر ایروان یک پارک آبی نیز هست که بسیار مجهز و هیجان انگیز می باشد. پس اگر دوست داشتید، از روزتان لذت ببرید، سری به آن در بین جاهای دیدنی ایروان بزنید.

ماتناداران

قدیمیترین کتابخانه ارمنستان، کتابخانه ماتناداران است. این کتابخانه بزرگ که در قرن پنجم به دست مشتوت در واگارشاپات (اشمیادزین) ساخته شده، در بزرگترین خیابان این کشور بنا شده، از صدها و هزاران کتاب خطی و تاریخی محافظت می کند و یکی از غنی ترین آثار تاریخی و جاذبه های گردشگری ایروان محسوب می شود. کافی است بدانید که در ماتناداران بیشتر از 17000 دست نوشته ارمنی وجود دارد و حدود 100000 سند به جا مانده از قرون وسطی و دوران جدید را نیز می توانید در آن بیابید. گفته می شود که در اوایل قرن نوزدهم بعد از دوران جنگ، بیشتر آثار و کتاب های موجود سوزانده و نابود شده بودند. در این زمان فقط 1800 دست نوشته به جا مانده بود. بعد از اینکه در جنگ جهانی اول، واقعه هولناک کشتار ارامنه رخ داد، کتاب های بسیاری نابود شدند و تعداد بسیاری از کتاب ها نیز گم شدند. به این ترتیب، تصمیم به جمع آوری و حفاظت از این کتاب ها گرفته شد. سرانجام در سال 1959، پس از مدت ها تحقیق و تلاش، کتابخانه فعلی برای حفاظت از کتاب های قدیمی و خطی این کشور تاسیس شد. می توانید مجسمه مشتوت را ببینید که در یکی از ستون های این کتابخانه الفبای خود را با دقت و انضباط به دیگران آموزش می دهد و از دیدنی های ایروان است. در کنار در کتابخانه شش مجسمه از نویسندگان و محققان بزرگ اینکشور ببینید که کنار هم چیده اند. قسمت بیرونی نمایشگاه نیز دارای چند کتیبه و سنگ قبرهای حکاکی شده است. این سنگ ها از سنگ هایی بوده که خاچکار آن ها را از مکان های باستانی اطراف شهر ایروان جمع آوری کرده و به این مکان منتقل کرده است.

موزه و یادبود کشتار ارامنه

واقعه کشتار ارامنه که در سال های 1915 تا 1922 رخ داد، برای مردم سراسر جهان دردناک بود اما مردم ارمنستان از این حادثه بیش از دیگران صدمه دیدند. به همین دلیل هم موزه ای به یادبود آن بنا شد. مکان موزه زیرزمین بزرگی بود که در زیر یک ساختمان بزرگ از سنگ خاکستری ساخته شده است. در این موزه می توانید تصاویر و عکس هایی را از قتل عام ارامنه ببینید که در زیر آن ها یک سری توضیحات به زبان انگلیسی نوشته شده است. قتل عام ارامنه در دوره عثمانی فاجعه بزرگی بود که این تصاویر تنها قسمتی از آن را می توانند نمایش دهند. همچنین آخرین عکس این موزه تصویری پرورشگاهی در کشور سوریه است. بازدید از این موزه نیز در بین جاهای دیدنی ایروان برای کلیه افراد رایگان می باشد.

میدان جمهوری

میدان لنین سابق که امروزه به آن میدان جمهوری نیز گفته می شود، یکی از مکان های خوب ایروان است. شاید بتوان گفت که بهترین ساختمان های این شهر در اطراف این میدان ساخته شده است. ساختمان هایی مانند گالری هنر ملی ارمنستان، هتل زیبای ماریوت و موزه تاریخ طبیعی این کشور در اطراف میدان جمهوری بنا شده اند. در ساخت این موزه از ترکیبی از معماری روسی در دوره استالین و معماری سنتی ارمنستان استفاده شده است. این مسئله موجب شده که این میدان نمای زیبایی پیدا کند. برخلاف تمام میدان های دنیا، این میدان بیضی شکل است. این میدان از جنس سنگ مرمر با کیفیت درجه یک و براق ساخته شده و زیبایی چشم نوازی دارد. در سال های اخیر این میدان تعمیر شده و بازرسی صورت گرفته که آن را به یکی از مکان های اصلی گردشگری شهر ایروان تبدیل کرده است. این میدان در بین جاذبه های گردشگری ایروان در اواخر روز و شب ها، محل رفت و آمد و گردش مردم شهر هست.

موزه تاریخ ارمنستان

یکی از مشهورترین موزه های ارمنستان و جاذبه های گردشگری ایروان که بسیار دیدنی است، موزه تاریخ این کشور است. این موزه بزرگ به چند دسته تقسیم می شود. بخش سکه شناسی، باستانشناسی، تاریخ مدرن ارمنستان و قوم نگاری کلیه قسمت های این موزه هستند. داخل این موزه آثار بسیاری وجود دارد و حتی سنگ هایی بجا مانده از دوران غارنشینان برجا مانده و همچنین لوازم ستاره شناسی و زیست شناسی که بیشتر از 3000 سال قدمت دارند و بازمانده از امپراتوری اورارتو می باشند. باقیمانده هایی از دوران اتحاد قبیله های هایک در قرن ششم قبل از میلاد را نیز می توان در این مکان دید. بهتر است برای آشنایی بیشتر با فرهنگ و تاریخ این کشور به میدان جمهوری ایروان بروید و این موزه را در بین دیدنی های ایروان از نزدیک ببینید.

خانه اپرا

شاید بتوان گفت که خانه اپرا مهمترین مکان فرهنگی شهر ایروان است. شروع ساخت این ساختمان در 1930 آغاز شد، اما ظاهر فعلی این بنا مدیون بازسالی آن در سال 2003 می باشد. در بیرون محوطه این ساختمان، چندین مجسمه از افراد بزرگ و مشهور موسیقی ارمنستان وجود دارد. مجسمه افرادی مانند خاچاتوریان به فضای این بنا زیبایی می دهد. وجود این مکان نقش مهمی در تغییرات قسمت شمالی پایتخت ارمنستان داشته است. اطراف این ساختمان زیبا با چندین پارک و تعداد زیادی مراکز خرید و کافی شاپ پر شده که بازدیدکنندگان می توانند پس از نمایش اوقات خوشی را در آن ها سپری کنند. خانه اپرا دارای دو بخش بزرگ است. یکی از آن ها تالار کنسرت آرام خاچاطوریان است و دیگری سالن اپرای ملی هست که تالار باله ارمنستان نیز قرار دارد و از زیباترین جاهای دیدنی ایروان و جاذبه های گردشگری ایروان به شمار می آید. این دو سالن سقف مشترکی دارند با این وجود کیفیت اکوستیک در هر دوی آن ها همچنان بی نظیر است.

مجسمه مادر ارمنستان

مجسمه مادر از مهمترین نمادهای کشور ارمنستان است. این مجسمه 23 متری به دست مجسمه ساز Ara Harutyunyan طراحی شده و از جنس مس ساخته شده است. مجسمه را در یکی از میدان های قدیمی این شهر قرار دارد و بر روی جایگاهی که زمانی مجسمه استالین رهبر شوروی قرار داشته، جای دارد. این مجسمه یک شمشیر بزرگ در دست دارد و سپری جلوی پای آن قرار گرفته است. به همین دلیل مجسمه مادر را نوعی نماد صلح و محافظ شهر ایروان می دانند. این بنا برای مردم ارمنستان نمادی از زن شجاعی به نام سوسه مایریک (sose Mayrig) در تاریخ این کشور هست. به این مجسمه لقب مادر (Mayrig) دادند. در کنار این مجسمه، قبر یک سرباز گمنام نیز وجود دارد و این قبر را سمبلی ابدی برای قربانیان جنگ می دانند. در روز 9 می نمایندگان ارمنستان از پارک پیروزی بازدید می کنند و با قرار دادن حلقه های گل روی یادبود سربازان گمنام به خاطره کشته شده های جنگ ادای احترام می کنند و جشن پیروزی می گیرند.

قلعه موزه اربونی

در حدود سال 1950 میلادی یک کشاورز در حین کار و به طور کاملا تصادفی لوحی سنگی را پیدا کرد. به دنبال پیدا شدن این لوح، باستان شناسان به منطقه آمدند و جستجو و کنکاش آن ها به پیدا شدن تعداد زیادی از لوح های سنگی با خط میخی منجر شد. این لوح ها مربوط به زمان پادشاه اورارتو «آرگیشتی اول» می شدند. کتیبه مهم در قلعه «آرین برد» کشف شد که براساس آن 782 سال پیش از میلاد یک قلعه با همین نام برای نظارت بر منطقه در جنوب آن منطقه بنا شده بود. ابتدا گمان برده شد که منطقه اشاره شده در کتیبه همان ایروان است اما با کمی تحقیق و جستجوی باستان شناسی و درست زمانی که در آن منطقه قصد تاسیس یک بنای جدید را داشتند، بقایایی باستانی از زیر خاک نمایان شد. به این ترتیب از سال 1959 اکتشاف این محل آغاز گردید. در پایین این تپه، قلعه موزه اربونی قرار دارد که تمام لوح های میخی و جواهرات منطقه در این مکان نگهداری می شود. این موزه در بین جاهای دیدنی ایروان هم اکنون در خیابان اربونی 38 قرار دارد.

کلیسای جامع سنت گریگور روشنگر

کلیسای جامع سنت گریگور روشنگر، در حقیقت یک کلیسای جامع حواریون ارمنی و از دیدنی های ایروان است که در شهر ایروان واقع شد. ساخت این ساختمان در سال 1997 به دست معمار مشهور استپان کیورکچیان درناحیه کنترون آغاز شده و تا سال 2001 نیز ادامه داشته است. معماری بنا به سبک معماری ارمنی هست. افتتاح رسمی کلیسا در 23 سپتامبر سال 2001 صورت گرفت و چند روز بعد پاپ ژان پل دوم از آن بازدید کرد. گفته می شود که این کلیسا را به مناسبت هزار و هفتصدمین سالگرد انتخاب دین مسیحیت به عنوان مذهب رسمی مردم ارمنستان بنا شده و اولین کلیسای مدرن کشور ارمنستان می باشد. مساحت کلیسا 3822 متر مربع بوده و ارتفاع آن از زمین تا بالای صلیب حدود 54 متر است و به عنوان بزرگترین کلیسای قفقاز جنوبی در کنار کلیسای جامع تثلیث تفلیس قرار می گیرد. روی پله های کلیسا یک مجسمه از فرمانده ارتش این کشور زوراوار آندرانیک وجود دارد که در ماه می 1918 ارتش کشور ترکیه را شکست داد.

گالری هنر ملی ارمنستان

این گالری زیبا یک گنجینه کامل و از برترین جاهای دیدنی ایروان است که گنجینه بزرگی از آثار هنرمندان مشهور اروپایی را در خود جای داد. افتتاح این موزه در دوران جنگ جهانی دوم بوده و می توانید در آن آثار افرادی مانند تینتورتو، دوناتلو، کوربت، تئودور روس، رودن و جان ون دایک را جمع کرده است. همچنین آثاری نیز از نقاشان ارمنی، روسی، مجسمه سازها و هنرمندان مشهور و گرافیست های هنرمندی مثل مارتیروس ساریان،یروان کوچار و سرداک آراکلیان در این نمایشگاه جای داده شده است. به منحصر به فردترین دیدنی ایروان سری بزنید و نهایت لذت را ببرید.

موزه مارتیروس ساریان

یکی از دیدنی ترین های ایروان و جاهای دیدنی ایروان ارمنستان، موزه مارتیروس ساریان است. این موزه محل نگهداری تعداد زیادی از نقاشی ها و آثار هنری باقیمانده از هنرمندان کشور ارمنستان بوده و از بی نظیرترین دیدنی های ایروان است. این موزه بنام یکی از هنرمندان مشهور ارمنستان بنام مارتیروس ساریان نامگذاری شده که آثار بزرگی از او در این کشور بیادگار ماند. این هنرمند جهانگرد پس از گردش در کشورهای بسیاری به کشورش بازگشت و موضوع بیشتر کارهای او مردم ارمنستان هستند. با این وجود در بیشتر آثارش می توان رگه هایی از فرهنگ مردم کشور روسیه را مشاهده کرد. تعداد بسیاری از کارهای او در موزه های روسیه نگهداری می شوند و از جاذبه های گردشگری ایروان است که محبوبیت زیادی دارد. موزه ماتیروس از مکان های مورد علاقه گردشگران است. این موزه در بین دیدنی های ایروان در تمام ایام هفته به جز روزهای پنج شنبه پذیرای بازدیدکنندگان است. افرادی که مایلند از این موزه بازدید کنند، باید یکی از شش روز دیگر هفته را انتخاب کنند. بسیاری از علاقمندان به هنر، مجذوب ارزش و زیبایی آثاری شده که امروزه در موزه های شهر پاریس و روسیه نگهداری می شوند. علاقمندان به هنر می توانند از زیبایی های این مکان لذت ببرند. دقت کنید که در تعداد زیادی از آژانس های هواپیمایی و شرکت ها قیمت تور ارمنستان متفاوت است. میزان این قیمت با امکاناتی که تور در اختیار مهمانانش قرار می گیرد، بالا و پایین می رود. موزه مارتیروس ساریان در خیابان ساریان شهر ایروان قرار دارد. رسیدن به این مکان چندان سخت نیست. بیشتر تورها بازدید از این موزه را در برنامه های خود قرار داده، پس احتمالا برای بازدید از آن به زحمت نخواهید افتاد. اما در هر حال این موزه را از دست ندهید. دیدن شگفتی های این مکان در بین دیدنی های ایروان دیدگاه شما را نسبت به آثار هنری تغییر خواهد داد.

مسجد و مدرسه سپهسالار، دیدنی تاریخی و زیبا از پایتخت ایران

در اینجا می خواهیم شما را با یکی از بزرگترین و بی نظیر مدارس مذهبی که رتبه دوم را بعد از مدرسه چهار باغ در شهر اصفهان دارد، یعنی مسجد و مدرسه سپهسالار تهران آشنا کنیم. مدرسه ای زیبا که موسس آن میرزا حسین خان سپهسالار قزوینی، صدراعظم ناصرالدین شاه در دوره قاجار بوده است. این مسجد و مدرسه باشکوه در بین جاهای دیدنی تهران در سال 1258 ساخته شده و ساخت آن به مدت 5 سال طول کشید. مهدی خان ممتحن الدوله شقاقی طراح این بنای عظیم و استاد حسن معمار قمی معمار معماری مسجد و مدرسه سپهسالار بود. با همگردی همراه باشید تا تاریخچه مسجد سپهسالار تهران یا همان مدرسه عالی شهید مطهری را بهتر بشناسیم.

مسجد و مدرسه سپهسالار تهران

مسجد و مدرسه سپهسالار تهران یا همان مدرسه عالی شهید مطهری که معماریش 4 ایوانی با ارتفاع های 18 متر بوده که یک ایوان اصلی در طرف جنوب بنا مجاور مقصوره و گنبد اصلی دارد، دو طبقه نیز است و دارای اجزایی شامل 8 مناره یا گلدسته بوده که با توجه به اینکه از معماری ترکی الگوبرداری شده است، تعداد آن ها زیادتر از حد معمول مناره ها در ایران باستان است و همینطور دارای گنبد دوپوشی بوده که بسیار خاص است و در نهایت دارای 6 ورودی و کتابخانه ای است که در سال 1342 به این بنا اضافه شد و نقش قطع کننده این دو بنا را با عمارت بهارستان ایفا کرد. از دیگر بخش های این بنا در بین جاهای دیدنی تهران می توان به صحنی چهارگوش با ابعاد 61 در 62، شصت حجره و شبستان تابستانی زیر گنبد برای سکونت، شبستان زمستانی در ایوان شرقی با 24 ستون سنگی یکپارچه، نمازخانه چهل ستون با 44 ستون در شرق صحن اشاره کرد. خوب است بدانید که این 8 مناره از آجر ساخته شده و دارای پوششی با کاشی هستند که حداکثر و حداقل ارتفاع مناره های این بنا 37 و 25 متر نیز است. معمار این بناهای زیبا استادان حاج ابوالحسن معمار و جعفر خان معمار باشی هستند که هرچند در معماری مسجد نیز استاد حسن معمار قمی هم نقش داشته، اما طراحی مدرسه عالی شهید مطهری را که ساخت تنها هسته اصلیش 5 سال طول کشیده و مصالح اصلی اش آجر است، فرد دیگری با نام مهندس مهدی خان ممتحن الدوله شقاقی انجام داده است. اما از همه این معمارها و استادان، فکر این مدرسه برای صدراعظم دوره قاجاریه و دوره پادشاهی ناصرالدین شاه یعنی میرزا حسین خان سپهسالار قزوینی است و به همین دلیل هم نام این مسجد مدرسه را سپهسالار گذاشتند. البته نام این مدرسه تنها تا انقلاب 1357 پابرجا بود و در نهایت بعد از آن به نام مدرسه عالی شهید مطهری تغییر نام داد. جای تأسف دارد که بعد از شروع ساخت معماری مسجد و مدرسه سپهسالار در سال 1258 عمر میرزا حسین خان سپهسالار قد نداد و تا قبل از اتمام این بنا در سال 1260 دار فانی را در شهر مشهد وداع گفت. به همین منظور برای نیمه تمام نماندن این بنا بعد از وی برادرش یحیی خان مشیر الدوله ساخت این بنا را ادامه داد تا او هم نیز در گذشت و در نهایت باقی مانده ساخت بنا که شامل تزئینات یزدی بندی، مقرنس، کاشی کاری و کاسه بندی می شد، تکمیلش را نائب التولیه بر عهده گرفت تا در نهایت این دو بنای بسیار زیبا ساختش به اتمام رسید. نکته جالبی که در تاریخچه مسجد سپهسالار تهران وجود دارد، شباهت معماریش به دوران زندیه می باشد، به دلیل استفاده جا به جا از سنگ در تزئینات که آن را تا حدودی از معماری قاجار مجزا کرده است.

معماری مسجد و مدرسه سپهسالار

اما خوب است بدانید که پس از اتمام، معماری مسجد و مدرسه سپهسالار دست نخورده نماند و در طی سال های مختلف بخش هایی تکمیل شد، مانند سال 1320 که تالاری ساخته شد و بعدها به دارالقرآن تبدیل شد و استفاده گردید. از دیگر بخش های تکمیل شده می توان به شبستان زمستانی در سال 1342 توسط استاد حسین لرزاده اشاره کرد و در نهایت آخرین تغییر این بنا در سال 1357 شکل گرفت که گنبد اصلی توسط مهندس سعیدی بازسازی شد. از نظر جغرافیایی این مکان در بین جاهای دیدنی تهران در کنار عمارت بهارستان واقع شده و در میدان بهارستان تهران است که این عمارت کاربری مجلس شورای اسلامی را دارد. این بنا از هر جهت جغرافیایی دارای یک ورودی است و بخش های جالب و خاصی دارد مانند بخش ورودی غربی واقع شده در حاشیه خیابان بهارستان که در اصلی مدرسه عالی شهید مطهری محسوب می شود و به همین سبب دارای جلوخان و سردری بزرگ به همراه دری دولتی آهنی بسیار زیبایی است که عظمتش را با یک نگاه می توانید حس کنید. همینطور در جنوبی که به یک کوچه 6 متری باز می شود و برای ورودی زنان هم دری در بخش شرقی تعبیه شده که ورودی زنانه نام دارد و از تمام ورودی ها کوچکتر نیز بود. در زمانیکه از بیرون به جهت شمالی داخل بنا نگاه می کنید، ساعتی زیبا و بزرگ را می بینید که از یک سمت به عمارت بهارستان و از یک سمت به طرف حیاط دید دارد. این ساعت قدیمی واقع شده در اتاقک به ارتفاع 5 متری به مساحت 2.5 در 1.5 ساخته شده در فرانسه در سال 1880 میلادی است که دارای سه ناقوس بوده و بدنه آن را نیز کاشی کاری کرده اند. این ساعت درست در میان دو گلدسته واقع شده است. یکی از زیبایی های این بنا، گنبدهای کوچکی هستند که بر روی هر چهار ستون شبستان زمستانی واقع شده، زیرا به غیر از نمای بیرونی اگر از درون هم نگاهی بیاندازید، گچ بری های زیبای اسلیمی را زیر گنبدها و محرابی با سنگ های مرمر خواهید دید که از سال 1350 این زیبایی ها را به خود گرفته اند، چرا که قبل از آن شما تنها با نمایی آجری رو به رو می شدید. همینطور از سایر تزئینات موجود می توان به بالای آنکه دارای تزئینات مقرنس با طرح اسلیمی است، اشاره کرد که در کار آن کتیبه های خطاطی شده هم وجود دارد و همه و همه این تزئینات توسط استاد حسین لرزاده و استاد محمد حسین شکل آبادی در سال 1350 انجام گرفته است. مابین تمامی فضاهای موجود در گنبد 25 متری، فضایی هم به دلیل دید مناسب و هم به دلیل معماری خاصش مورد توجه می باشد. خاص بودن فضا به دلیل ایستایی گنبد بر روی 4 پایه و 4 مناره بلند بناها در این قسمت است که این اجازه را به شبستان در بین جاهای دیدنی تهران می دهد تا از دید خوبی برخوردار باشد. اگر از بیرون به این گنبد در تاریخچه مسجد سپهسالار تهران نگاه کنیم، می توانیم چهار گنبد موجود کادربندی شده مستطیلی که دارای بال های چلیپایی است را با چشمانمان دنبال کنیم تا به گنبد اصلی برسیم. اگر به صحن این بنا در معماری مسجد و مدرسه سپهسالار نگاه کنیم، 4 باغچه را می بینیم که دارای 4 خیابان و در وسط حوضی هست که آب این حوض که به صورت جاری بوده از قنات تهیه می شود. شما می توانید بنشینید در گوشه ای از این صحن و از زیبایی آن لذت ببرید.

ویژگی های مهم موجود در فضای مسجد عالی شهید مطهری

اول از همه چیزی که مسجد و مدرسه سپهسالار ناصرخسرو یا مدرسه عالی شهید مطهری را از بقیه مساجد ایرانی جدا می کند، تلفیقش با مساجد استانبولی و از همه مهمتر ایاصوفیه و همینطور مساجد ایرانی مانند مسجد جامع اصفهان و مدرسه چهار باغ است که باعث شده تا در مواردی مانند موذنه و مناره ها تفاوت های بسیاری با مساجد ایرانی داشته باشند و همینطور استفاده از بهترین نوآوری هایی در تزئینات کاشی کاری که مربوط به دوران قاجار می باشد. از این تفاوت ها می توان به استفاده از ساعتی بزرگ به همراه ناقوس هایش به جای موذنه، مناره های متعدد بیش از 10 عدد کشیده شده تا کف حیاط با شکل نیم استوانه ای و بهار خواب ها و مهتابی های بسیار وسیع و در نهایت گنبد بسیار خاص و بزرگی که بر ایوان شمالی ساخته شده و دو پوش می باشد، اشاره کرد. دلیل تفاوت مناره در این است که در مساجد ایرانی مناره ها تا کف کشیده نشده و در این مسجد با این طرح ساخت طرحی کاملا متفاوت را به کل بنا داده اند. همینطور بهار خواب و مهتابی در بسیاری از مساجد ایرانی پیدا می شود، هیچ کدام چنین وسعتی که این فضاها در طبقه دوم مسجد و مدرسه سپهسالار تهران دارند را ندارد. پس اگر می خواهید به دنبال بهترین و متفاوت ترین اثر دوره قاجاریه بگردید، در نهایت به مسجد و مدرسه سپهسالار تهران در بین جاهای دیدنی تهران خواهید رسید که سعی بر آن شده تا تمامی ابداعات در طرح آن به کار رود و در نهایت زیبایی هایی را مانند 4 ایوان رو به روی هم که یکی از آن ها کوتاه تر بوده و بر روی آن گنبد اصلی با معماری کاملا متفاوتش نشسته است، صحنی زیبا با 4 باغچه، 4 خیابان و حوضی در میان آن که به شکل زیبایی دارای آب جاری از قنات است، پدید آورد. این آب موجود برای مسجد، مدرسه و عمارت نیز مصرف می شود. 4 مناره اصلی از 6 مناره موجود در مسجد و مدرسه سپهسالار تهران که با بدنه نیم استوانه ای و سنگ شده آن ها تا به کمر حجاری شده، تا زمین کشیده شده اند و دو تای آن ها به ایوان تکیه داده شده اند.

کتابخانه مسجد سپهسالار

یکی از با ارزش ترین بخش ها در تاریخچه مسجد سپهسالار تهران، کتابخانه ای است که به جای فرهنگستان اول یا فرهنگستان ایران در سال 1259 پایه گذاری شد و ابتدای آغاز به کارش با خرید 4000 جلد کتاب از اعتضاد السلطنه آغاز شد که بعدها رفته رفته به این 4000 جلد، 4200 کتاب خطی به خط مولفان و 1000 کتاب چاپ سنگی اضافه شد و در نهایت هم به اهمیت کتابخانه و هم به اهمیت کل مجموعه افزود. نکته جالبی که دارد، این است که شما با ورودتان به این کتابخانه آثار و خاطراتی از فرهنگستان اول را خواهید دید.

مدرسه مجموعه سپهسالار

مدرسه سپهسالار که در کنار عمارت بهارستان واقع شده و در اصل مجموعه ای شامل مسجد، مدرسه، مکتب خانه و کتابخانه نیز می باشد، با تمام وقف شده هایش دارای 6 در ورودی نیز بوده که در اصلی آن از خیابان بهارستان نیز است و شما پس از ورودتان به این مجموعه مسجد، مدرسه با فضاها و بخش هایی چون گنبد عظیم و شبستان (چهلستون)، هشت گلدسته، مناره کاشیکاری، مخزن کتابخانه، جلوخان، سردر، دهلیز، حجره های دوطبقه، چهار ایوان رو به رو خواهید شد که بر روی هر کدام از این بخش ها به غیر از معماری منحصر به فرد، تزئینات بی نظیری از هنرمندان چیره دست مانند شاهکارهای کاشی کاری هفت کاسه یا طاق معلق است. در کل از تزئینات بنا که خیره کننده است، می توان به لحاظ کاشی های مصور خشتی رنگارنگ و نیز حجاری ستون های یکپارچه و سنگ های ازاره که به غیر از زیبایی به بنا بعد هم داده اند، اشاره کرد. در اصل خارج از معماری در بین جاهای دیدنی تهران ابتدا خوب است بدانید که نام این بنا به دلیل پایه گذارش توسط میرزا حسین خان سپهسالار نهاده شده و البته به دلیل روی کار بودن ناصرالدین شاه به مدرسه ناصری هم نیز مشهور بوده که در نهایت بعد از فوت محمدرضا مطهری و پس از انقلاب 1358 نام این مدرسه به نام شهید محمدرضا مطهری تغییر پیدا کرد و در حال حاضر بعد از سال 1388 این مدرسه را با نام دانشگاه شهید مطهری می خوانند، هرچند که در اصل مدیریت آن قبل از انقلاب به دست آیت الله خمینی نیز بوده و بعد از وی محمد امامی کاشانی این وظیفه را به عهده گرفت. کاربری این مدرسه در بین جاهای دیدنی تهران از همان ابتدا برای تدریس دروس علوم اسلامی بوده و تا زمان تأسیس دانشگاه تهران این درس را تدریس می کردند و در نهایت بعد از افتتاح دانشگاه این مدرسه هم به دانشکده تبدیل شد و در نهایت در آن علوم منقول و معقول تدریس می شد و همچنین موسسه وعظ و خطابه و فرهنگستان ایران هم نیز بود. یکی از عواملی که این مدرسه را مهم شمرده، وجود کتابخانه با داشتن هزاران کتاب نسخه خطی منحصر به فرد می باشد.

تزئینات این مجموعه

از تزئینات مرسوم در دوره قاجاریه می توان به کاشی کاری و کاربندی اشاره کرد که در این مجموعه هم دیده می شود، اما تزئینی که معماری این دوره را متمایز و کرده و ما را به سرعت به یاد معماریه دوره زندیه می اندازد، سنگ کاری ها و حجاری هایی است که در قسمت های مختلف بنا مانند مناره ها دیده می شود. از دیگر تزئینات جالب بنا که در عین حال که ساختار اصلی و مصالح اصلی را تشکیل داده، جلوه ای هم به بنا داده اند، می توان آجر را نام برد. آجر مصالح اصلی بنا است و به طور رسمی برای تزئین به کار نرفته، اما با شواهدی که در برخی از بخش ها وجود دارد مانند کف های پوشیده شده از آجر خود به خود تزئینی را شکل داده اند. تزئینات کاشی کاری بسیار در این مجموعه اهمیت دارد، به قدری که بسیار در مجموعه به کار رفته شده است. انواع مختلفی از کاشی کاری مانند معرق اسلیمی، گره چینی و برجسته که تنها مخصوص سردر به کار رفته است که در کنار سایر تزئینات جلوه بنا را در بین جاهای دیدنی تهران دو برابر کرده اند. دو نوع تزئینات در بنا به کار رفته اند که به صورت ساختاری یعنی کاربندی و غیر ساختاری یزدی بندی، مقرنس و کاسه بندی نیز می باشند. از دیگر تزئینات در تاریخچه مسجد سپهسالار تهران می توان به تزئینات درهای حجره ها و در اصلی شبستان زمستانی اشاره کرد که تزئیناتی چوبی به صورت گره چینی معرق هستند و با این کار سعی داشته اند تا درها را از حالت سادگی در بیاورند. اگر علاقه به تزئینات گچی دارید، این مورد را هم می توانید در بدو ورودتان به شبستان زمستانی ببینید که به صورت گچ بری های اسلیمی و کتیبه های خطاطی هستند و به راحتی می توان با دیدن این جلوه های زیبا فهمید که همه نمونه زیبایی از آثار استاد لرزاده هستند. اما اگر به دنبال تزئینات فلزی هستید، نیازی به توجه نیست چرا که در اصلی ورود مجموعه دارای تزئینات فلزی است که نمونه ای از بهترین در زمان خود بوده و حتی بعد از ورودتان هم می توانید با نگاهی به پنجره حجره ها که تزئین فلزی به صورت فرفوژه که کاملا دستی بوده را نشان می دهند، لذت ببرید و به هنر دست معماران آن زمان در تاریخچه مسجد سپهسالار تهران پی ببرید.

باغ ارم، زیبایی بکر و دیدنی در دریایی از جاهای دیدنی شیراز

یکی از دیدنی ترین اماکن شهر شیراز باغ ارم شیراز است. این باغ بزرگ یکی از باغ های تاریخی شهر شیراز بوده که در دل خود چند بنای تاریخی را جای داده است. همچنین از این باغ امروزه به عنوان باغ گیاهشناسی در شیراز استفاده می کنند. در تاریخچه باغ ارم شیراز یک مجموعه زیبا از گونه های گیاهی شیراز حفاظت می شوند. گیاهان مختلفی مانند انواع رز، درختان بهار نارنج و سرو ناز در این باغ زیبا پرورش می یابند. چیزی که این باغ را خاص می کند، محیط آن است که می توان شکوه معماری سنتی ایرانی را در معماری باغ ارم شیراز دید، ویژگی فوق العاده ای که گردشگران بسیاری را به سمت این باغ جلب می کند. برای اینکه با این باغ در بین جاهای دیدنی شیراز آشنا شوید، همراه با ما به شیراز سفر کنید.

موقعیت جغرافیایی

باغ ارم شیراز در استان فارس و شهر شیراز قرار دارد. برای اینکه با باغ ارم در بین جاهای دیدنی شیراز بیشتر آشنا شوید، این نکته را بدانید که این شهر در جنوب غربی ایران می باشد. محدوده جغرافیایی شهر شیراز از شمال به شهر مرودشت و شهر اردکان، از جنوب به شهرستان جهرم، شهرستان فیروزآباد و شهرستان فسا، از سمت شرق به شهر استهبان، شهرستان نی ریز و شهرستان ارسنجان محدود می شود. مساحت این شهر 891/178 کیلومتر مربع است. در شمال شهر شیراز کوه های زیبایی مشاهده می شوند که بر زیبایی و عظمت شهر می افزایند. اگر به خیابان ارم در قسمت شمال غربی شهر شیراز بروید، در دامنه کوه و در فاصله دو یا سه کیلومتری کوه باباکوهی می توانید مشهورترین باغ ایران را ببینید. باغ ارم شیراز آنچنان که در سندهای تاریخی بیان شده در سال 1325 در خارج از شهر شیراز بنا شده و در آن زمان محدوده اطراف باغ شامل بیابان سنگلاخ و رودخانه می شده است. با گذشت زمان و در طی سال ها، شهر شیراز گسترش پیدا کرده و برای اینکه بدانید در جواب سوال باغ ارم کجاست باید گفت که امروزه این باغ در داخل شهر شیراز و در قسمت شمال غربی این شهر قرار گرفته است. محدوده امروزی باغ ارم در شمال شهر شیراز است و از نظر جغرافیای شهری می توان گفت که محوطه آن از شمال غربی به خیابان دانشجو (خیابان آسیاب سه تایی)، از شمال شرقی به بلوار ارم و سرانجام از راس شمالی به میدان ارم محدود می گردد.

تاریخچه شهر شیراز

شواهد نشان می دهد که اولین انسان هایی که ساکن این منطقه شده اند، مرتبط با دوران ساسانی یا قبل از آن بودند. با این حال اولین نشانه های معتبری که درباره شهر شیراز پیدا شده مربوط به اوایل دوره اسلامی می باشد. تاریخ نویسان مسلمان معتقدند که شهر شیراز در قرن اول هجری و به دست عبدالملک مروان ساخته شده اما نشانه های تاریخی غیرقابل انکاری از سکونت صدها ساله انسان ها قبل از این زمان در این منطقه وجود دارد. عبدالله مستوفی در کتاب مشهور نزهت القلوب خود که در سال 740 قمری نوشته شده، معتقد است که معتبرترین روایت ساخت شهر شیراز را به برادر حجاج بن یوسف که به نام محمد شناخته می شود و در دوره اسلامی می داند. اما حمدالله مستوفی معتقد است که عموزاده حجاج بنام محمد بن قاسم ابن ابی عقیل این کار را کرده و در حقیقت او شهری را که مدت ها قبل در آن منطقه بوده بازسازی کرده است. اما اسناد کتیبه های هخامنشی روایت متفاوتی دارد. پس از مطالعه این کتیبه های باستانی توسط کتیبه خوانان و خط شناسان مختلف و در بررسی کتیبه های ایلامی و هخامنشی آقای دکتر عبدالمجید ارفعی بیان نمودند که قدمت شیراز به قرن ها قبل از این دوران بازمی گردد. در کتیبه های پاسارگاد شهری بنام شیرازیش یا همان شیراز نام برده شده است. امروزه اسناد تاریخی اثبات کرده که قدمت جاهای دیدنی شیراز به دوره هخامنشیان و ایلامیان بازمی گردد. سه نفر از محققین باستان شناس بنامهای لیمبرت، آرتور آربری و دکتر شهبازی فهرست مفصلی از نشانه های سکونت دائم را در محدوده دشت این شهر و محل فعلی این شهر در دوره قبل از اسلام نام برده اند. از جمله این نشانه ها می توان به نگاره های سنگی دوران ساسانی نام برد که در آن ها اشاره های به دو آتشکده مشهور هرمزد و کارنیان شده است. همچنین قلعه ای باستانی به نام شاه موبد در این منطقه پیدا شده ضمن اینکه در محل قصر ابونصر نیز بقایایی از یکی از قلعه های ساسانی را یافته اند. براساس نظر مورخین و باستان شناسان در پایان دوره ساسانی شهر شیراز، شهری پر جمعیت بوده که مراکز اداری مختلفی نیز در آن وجود داشته است. اگرچه در آن زمان این شهر وسعت فعلی خود را نداشته اما اسناد نشان می دهد که شیراز در دوران داریوش هخامنشی تحت حکومت پارسه بوده و پس از حمله اسکندر نیز مطیع شهر استخر بوده است. پس گفته های مورخین عرب مبنی بر ساخت این شهر در دوره حاکمان عرب کاملا نابجا می باشد. امروزه شهر شیراز سند فرهنگ تاریخی ایران محسوب می شود که مکان های مهمی مانند باغ عفیف آباد، باغ دلگشای شیراز و آرامگاه دو شاعر بزرگ ایران حافظ و سعدی در این شهر قرار دارد.

تاریخچه باغ ارم شیراز

در تاریخچه باغ ارم شیراز چنین نقل شده است که برطبق نوشته های تاریخی، باغ ارم شیراز در بین جاهای دیدنی شیراز یادگاری از دوره پادشاهان سلجوقی است. این باغ در دوران حکومت گورکانیان، آل مظفر و آل اینجور نیز مورد استفاده قرار می گرفته است. به نظر می رسد که این باغ در آن زمان متعلق به حاکمان منطقه بوده و از آنجا که در آن زمان حکومت این منطقه مشابه سیستم فئودالی بوده می توان مطمئن بود که مورد استفاده بزرگان قرار می گرفته است. گفته می شود که به احتمال قوی فرمان ساخت این باغ توسط یکی از حکام استان فارس در دوران سلطان سنجر سلجوقی به نام اتابک قراچه داده شده است. بعد از اتابک قراچه، تا زمان رسیدن شاه شیخ ابواسحاق اینجو مسئولیت این باغ را در بین جاهای دیدنی شیراز در دست داشت. از نحوه اداره و مالکیت باغ ارم شیراز اطلاعات دقیقی در دست نیست. گفته می شود که شاه شیخ ابواسحاق اینجو در سال 742 به حکومت رسید و پانزده سال بعد یعنی در سال 757 هجری قمری به قتل رسید. در این زمان سلسله آل اینجور منقرض شد و آل مظفر به حکومت رسیدند. این احتمال وجود دارد که در این زمان باغ ارم شیراز به تملک سلاطین این حکومت در آمده باشد. گفته می شود که زمانی که آخرین پادشاه این خاندان بنام منصور، توسط سپاه گورگانیان به قتل رسید، باغ ارم شیراز در اوج شکوه و آبادی خود بوده است. در نوشته های جهانگردان دوران پادشاهان صفویه و بعد از آن ها از این باغ بسیار یاد شده و کسانی که آن را دیده اند باغ ارم را زیبا، آباد و باشکوه وصف کرده اند. این احتمال وجود دارد که در دوران حکومت زندیه مالکیت باغ ارم شیراز به شاهان زندیه داده شد. در این زمان این بنا مانند بسیاری از باغ ها و بناهای قدیمی شهر شیراز مورد بازسازی و مرمت قرار گرفته و تلاش هایی برای حفظ آن صورت گرفته است. شواهد نشان می دهد که مالکیت باغ ارم در اواخر حکومت زندیه در اختیار سران ایل قشقایی بوده است. این خاندان به مدت 75 سال این باغ را در دست داشتند. پس از آن مالکیت باغ در دوره قاجار نیز در دست خان های قشقایی بود. فردی بنام جانی خان قشقایی که در دوران حکومت فتحعلی شاه قاجار ایلخان و ایل بیگی این ایل بود برای سال ها باغ ارم شیراز را در تصرف خود داشته و از این باغ به عنوان مرکز حکومت خود در شیراز استفاده کرده است. این فرد و پسرش محمد قلی خان اولین ایلخان های ساکن در باغ ارم شیراز بودند که در طول دوران دسترسی خود در باغ، عمارت زیبایی را بنا کردند. گفته شده که در سال های اولیه حکومت قاجار، بعضی بزرگان ایل قشقایی که پیش از این مالک باغ ارم شیراز بودند در گوشه ای از این باغ دفن شده اند. البته امروزه هیچ نشانه ای از این قبرها برجای نمانده است. عمارت ساخته شده در دوران فتحعلی شاه به قدری زیبا بود که سال بعد در دوره ناصرالدین شاه نیز هنوز افراد بسیاری را جذب خود می کرد. در این دوران بود که فردی بنام حاج نصیر الملک شیرازی باغ ارم شیراز را از خانواده ایلخان قشقایی خرید و ساختمانی که امروزه در آن قرار دارد را به جای ساختمان قدیمی آن بنا کرد. البته گفته می شود که در ساختن ساختمان جدید و در تاریخچه باغ ارم شیراز، اساس و پایه بنای قدیمی حفظ شده است. حاج نصیر الملک در سال 1311 ه.ق درگذشت، بنابراین مالک بعدی باغ بنام ابوالقاسم خان نصیر الملک، قسمت های ناتمام ساختمان و تزئینات آن را به پایان رساند.

معماری باغ ارم شیراز

طراحی معماری باغ ارم شیراز به شیوه ای خاص بوده، به طوری که برای رسیدن به ساختمان اصلی و مرکز باغ باید از طول باغ عبور کنید. بخش مرکزی معماری باغ ارم شیراز زیباترین بخش آن است. در نمای باغ باید گفت که ساختمان به گونه ای ساخته شده که طبقه پایینی به نظر در زیر زمین قرار دارد. دلیل این نوع ساخت، خنک کردن این بخش در گرمای تابستان بوده است. نهر آبی که در باغ جاری است در مسیر خود از دل این تالار عبور می کند، استخر را پر می کند و در حوض بزرگی که در طبقه پایین است، می ریزد. این مسئله طبقات پایینی را کاملا خنک می کند. کف و دیوارهای تالار پایین با کاشی های رنگارنگ پوشانده شده اند. یک پلکان این قسمت را به راهروهایی متصل می کند که به طبقه بالا و به تالار بزرگ وصل می شود. بخش جنوبی تالار در حقیقت دنباله محور اصلی است. چشم انداز شمالی نیز در بین جاهای دیدنی شیراز تپه هایی هستند که در اطراف رودخانه قرار دارند. در ساختمان هایی که از گذشته در شیراز بجا مانده اند، می توان کاشی های براق و سنگ تراشی را دید که میراثی از دوران گذشته است. در معماری باغ ارم شیراز نیز آثاری از دوران های مختلف تاریخی دیده می شود. کافی است کمی با دقت در آن بنگرید تا نقش هایی از دوران ساسانیان و قاجار و هخامنشیان پیدا کنید. این نوع سنگ تراشی حتی امروزه نیز تا حدودی رواج دارد. در این قسمت یک سنتوری (سه گوش) وجود دارد که منظره ای که به دوره ساسانیان تعلق دارد و ماهرانه با کاشی های رنگی تزئین شده را نمایش می دهد، اما در طبقه همکف از تخته سنگ های آهکی ساخته شده که تلاش کرده اند آن را مشابه آثار دوره هخامنشیان در تخت جمشید بسازند. در اطراف ساختمان مرکزی که ناحیه ای وسیع است، کمتر می توانید بوته گل سرخ ببینید. در عوض با کمک یک پلکان چوبی گلخانه ای ساخته شده که محل نگهداری انواع گل ها در گلدان هاست. به این ترتیب گل های زیبا را داخل گلدان پرورش می دادند تا آن ها را در داخل ساختمان و خارج از آن قرار دهند.

عمارت باغ ارم

شکل کلی معماری باغ ارم شیراز به شکل یک مستطیل بزرگ است. برای اینکه بدانید باغ ارم در بین جاهای دیدنی شیراز کجاست، این نکته را در نظر بگیرید که درهای ورودی روی ضلع بزرگتر باغ قرار دارد و رو به سمت بلوار ارم در ضلع شمالی دارد. همچنین ضلع غربی باغ به سمت غرب است که به بلوار آسیاب سه تایی منتهی می شود. در گذشته در این دو ضلع باغ گلکاری انجام می شد و انواع گل های اناری و پیچ امین الدوله را می توانید، ببینید که از لای نرده ها و روی دیوار به کوچه می رود. در سمت دیگر معماری باغ ارم شیراز می توان به چند باغ و منطقه مسکونی رسید. مساحت باغ ارم در طی سال های گذشته تغییر کرده و گاهی بزرگتر و گاهی کوچکتر شده است. در حال حاضر مساحت این باغ حدود 110380 متر مربع می باشد. شیب زمین از سمت غرب به شرق باغ می باشد. عمارت اصلی و درونی در قسمت بلند و در غرب آن قرار گرفته اند. به سبب شیب زیاد زمین در قسمت هایی از خیابان های اصلی و دیگر خیابان های باغ پله هایی ساخته شده و پستی و بلندی زمین بر زیبایی فضای باغ افزوده است. در جلوی ساختمان اصلی که نزدیک به باغ است، یک استخر بزرگ با آبنما بزرگ دارد. شما می توانید تصویر بنا را در آب استخر ببینید. در چهار طرف استخر چهار درخت بزرگ نخل فونیکس کاشته شده که منظره زیبایی را پدید آورده اند. مساحت استخر 335 متر مربع می باشد و در محیط آن سیزده سنگ بزرگ یکپارچه قرار گرفته است. گفته می شود که این سنگ ها به دوره خان ایلخان مرتبط می باشد. به نظر می رسد که این استخر در گذشته عمیق تر بوده، اما پس از ترمیم عمق آن به نیم متر کاهش یافته است. در زمان ترمیم کف و اطراف استخر را با کاشی های سفید فرش کردند. آب زلالی که در این استخر جاری شده، از نهر اعظم منشعب شد. این آب بعد از اینکه به حوض کوچک داخل تالار حوض خانه وارد شد به جوی های اطراف استخر وارد می شود. پس از آن در جوی آب پهن خیابان اصلی باغ و جویبارهای دیگر می ریزد و در اطراف باغچه های باغ روان می شود. در مرکز معماری باغ ارم شیراز گذرگاه اصلی باغ در جهت غرب به سمت شرق ساخته شده است. این گذرگاه از ساختمان و استخر اصلی باغ شروع می شود و به سمت انتهای باغ می رود. دو طرف این راه را با بوته های شمشاد کوتاه حصاری برای آن درست شده است. طی کردن این مسیر زیبای محصور شده با گل و شمشاد در حالی که جوی روان آب از کنار پای شما گذر می کند، یک تصویر دلپذیر خواهد بود. در وسط باغ جوی آب به شبکه ای تقسیم می شود و هر جوی کوچکتر به طرفی می رود. در این قسمت پله هایی وجود دارد و پس از طی کردن پله ها، تا انتهای باغ سطح زمین با شن های ریز مسطح شده است. در دو طرف این منظره می توانید خیابانی از درختان بلند و تنومند را ببینید. در مجاورت خیابان اصلی درخت سروناز بلندی قرار دارد که ارتفاع آن بیشتر از سی متر است، یک تاک تنومند این درخت سرو را در آغوش گرفته و از آن بالا رفته است. درست مثل اینکه این دو درخت چند صد ساله در هم پیوند خورده باشند. این منظره ای است که در هیچ کجای دیگر نمونه آن دیده نشده است. زیبایی این منظره به خصوص در فصل تابستان چند برابر می شود و این زمانی است که درخت تاک میوه می دهد. خوشه های انگور آویزان شده از درخت سرو زیبایی شگفت انگیزی دارد که رد آن را در نوشته های بسیاری از بازدیدکنندگان این پارک می توانید ببینید. خیابان دیگری که در تاریخچه باغ ارم شیراز وجود دارد، از سمت شمال باغ به جنوب منشعب می شود و در تقاطعی به خیابان اصلی باغ در بین جاهای دیدنی شیراز می رسد و از آن گذر می کند. البته به جز این دو خیابان، داخل این باغ بزرگ مسیرهای دیگری نیز ایجاد شده که به موازات هم قرار دارند.

عمارت اصلی باغ ارم

ساختمان اصلی در تاریخچه باغ ارم شیراز یک نمونه خوب و کامل از معماری دوره قاجار را به نمایش گذاشته است. عمارت اصلی که در دوره ناصرالدین شاه قاجار بنا شده، ویژگی های معماری این دوره را در خود جمع کرده و سبک آن پیرو سبک معماری دوران صفوی و زند می باشد. یک ساختمان سه طبقه با پشت بام شیروانی که در قسمت جلویی آن ایوانی در میان دو ستون سنگی دارد. گفته می شود که ساخت این بنا توسط حاجی محمد حسن معمار شیرازی بوده است. ورودی عمارت در بین جاهای دیدنی شیراز به سمت شرق است و معماری و تزئینات آن بسیار زیباست. در حقیقت در تزئین این بنا از انواع هنرهای آن دوران بهره گرفته شده است. نقاشی های زیبا، حجاری های شگفت انگیز، گچ بری ها و کاشی کاری های زیبا این بنا را به عنوان شاهکار هنر عصر قاجار معرفی می کند. در طبقه دوم و سوم معماری باغ ارم شیراز وجود دارد که در دو طرف آن دو ستون سنگی حجاری شده قرار دارند. روی سر ستون ها تصویر مردانی حجاری شده که لباس های مردم دوره قاجار را به تن دارند. این مردان و گل و بوته های کنار آن ها با هم در حالت قرینه قرار دارند. در میان ساختمان هایی که در شهر شیراز از دوران قاجار به جا مانده، این ایوان دو ستونی به دلیل تزئینات خاص و گچبری های زیبایی که دارد، جایگاه ویژه ای یافته است. در شهر شیراز باغ ارم تنها بنای زیبای به جا مانده از گذشته نیست و بناهایی دیگر نیز هستند که زیبایی بی نظیری دارند.

کتیبه های عمارت اصلی

جلوی عمارت اصلی در تاریخچه باغ ارم شیراز وجود دارد که ارتفاع آن به بیشتر از دو متر می رسد. این ستون در تاریخچه باغ ارم شیراز به صورت یکپارچه از سنگ گندمک پوشیده شده است. در این محدوده در بین جاهای دیدنی شیراز هشت ستون وجود دارد که روی شش ستون آن کتیبه هایی از اشعار شاعران مشهور شهر شیراز با خط نستعلیق نوشته شده است. اشعاری که روی کتیبه های عمارت حجاری شده اند، به دست استاد باشی حجار ثبت شده اند. علاوه بر این کتیبه ها، در این بخش دو تخته سنگ آهکی نیز وجود دارد که روی آن ها در تاریخچه باغ ارم شیراز نقش مردی بوده که نیزه به دست در حال نگهبانی است. این طرح نیز تقلیدی از حجاری های دوران هخامنشی در تخت جمشید است. لباس و کلاه این مرد شبیه به لباس عشایر جنوب ایران است. به نظر می رسد که روی سنگ ها شش کتیبه دیگر هم نقوش و طراحی هایی وجود داشته که توسط حجار ناپدید شده و به جای آن اشعار روی آن برجسته شده اند. این تخته سنگ ها در دو طرف حوض خانه قرار دارند. در پایین پنجره یک جوی آب زلال و گوارا جاری شده که از باغچه وارد حوض درون خانه می شود و پس از عبور از حوضچه زیر نرده ها، به طرف استخر بزرگ باغ و بعد از آن جوی های آب خیابان می رود.

گونه های گیاهی باغ ارم

داخل باغ ارم شیراز شما می توانید تعداد زیادی درخت زیبای سروناز را مشاهده کنید. بیشتر این درختان کهنسال هستند و وجود این درختان قدیمی سروناز یکی از دلایل شهرت باغ ارم در بین جاهای دیدنی شیراز است. بیشتر جهانگردانی که به شیراز سر می زنند، در سفرنامه ها و یادداشت های خود از زیبایی این درختان می نویسند یا تصاویری را از آن ها پخش می کنند. اما درختان سروناز در باغ ارم زیبایی ورای تصور دارند. این درختان خیره کننده هستند. بلندترین درخت سرو ناز در بین گونه های گیاهی باغ ارم بیشتر از 35 متر ارتفاع دارد. این درخت را بلندترین درخت شهر شیراز می دانند، درختی بلند با تنه ای استوار و زیبا که شهرت جهانی دارد. بسیاری از جهانگردان خارجی در مطالعه تاریخچه باغ ارم شیراز، ایرانیان بازدید کننده و نویسندگان درباره آن تصاویر و مقاله هایی را ارائه کرده اند. گونه های مختلف گیاهی در میان درختان این باغ را به دو دسته تقسیم می کنند: درختانی که مثمر هستند، یعنی میوه می دهند و درختانی که غیر مثمر هستند و میوه ای نمی دهند. انواع درختان بدون میوه باغ ارم عبارتند از درخت سروناز، ارغوان، بید مجنون، افرا، کاج، بیدسیاه، زبان گنجشک، بیدمشک، اکالیپتوس و سپیدار. انواع درختان میوه دار یا مثمر باغ عبارتند از نارنج، انار، ازگیل، خرمالو، گردو، بادام، سیب، زردآلو، گلابی و به. در میان گونه های گیاهی باغ ارم انار رتبه اول را دارد و نارنج در مرتبه دوم قرار دارد. درختان مرکبات این باغ از نظر سن و اندازه سایر باغهای مرکبات و نارنجستان های شهر شیراز است. اما درختان دیگر باغ مخصوصا درختان سروناز آن در طول سال ها شکوهمند شده و هر سال هم زیباتر از قبل می شوند.

درخت های موجود در باغ ارم

شهرت معماری باغ ارم شیراز تنها به درختان و سروهای زیبایش نیست. این باغ به داشتن گونه های گیاهی باغ ارم نیز مشهور است. در ده سال اخیر انواع مختلفی از گل در محدوده باغ ارم پرورش داده شده اند. از زیباترین گل های فعلی در بین گونه های گیاهی باغ ارم می توان از گل رز آن نام برد. زمانی که شهرداری تصمیم به توسعه باغ گرفت، یک گلستان رز را در قسمت شمال غرب و غرب باغ ارم شیراز بنا کرد که بیشتر از 250 واریته گل رز در آن پرورش داده شده است. در گلستان رز باغ ارم و در بین جاهای دیدنی شیراز انواع متنوعی از صدها گل رز که در ایران و کشورهای آسیایی نظیر آن وجود ندارد، دیده می شود. شهرت این باغ در میان کشورهای مشرق زمین بسیار زیاد است. در کشورهای آسیایی تنها دو یا سه کشور چنین گلستانی با این تنوع گل در میان دارند. در باغ گل باغ ارم به جز گل های رز زیبا و مختلف، انواع مختلفی از گیاهان و گل ها در باغ وجود دارند. گونه های گیاهی باغ ارم به ده گروه تقسیم می شوند.
1- درختچه های زینتی دارای گل های زیبا
2- درختچه های زینتی دارای برگ های زیبا
3- گل های یک ساله مقاوم به سرما
4- گل های یک ساله حساس به سرما
5- گل های پیازدار
6- بوته های دائمی گل دار
7- گیاهان دائمی پوششی و رونده
8- گیاهان یک ساله رونده
9- گیاهان حصاری
10- گل های گلخانه ای
آبی که برای آبیاری باغ ارم شیراز استفاده می شود، مانند بسیاری از باغ های اطراف شیراز از نهر اعظم جاری می شود. نهر را به جدول هایی که به آن بنا می گویند، تقسیم کرده و گونه های گیاهی باغ ارم را از این جدول آبیاری می کنند. همچنین داخل باغ دو چاه عمیق آب حفر شده که آب را با کمک پمپ به باغ می رساند و با استفاده از لوله کشی به گل ها و گیاهان باغ آبرسانی می کنند. برای مصارف ساختمان داخلی و آب نوشیدنی از آب لوله کشی استفاده می شود. این باغ در بین جاهای دیدنی شیراز، امروزه به عنوان موزه گیاه شناسی دانشگاه شیراز نیز استفاده می شود.

سفر به باتومی، مهد تمدن و فرهنگ کشور دیدنی گرجستان

شهر باتومی یکی از شهرهای دیدنی کشور گرجستان است که به دلایل زیادی، هم پایتخت صنعت گردشگری این کشور به حساب می آید و هم به بهشت گرجستان شهرت دارد. این شهر در حاشیه دریای سیاه واقع شده و همه ساله از تعداد بی شماری گردشگر داخلی و خارجی میزبانی می کند، که البته در چند سال اخیر تعداد زیادی از گردشگران این کشور و شهر باتومی را ایرانیان عزیز تشکیل داده اند! شهر باتومی از جاذبه های فراوانی برخودار است که اگر بخواهیم آن ها را تک تک نام ببریم، قطعا از حوصله شما و ظرفیت مطلب راهنمای سفر به باتومی خارج می شود! حال فرض کنید که به لیست این جاذبه های گردشگری، اماکن تفریحی این شهر را نیز اضافه کنیم، آن وقت خواهید دید که قطعا یک بار سفر به این شهر نمی تواند خیلی هم خالی از لطف باشد حالا هر چقدر هم که هزینه در برداشته باشد! اما بسیاری از هموطنان گرامی با اینکه قصد سفر به باتومی را کرده اند، ممکن است اطلاعی از میزان هزینه های سفر به باتومی نداشته باشند به همین دلیل ما قصد داریم تا در مطلب راهنمای سفر به باتومی هر آنچه که مربوط به موضوع هزینه های سفر به باتومی می شود، اعم از هزینه های غذایی، هزینه های مکان اقامتی و همچنین سایر هزینه های مربوطه را برایتان توضیح دهیم تا با آگاهی نسبتا بالایی سفر خود را شروع کنید. لازم به ذکر است که تمامی مبالغ گفته شده در این مطلب مطابق با آخرین تغییرات ارزی و همچنین مالی در کشور گرجستان است و بدیهی است که با گذشت زمان، این مبالغ نیز دستخوش تغییراتی شوند و این در سفر به باتومی شما را یاری می کند. در ضمن شما باید برای اقامت در باتومی اطلاعاتی درباره آب و هوای باتومی هم داشته باشد که ما در متن زیر اطلاعات هزینه های اقامت در باتومی را در اختیار شما قرار خواهیم داد.

لیست هزینه های پیش از آغاز سفر به گرجستان

همانطور که مطلع هستید، در حال حاضر برخی از کشورها همچون کشور ترکیه و کشور ارمنستان نیازی به اخذ ویزا و گرفتن گذرنامه (پاسپورت) ندارند که خوشبختانه کشور زیبای گرجستان نیز در همین دسته از کشورها قرار می گیرد. البته ناگفته نماند که در صورت تقاضای گذرنامه از مقصد نیز می توان با کمی تحرک در فرودگاه به شرط سفر به باتومی و یا لب مرز در حالی که از راه زمینی سفر کرده اید را بدست آورید. به هر حال برای سفر به کشور گرجستان نیازی به پاسپورت ندارید و تنها باید مهر ورود به این کشور برای شما زده شود. با این حال ما در این قسمت لیستی از موارد پرداختی و مدارکی که باید برای اخذ گذرنامه یا همان پاسپورت باید ارائه دهید را آماده کرده ایم: پرداخت هزینه 1000 تومانی برای شناسنامه، پرداخت هزینه 3.750 تومانی به منظور عوارض شهرداری، پرداخت هزینه 75 هزار تومانی به منظور تعرفه صدور گذرنامه برای خزانه داری استان در حال اقدام، پرداخت هزینه 29 هزار و سیصد تومانی برای انجام امور پرونده ای در پلیس + 10 و همچنین اداره پست.

آشنایی با راه های سفر به باتومی

برای رفتن به شهر کوچک اما دیدنی باتومی، راه های زیادی وجود دارد که انتخاب هر کدام از آن ها در راهنمای سفر به باتومی بستگی به شما دارد. مثلا اگر شما از دسته افرادی باشید که راحتی در سفر را به هر چیزی حتی میزان خرج آن ترجیح می دهید، یک راه وجود دارد و اگر از دسته کسانی هستید که به دنبال سختی و هیجان در سفرهای خود می باشید، بی آنکه توجهی به هزینه های سفر داشته باشید، یک راه! برای کسانی که هزینه های سفر به باتومی برایشان کوچکترین اهمیتی ندارد و فقط و فقط به دنبال سریع رسیدن به مقصد آن هم در نهایت راحتی هستند، استفاده از تورهای هوایی قطعا بهترین گزینه می تواند باشد و برای کسانی هم که به دنبال جذابیت های سفری و همچنین صرفه جویی در هزینه های سفر به باتومی می باشند، قطعا پیمودن راه های زمینی تا رسیدن به مقصد برای آنان قابل تامل است! البته ناگفته نماند که شرایط هر نوع از این سفرها کلی با هم تفاوت دارند. در سفر هوایی، راحتی و تجملگرایی برای یک سفر به اوج خود می رسد و در سفرهای زمینی، هیجان و سختی. برای سفر به شهر باتومی کشور گرجستان هم می توان در تورهای هوایی ثبت نام کرد و هم در تورهای زمینی! البته راه دیگری نیز هست که به صورت انفرادی تلقی می شود و می توان به همراه خانواده و یا دوستان خود راهی باتومی شوید؛ پس راه های سفر به باتومی به این شکل می شود که راه هوایی به صورت همگانی و با ثبت نام در تورهای مجاز، راه زمینی به صورت همگانی و با ثبت نام در تورهای مجاز.

هزینه تورهای مسافرتی به مقصد باتومی

معمولا خیلی به ندرت دیده شده که توری به صورت اختصاصی به مقصد شهر باتومی برنامه ریزی شود، ولی شاید بتوان با اندکی جستجو این بسته سفری را نیز بدست آورد و آن را رزرو کرد! بسیاری از آژانس های مسافرتی اغلب در بسته های سفری خود به کشور گرجستان، شهر تفلیس و باتومی را به صورت ترکیبی در کنار هم قرار می دهند تا شما بتوانید با انجام یک سفر به گرجستان از زیبایی های موجود در هر دو شهر بهره مند شوید. در چند سال گذشته تقاضا برای دیدن کردن از دیدنی های باتومی از سوی ایرانیان زیاد مشاهده شده و می توان گفت اگر به مورد تاریخی به خصوصی در تقویم سال شمسی برنخوریم، همه روزه پروازهایی آماده رفتن به مقصد گرجستان می باشند، به همین سبب ما ترجیح دادیم به جای معرفی برخی از آژانس های مسافرتی، برایتان برنامه اغلب بسته های سفری همراه با لیست هزینه های هر کدام از آنان به کشور گرجستان را نمایش دهیم.

تورهای 7 روزه (سه شب تفلیس - چهار شب باتومی) با هزینه سفری 2.700.000 تا 6.800.000 تومان

تورهای 7 روزه(چهار شب تفلیس- سه شب باتومی) با هرینه سفری 2.800.000 تا 7 تومان

تورهای 4 شب و 3 روز باتومی نیز با هزینه سفری 1.200.000 تا 1.400.000 تومان

توجه داشته باشید قیمت و هزینه های سفر با هر کدام از تورهای هوایی بستگی به آژانس مسافرتی مورد نظر شما، بازه زمانی سفر، زمان سفر، کلاس هتل و محل اقامتی شما دارد. همچنین این را نیز باید بگوییم که اکثر تورهای هوایی به مقصد شهر باتومی، هوایی نیست و هواپیما در فرودگاه شهر تفلیس به زمین می نشیند و پس از آن مسافران به وسیله اتوبوس راهی شهر کوچک باتومی می شوند! البته نباید در راهنمای سفر به باتومی از این نکته نیز غافل شویم که دو خط هوایی آن هم به صورت فصلی اما به شکل مستقیم به مقصد باتومی گرجستان پرواز می کنند که کمی هزینه های آنان بیشتر است و در بازه قیمتی 1.900.000 تا 3.600.000 قرار می گیرد. لازم به ذکر است که میزان هزینه خروج از مرزهای ایران به صورت هوایی 75 هزار تومان می باشد که مسافران عزیز می توانند آن را به صورت اینترنتی و یا حضوری نیز پرداخت نمایند. همانطور که تورهای هوایی تقریبا در سال های اخیر شکل و شمایل دائمی به خود گرفته اند، تورهای زمینی به مقصد تفلیس و باتومی نیز دائمی شده اند و در میان تورهای زمینی نیز بسته سه شب تفلیس و سه شب باتومی بیش از سایر بسته های مسافرتی دیده می شوند.

تورهای 6 روزه (سه شب تفلیس - سه شب باتومی) با هزینه 1.300.000 تا 2.400.000 تومان

تورهای 3 شب و 4 روز با هزینه 1.000.000 تا 2.000.000 تومان

ناگفته نماند که میزان کمی و کاستی هزینه های سفر به باتومی از طریق تورهای زمینی نیز وابسته به آژانس مسافرتی، زمان سفر، مدت زمان مسافرت شما، سطح هتل و مکان اقامتی مورد نظرتان می باشد.

هزینه سفر شخصی به مقصد باتومی

اگر واقعا میل به انجام سفر به باتومی را کرده اید، پس از همین الان به فکر تنظیم یک برنامه ریزی دقیق باشید! به یاد داشته باشید برای رفتن به باتومی چه از راه زمینی و چه راه هوایی مدام باید مسیرهای خود را عوض کنید و به همین دلیل در قسمت زیر می توانید چگونگی عوض کردن مسیر در سفرهای هوایی و سفرهای زمینی را مشاهده نمایید.

سفر هوایی: همانطور که در قسمت قبل به آن اشاره کردیم، از کشور ما تنها دو خط هوایی وجود دارد که بصورت مستقیم به مقصد باتومی پرواز می کنند و بقیه پروازها اغلب به مقصد پایتخت گرجستان یعنی شهر تفلیس می باشد. البته ناگفته نماند افرادی که به وسیله پروازهای هوایی بطور مستقیم وارد شهر باتومی می شوند نیز باید بدانند که اندکی هزینه های سفر به باتومی بیشتر خواهد بود! لازم به ذکر است که چنانچه از سایر خطوط هوایی با مقاصد مختلف دیگری همچون تفلیس گرجستان، کیف اوکراین، استانبول ترکیه، مینسک بلاروس، بیشکک قرقیزستان، امان اردن، منامه بحرین، نیویورک، شهر بوستون و دیگر شهرهای مختلف دنیا استفاده نمایید، می توانید به محض فرود هواپیما، پرواز خود را عوض کرده و فورا به سوی شهر باتومی حرکت کنید، چرا که تمامی شهرهای نام برده شده، دارای خطوط پرواز مستقیم به باتومی می باشند که برای رسیدن به آن ها باید از قبل اطلاعات مغتنمی را درباره راهنمای سفر به باتومی بدست آورید اما یک پیشنهاد برای ایرانیانی که قصد سفر به باتومی را کرده اند و از رزرو پرواز مستقیم به این شهر بازمانده اند، است. شما عزیزان می توانید از شهر تهران به مقصد تفلیس رفته و از آنجا به صورت زمینی و یا بصورت هوایی (در صورت وجود پروازی داخلی از از تفلیس به باتومی) خود را به شهر باتومی برسانید. توجه داشته باشید که برای این منظور بایستی هزینه های زیر را در بین هزینه های سفر به باتومی متحمل شوید که البته تمامی این هزینه ها تنها برای گرفتن بلیط یک طرفه معین شده است:

پرواز از فرودگاه تهران به فوردگاه شهر تفلیس با هزینه ای بین 400.000 تا 1.000.000 تومان

پرواز از فرودگاه شهر تفلیس به سمت باتومی با میزان هزینه 400.000 تومانی (100 دلار)

اما هزینه سفر زمینی از تفلیس به باتومی که عبارتند از اتوبوس های رفت یا به اصطلاح یک طرفه تفلیس به سمت باتومی با مبلغ 40 تا 48 هزار تومان (حدودا بین 25 تا 30 دلار) که همه روزه و در ساعات مشخصی از ایستگاه مترو دیدوب (Didube) در شهر تفلیس به حرکت در می آیند و مینی بوس هایی که تفلیس را به مقصد باتومی ترک می کنند و هزینه آن ها 28 تا 48 هزار تومان می باشد (18 تا 30 دلار). البته فراموش نکنید که می توانید به جای سفر مستقیم به باتومی، از این مینی بوس ها برای رسیدن به قطار تفلیس-باتومی استفاده کنید که به مراتب از هزینه کمتری (0.5 دلاری) در بین هزینه های سفر به باتومی برخودار می باشد و برایتان مقرون به صرفه می گردد. تاکسی ها و ماشین های مسافربری که بسته به نوع ماشین می تواند برای شما بین 420.000 تا 1.200.000 تومان خرج بردارد. استفاده از قطار تفلیس به سمت باتومی که مبلغی در حدود 40 تا 160 هزار تومان را برایتان به ارمغان می آورد و استفاده از قطار تفلیس به سمت باتومی مبلغی در حدود 40 تا 160 هزار تومان را در پی دارد.

هزینه های سفر با اتوبوس به مقصد باتومی

حرکت کردن اتوبوس برای سفر به باتومی نیز از کشور ما همچون پرواز مستقیم به این شهر، محدود است و تنها در فصل تابستان صورت می گیرد و هزینه ای در حدود 400 هزار تومان بابت بلیط رفت و برگشت در پی خواهد داشت! اما همانطور که در قسمت قبل نیز به آن اشاره کردیم، می توان از راه های دیگری نیز وارد شهر باتومی شوید. یکی از این راه ها که می توانید با اتوبوس آن را طی کنید، مسیر تهران به طرف تفلیس و پس از آن باتومی است! البته هیچ جای نگرانی و سردرگمی نیست، چرا که با توجه به افزایش روادید ایران و گرجستان همه چیز از قبل مهیا شده و تنها کافی است شما به شهر تفلیس رفته و از آنجا اراده کنید تا در کمترین زمان ممکن بوسیله قطار و یا باز اتوبوس دیگری به شهر باتومی بروید! هزینه های سفر به باتومی به صورت رفت و برگشت به ترتیب زیر خواهد بود:

هزینه رزرو بلیط رفت و برگشت اتوبوس تهران به طرف تفلیس حدودا بین 360 تا 400 هزار تومان از ترمینال غرب - آزادی.

هزینه رزرو بلیط رفت و برگشت اتوبوس تفلیس به طرف باتومی حدودا بین 80 تا 96 هزار تومان.

هزینه بلیط رفت و برگشت قطار تفلیس به طرف باتومی حدودا بین 40 تا 160 هزار تومان.

چند نکته در خصوص تهیه کردن بلیط

برای لذت بردن از راهنمای سفر به باتومی و تهیه کردن بلیط اتوبوس ممکن است، از نظر قیمتی کمی دارای اختلاف باشد، زیرا برخی خود این بلیط ها را تهیه می کنند و برخی دیگر توسط واسطه هایی فرآنید خرید و رزرو این بلیط ها را انجام می دهند. مثلا قیمت بلیط اتوبوس تهران به طرف تفلیس 96 هزار تومان بوده که برخی افراد واسطه این مبلغ را تا 120 هزار تومان نیز افزایش داده اند! برای پیدا کردن اتوبوس های خط تفلیس می توانید به استگاه مترو دیدوب (Didube) در تفلیس مراجعه کنید. برای تهیه بلیط قطار نیز اینکه درجه قطار چه باشد و چه نوع کوپه ای نیز در اختیار شما قرار می گیرد، متفاوت است. نکته آخر اینکه سعی کنید تمام بلیط های خود را از دفاتر و آژانس های مسافرتی معتبر تهیه کنید تا دچار زیان نشوید. دیگر مسیر رسیدن به شهر باتومی، مسیر تهران به طرف ترکیه و پس از آن باتومی است. شما به راحتی می توانید از ایران بوسیله اتوبوس به شهرهای کشور ترکیه رفته و از آنجا با اتوبوس های دیگری خود را به شهر مدرن باتومی گرجستان برسانید. توجه داشته باشید این خط عوض کردن هزینه گرافی در بین هزینه های سفر به باتومی ندارد و شما عزیزان می توانید برای کوتاه کردن مسیر مسافرتی خود، ابتدا به ترکیه رفته و از آنجا راهی باتومی گرجستان شوید! برای این منظور در وهله اول به طرف مرز بازرگان بروید و از آنجا بوسیله تاکسی خود را به ترکیه برسانید. فقط به یاد داشته باشید برنامه سفری خود را به گونه ای تنطیم کنید که در روز یک شنبه و دوشنبه در شهر ترابزون باشید، چرا که در این روزها، اتوبوس هایی به شکل مستقیم به طرف شهر زیبای باتومی حرکت می کنند که زمان انجام این سفر تقریبا 3 تا 4 ساعت می باشد و هزینه های رفت آن در بین هزینه های سفر به باتومی به شرح زیر است: هزینه تهیه بلیط اتوبوس تهران به طرف شهر ماکو تقریبا 50 تا 60 هزار تومان می باشد، هزینه کرایه تاکسی و یا سایر وسایل نقلیه شخصی از مرز بازرگان تا ترابزون بین 70 تا 80 هزار تومان می باشد و هزینه تهیه بلیط یک طرفه ترابزون به طرف باتومی تقریبا 30 تا 35 هزار تومان می باشد. البته ما برای آن دسته از کسانی که شهرهای دیگر ترکیه را برای مبدا مسیر خود برگزیدند نیز هزینه هایی را استخراج کرده ایم که عبارتند از:

هزینه تهیه بلیط رفت اتوبوس شهر آنکارا به طرف باتومی تقریبا 96 تا 121 هزار تومان

هزینه تهیه بلیط رفت اتوبوس شهر ازمیر به طرف باتومی تقریبا 160 تا 192 هزار تومان

هزینه تهیه بلیط رفت اتوبوس استانبول به طرف باتومی تقریبا 112 تا 128 هزار تومان

هزینه سفر با قطار به مقصد باتومی

برای سفر به باتومی نیز راه های ریلی متعددی وجود دارد که ما در زیر به برخی از آن ها و همچنین میزان هزینه آنان به صورت یک طرفه اشاره خواهیم داشت.

مسیر اول: تهران - باکو - تفلیس و در نهایت باتومی: در این مسیر مسافرتی ابتدا باید به شهر باکو بروید و بوسیله قطارهایی که آنجا را به مقصد پایتخت گرجستان ترک می کنند، خود را به تفلیس رسانده و از تفلیس نیز به طرف باتومی از مسیر ریلی سفر کنید. هزینه بلیط های قطاری باکو به طرف تفلیس بسته به نوع کیفیت قطار چیزی در حدود 54 هزار تومان، 78 هزار تومان و همچنین 130 هزار تومان در بین هزینه های سفر به باتومی می باشد. هزینه بلیط قطار تفلیس به طرف باتومی نیز در حدود 40 تا 160 هزار تومان است. اما مسیرهای منتهی به باکو آذربایجان که برای اطلاع درست از آن ها بایستی به دیگر مطالب موجود در سایت مراجعه کنید؛ ولی چیزی که تا حد زیادی مشخص می باشد این است که حق عبور از آذربایجان تقریبا 65 هزار تومان می باشد. هزینه سفر هوایی به باکو بین 600 تا 1.000.000 تومان است. هزینه سفر با قطار تقریبا 13 تا 20 هزار تومان برایتان خرج بر می دارد. هزینه سفر با اتوبوس بین 47 تا 150 هزار تومان می باشد. سایر وسایل نقلیه کرایه ای نیز در حدود 30 تا 100 هزار تومان برایتان به ارمغان خواهد آورد.

مسیر دوم: تهران - ایروان - تفلیس و در آخر نیز باتومی: برای این مسیر همان طور که می بینید نخست باید به شهر ایروان رفته و بعد از آن به تفلیس و در آخر نیز به طرف شهر باتومی حرکت کنید. قیمت تهیه بلیط قطار ایروان به طرف تفلیس چیزی در حدود 28 هزار تومان، 39 هزار تومان و 63 هزار تومان می باشد که بسته به درجه قطار انتخابی شما دارد. از تفلیس به طرف باتومی نیز هزینه ای 40 تا 160 هزار تومانی را در بر می گیرد. هزینه بلیط که تنها در تابستان به شکل مستقیم ایروان را به مقصد باتومی ترک می کند، نیز در حدود 79 تا 237 هزار تومان می باشد. اما مسیرهای منتهی به ایروان ارمنستان که برای اطلاع درست از آن ها بایستی به دیگر مطالب موجود در سایت مراجعه کنید، ولی چیزی که تا حد زیادی مشخص می باشد، این است که سفر با هواپیما به ایروان در حدود 500.000 تا 1.500.000 در راهنمای سفر به باتومی هزینه در بر دارد. هزینه این سفر با اتوبوس چیزی تقریبا میان 78 تا 200 هزار تومان می باشد که بسته به حرکت مستقیم دارد. هزینه سفر با مینی بوس به طور مستقیم نیز در حدود 70 هزار تومان است. هزینه سفر با ماشین کرایه ای در بین هزینه های سفر به باتومی، 180 تا 500 هزار تومان می باشد که بسته به نوع ماشین دارد.

هزینه سفر با ماشین کرایه ای و مینی بوس به باتومی

اگر قصد استفاده کردن از ماشین های کرایه و مینی بوس ها را کرده اید، باید به شما بگوییم که با توجه به نوع وسیله نقلیه انتخابی تان راه های متعددی برای رسیدن به شهر کوچک باتومی وجود دارد که یکی از آن ها رفتن به سوی مرز بازرگان و از آنجا به طرف ترابزون و پس از آن تغییر مسیر برای رسیدن به شهر سارپی و در اخر نیز رفتن به شهر باتومی خواهد بود. لیست هزینه های سفر به باتومی در راهنمای سفر به باتومی به شرح زیر می باشد:

هزینه ماشین کرایه ای و تاکسی از مرز بازرگان تا ترابزون تقریبا 70 تا 80 هزار تومان می باشد.

هزینه مینی بوس و یا حتی اتوبوس در صورت امکان، از شهر ترابزون تا شهر مرزی سارپی نیز در حدود 30 تا 40 هزار تومان است.

از شهر سارپی تا شهر زیبای باتومی نیز با مینی بوس مبلغی در حدود 1500 تومان کرایه هر نفر می شود.

هزینه سفر با اتومبیل شخصی به باتومی

برای آغاز راهنمای سفر به باتومی و لذت بردن از دیدنی های باتومی با اتومبیل شخصی خود باید اقدامات و هزینه هایی را قبل از خارج شدن از کشور انجام دهید که شامل پرداخت هزینه گواهینامه بین المللی با اعتبار یک ساله به مبلغ 109 هزار تومان، پرداخت هزینه پلاک بین المللی به مبلغ 328 هزار تومان، اخذ کارت و یا دفترچه مالکیت خودرو به مبلغ 100 هزار تومان، دریافت برچسب CD و IR به مبلغ 4.400 تومان، پرداخت هزینه و یا عوارض خروج از مرزهای زمینی کشور به مبلغ 25 هزار تومان، پرداخت هزینه مجوز خروج از کشور یا کاپوتاژ به مبلغ 18 هزار تومان، هزینه های مربوط به انجام بیمه دو روزه خودرو به مبلغ 75 تا 100 هزار تومان هست.

چند نکته مهم

برای پرداخت عوارض خارج شدن از مرزهای زمینی در بین هزینه های سفر به باتومی می توانید به شعب بانک ملی ایران در سراسر کشور مراجعه نمایید تا از معطلی لب مرز برای سفر به باتومی و برای پرداخت آن جلوگیری کنید. برای اخذ و دریافت مجوز خروج از کشور (کاپوتاژ) با اتومبیل شهصی خود باید به گمرک شهر و یا مرکز استان خود بروید. به یاد داشته باشید کاپوتاژ اتومبیل از اعتباری یک ساله برخوردار می باشد و همچنین اگر قبلا برای دریافت آن اقدام کرده و اکنون قصد تمدید آن را دارید، دیگر ملزم به اخذ و دریافت برچسب IR و پلاک بین المللی نمی باشید!

معرفی مسیرهای زمینی منتهی به باتومی

همانطور که می دانید ایران با گرجستان به هیچ وجه دارای مرز مشترک نیست و برای رفتن به شهرهای کشور گرجستان از راه زمینی از سوی ایران، تنها چند راه وجود دارد که به شرح زیر می باشند:

1- مرز کشور ترکیه (بازرگان): اغلب کسانی که قصد سفر زمینی به شهر دیدنی باتومی از ایران را کرده اند، از مرز بازرگان برای رسیدن به خواسته خود استفاده می کنند. برای رفتن به باتومی از راه زمینی و البته از مرز بازرگان، نخست باید به شهر تبریز، ماکو بروید و پس از آن نیز خود را به مرز بازرگان برسانید. با رسیدن به مرز بازرگان و پشت سر گذاشتن شهرهای متعددی بدان می رسید. بواسطه این مسیر، حدودا 10 ساعت طول می کشد تا به شهر باتومی گرجستان خود را برسانید! 8 ساعت از مرز بازرگان تا مرز ترکیه و گرجستان و بعد از آن هم 1 تا 2 ساعت فاصله زمانی تا شهر باتومی وجود دارد. توجه داشته باشید که مرز بازرگان در حال حاضر به دلایل گوناگونی برجسته ترین مرز سفر به کشور ترکیه می باشد و به همین دلیل از امکانات زیادی نیز برخودار است و به ندرت در روند انجام کارهای مسافرتی در کنار مرز، شما با وقفه زمانی مواجه می شوید! البته به جز مرز بازرگان، مرز دیگری به نام رازی نیز وجود دارد که از مرزهای مشترک ایران و ترکیه به حساب می آید که اگر بخواهید از آن مرز برای سفر به باتومی استفاده کنید، در وهله اول باید به شهر وان رفته و از آنجا به سوی مرزهای مشترک ترکیه و گرجستان سفر کنید. ساعت کاری در مرز بازرگان به صورت شبانه روزی و 24 ساعته می باشد، در حالیکه در مرز رازی، این برنامه کاری در نیمه اول ما از ساعت 9 لغایت 17 و در نیمه دوم ماه نیز از ساعت 9:30 تا 16:30 می باشد. کشورهای ترکیه و گرجستان دارای دو مرز مشترک می باشند که با اختلاف زیاد، مرز سارپی مهمترین مرز مشترک این دو کشور قلمداد می شود. ساعت کاری در هر دو مرز به صورت کامل و 24 ساعته می باشد. لازم به ذکر است که آن دسته از کسانی که علاقمند به سفر پر ماجرا می باشند، می توانند خارج از برنامه سفر گفته شده، عمل کنند! مثلا با ورود به ترکیه قدری در شهرهای مختلف آن به گشت و گذار بپردازند و در آخر به سوی مرزهای مشترک ترکیه و گرجستان برای رفتن به شهر باتومی اقدام نمایند.

2- مرز کشور آذربایجان (آستارا): از مرز آستارا نیز می توان برای رفتن به سوی گرجستان و شهرهای توریستی آن اقدام کرد. برای این منظور ابتدا باید وارد کشور آذربایجان شوید و پس از آن با انجام یک برنامه ریزی دقیق، خود را به مرز پل قرمز برسانید و از آنجا مستقیم به سوی پایتخت گرجستان یعنی تفلیس حرکت کنید و بعد از آن هم به سوی شهر کوچک باتومی پیش بروید. ساعت کاری مرز آستارا به صورت 12 ساعته و از ساعت 8 تا 20 می باشد و ساعت کاری مرز بیله سوار نیز از 9 تا 17، ساعت کاری مرز پل قرمز و تسودنا به صورت شبانه روزی و 24 ساعته و در آخر نیز ساعت کاری مرز واختانسیگی همانند ساعات اداری تعیین شده است.

3- مرز کشور ارمنستان (نوردوز): به عنوان یک مسیر دیگر دست یابی به شهر باتومی، می توان از مرز نوردوز کشور ارمنستان ابتدا وارد این کشور شوید و خود را به شهر ایروان رسانده و از آنجا به سمت مرز ساداخلو (Sadaklou) حرکت کنید. البته فراموش نکنید که این مسیر یک مسیر کاملا کوهستانی می باشد و توصیه می کنیم در فصول سرد سال، هر اندازه که بی باک و ماجراجو هستید از رفتن به آن امنتاع کنید! توجه کنید ساعت کاری مرز نوردوز به صورت شبانه روزی و 24 ساعته می باشد. برای حرکت از ارمنستان به سوی گرجستان بهتر است، کمی بیشتر پرس وجو کنید اما بدانید و آگاه باشید که از کشور ارمنستان بهتر است ابتدا به شهر تفلیس بروید و از آنجا با طی کردن مسافت بین دو شهر تفلیس و باتوی که نزدیک به 362 کیلومتر می باشد، خود را به باتومی برسانید.

واحد پول کشور گرجستان

اسکناس های همچون 1 لاری با پس زمینه آبی، 2 لاری با پس زمینه نارنجی، 5 لاری با پس زمینه قهوه ای، 10 لاری با پس زمینه سورمه ای، 20 لاری با پس زمینه قرمز کهربایی، 50 لاری با پس زمینه سبز، 100 لاری با پس زمینه یشمی - قرمز - نارنجی و همچنین 200 لاری با پس زیمنه نارنجی رواج پیدا کرده است. البته در این کشور از سکه های 1، 2، 5، 10، 20 و 50 تتری و البته سکه های 1 لاری و 2 لاری نیز استفاده می شود. در شهر باتومی می توان با صرف هزینه های بسیار کمتری در زمینه های خورد و خوراک حدود 30 تا 50 درصد کمتر ، پوشاک بین 20 تا 70 درصد کمتر، اجاره بها مسکن در حدود 50 درصد کمتر و از این قبیل موارد نسبت به تهران، به گشت و گذار و لذت بردن از سفر خود و دیدنی های باتومی پرداخت ولی در مقابل این آیتم های مقرون به صرفه مواردی نیز وجود دارند که هزینه آن ها در مقابل هزینه های همان ها در شهر تهران بسیار بالاتر است، مثلا در هزینه های جا به جایی، تعرفه های تماس و اینترنت های همراه و همچنین قیمت بنزین در شهر باتومی بسیار گران تر از شهر تهران می باشد. برای تامین مقدار پول لازم در راهنمای سفر به باتومی می توانید از صرافی های معتبر سراسر کشور بهره بگیرد، اما توصیه تجربی ما به شما برای انجام چنین سفرهایی این است که در ایران درست به اندازه نیازتان و کمی حتی بیشتر دلار تهیه کنید و در کشور مقصد که گرجستان باشد، دلارهای خود را تعویض کرده و آن ها را به لاری گرجی تبدیل کنید.

میزان امنیت شهر باتومی

در وضعیت حال حاضر جهانی، احساس امنیت از خود امنیت واجب تر است! در کشوری همچون گرجستان نیز این مفهوم به اوج خود می رسد. گرجستان در فهرست شاخص های امنیتی در ابعاد جهانی بالاتر از کشورهایی همانند ایران، آمریکا و سوئیس در رتبه 85 قرار گرفته است. میزان جرم و جنابت در تمام شهرهای گرجستان کم و حتی قبل چشم پوشی می باشد. در راهنمای سفر به باتومی جرم هایی همچون توزیع مواد مخدر، آزار و اذیت جنسی، کیف قاپی، دزدی به ندرت پیش می آید و پیاده روی در هر ساعتی از شب و روز در آن، طبق آمار کاملا بی خطر است. بنابراین اگر تا کنون سفر به شهرهای خارجی از جمله باتومی را به دلایل امنیتی به تعویق انداخته اید، باید به شما بگوییم که سفر به باتومی کاملا از سطوح مختلف امنیتی برخودار می باشد.

هزینه های موجود در سفر به شهر مدرن باتومی

در هر سفری چه داخلی باشد و چه خارجی، هزینه های وجود دارد که باید به تمام آن ها توجه داشت و با برنامه ریزی از قبل تعیین شده، آن ها را پرداخت نمود. تا کنون ما هرچه در مورد هزینه و قیمت صحبت کردیم، تنها برای رفتن به شهر باتومی بود. یعنی مبالغی که برای دریافت و یا رزرو بلیط مسافرتی باید پرداخت می شد، اما حالا قصد داریم فهرستی از هزینه های اقامت در باتومی را برایتان گردآوری و شفاف سازی کنیم تا ببیند که در سفر به باتومی باید برای چه مواردی و به چه مقداری، هزینه نمایید! پس با همگردی در ادامه همراه شوید تا با تمامی این مواد آشنایی پیدا کنید: لیست هزینه های جا به جایی در شهر باتومی، لیست هزینه های اقامتی در شهر باتومی، لیست هزینه های غذا و خوراک در شهر باتومی، لیست هزینه های تفریحاتی در شهر باتومی، لیست هزینه های سوغاتی و پوشاکی در شهر باتومی، لیست هزینه های سرویس دهی تلفن همراه در شهر باتومی.

لیست هزینه های جا به جایی در شهر باتومی

در این شهر می توانید هم با اتوبوس، هم با مینی بوس، هم با تاکسی، هم با دوچرخه و هم با پای پیاده به گشت و گذار بپردازید. در این شهر شما می توانید از خطوط اتوبوسرانی که دارای ایستگاه های فوق العاده تمیز و مدرن هستند، استفاده کنید و در مسیرهای مختلف شهر جا به جا شوید. هزینه بلیط اتوبوس های باتومی تنها یک لاری (در حدود 1600 تومان) می باشد که می توان آن را از راننده اتوبوس خریداری نمایید. توجه داشته باشید اگر قصد رفتن به سمت فرودگاه شهر باتومی را کرده اید، باید از اتوبوس های خط 9 و 10 این شهر استفاده کنید تا شما را مستقیم به سمت فرودگاه ببرند.برای عبور و مرور در خیابان های باتومی می توانید از مینی بوس های شهری نیز استفاده کنید. برای سوار شدن در این مینی بوس ها لازم نیست خود را به ایستگاه های ممشخص شده شهری برسانید و تنها کافی است با دیدن این وسایل نقلیه، دست خود را بالا ببرید تا جلوی پا شما بایستند. این مینی بوس ها از بلیط برای کرایه های خودشان استفاده نمی کنند و از هزینه ای در حدود 40 تا 60 تتری که به پول ما می شود، 600 تا 1000 تومان استفاده می کنند. کرایه این مینی بوس ها به هنگام خارج شدن از آن ها باید پرداخت شود و محدوده تحرکی آنان نیز بیشتر از اتوبوس های شهری است! توجه داشته باشید، بهتر است پیش از سوار شدن در اتوبوس ها و مینی بوس های شهر باتومی، خود را از مقصد آنان مطلع کنید که برای این کار هم می توانید از اهالی شهر سوال کنید و هم از مرکز اطلاعات گردشگری باتومی که در جایگاه مشخصی (نزدیک به فواره اصلی شهر) واقع شده است. بالاخره تاکسی های درون شهری که گران ترین وسایل حمل و نقلی و البته سریع ترین آنان نیز می باشند. برای گرفتن تاکسی در شهر گردشگری باتومی هیچ گونه مشکلی نخواهید داشت، چرا که بطور 24 ساعته تاکسی های این شهر در حال تردد در خیابان های اصلی و فرعی باتومی می باشند؛ اما این توصیه را از همگردی بپذیرید که سوار تاکسی های شوید که از سیستم تاکسی متر برخودار هستند، تا مبادا از شما در راهنمای سفر به باتومی هزینه بیشتری دریافت کنند! هزینه گرفتن تاکسی بین دو تا چهار لاری است که به پول ما تقریبا می شود 3200 تا 5000 تومان که البته به ازای هر یک کیلومتر حرکت یک لاری یا همان 1600 تومان به مبلغ کرایه اضافه می شود. بد نیست بدانید تاکسی های شهر باتومی به ازای هر ساعت معطلی، انتظار یا هر چیز دیگری که به آن بگویید نیز در حدود 9000 تومان کرایه از شما دریافت خواهند کرد. اما دوچرخه سواری و از آن بهتر پیاده روی در سطح شهر که هم یک ورزش اجباری در سفر است و هم کلی می توان با مردم شهر کوچکی مثل باتومی به معاشرت پرداخت و کلی لذت برد. اگر دوچرخه هم نداشته باشید، می توانید با پای پیاده کل شهر باتومی را ظرف مدت 1 ساعت زیر و رو کنید به شرط اینکه جذب مغازه ها و مراکز فروشگاهی جذاب این شهر نشوید!

لیست هزینه های اقامت در باتومی

برای اقامت در باتومی هتل ها، هاستل ها، مهمان خانه ها و همچنین آپارتمان های زیادی وجود دارند که باید دید شما چقدر حاضرید برای هر کدام از آن ها در بین هزینه های اقامت در باتومی پول خرج کنید؟! مثلا در باتومی 108 هتل ساخته شده که بر حسب دریافت ستاره هایی از یکدیگر تفکیک می شوند که بد نیست قیمت یک شب اقامت در آن ها را با هم نگاه کنیم. قیمت یک شب اقامت در هتل 2 ستاره بین 50 تا 200 لاری (80 تا 320 هزار تومان) بسته به امکانات درخواستی شما، قیمت یک شب اقامت در هتل 3 ستاره 60 تا 300 لاری (100 تا 480 هزار تومان) بسته به امکانات درخواستی شما، قیمت یک شب اقامت در هتل 4 ستاره 100 تا 700 لاری (160.000 تا 1.120.000 تومان) بسته به امکانات درخواستی شما، قیمت یک شب اقامت در هتل 5 ستاره 210 تا 3000 لاری (350.000 تا 4.800.000تومان) بسته به امکانات درخواستی شما هست. البته بهتر است پیش از اقدام برای رزرو و گرفتن اتاق، اطلاعاتی در مورد هتلی که قصد اقامت در آن را کرده اید، بدست آورید و چنانچه با نحوه ارزیابی هتل ها در سفر آشنایی ندارید کمی در اینترنت جستجو کنید! هاستل ها و مهمان خانه نیز می توانند پذیرای اقامت کوتاه مدت و یا دراز مدت شما مسافران در شهر باتومی باشند. قیمت این هاستل ها و مهمان خانه ها بسته به میزان امکانات و همچنین فاصله مکانی آن ها تا مرکز شهر است و تقریبا در حدود 10 تا 200 لاری برای شما می تواند در بین هزینه های اقامت در باتومی هزینه به همراه داشته باشد! در نهایت آپارتمان های لوکس و غیر لوکسی که برای اقامت مسافران همه ساله در شهر باتومی در نظر گرفته می شود؛ اگر شما تمایلی برای رفتن به هتل ها و هاستل ها ندارید و دنبال مکان بخصوصی برای خود می باشد، می توانید با هزینه کردن 25 لاری تا 550 لاری (40 تا 880 هزار تومان) برای یک شب اقامت در یک آپارتمان قدیمی و بدون امکانات تا یک آپارتمان شیک و لوکس، برای خود مکان خلوت و ایده آلی را پیدا کنید. توجه داشته باشید که طبق آمار در حدود 1 هزار خانه مسکونی قابل اجاره به مسافران در شهر باتومی وجود دارد، پس نگران از دست دادن جا نباشید و با خیالی آسوده به ادامه سفر خود و گشت و گذارهای دورن شهریتان در راهنمای سفر به باتومی برسید.

لیست هزینه های غذا و خوراک در بین هزینه های اقامت در باتومی

از جمله مکان هایی که به راحتی می توان در راهنمای سفر به باتومی به آن دست یافت، رستوران ها و فست فودها می باشند. در باتومی نیز مثل اغلب شهرهای گردشگری دیگر دنیا، تعداد بیشماری سالن غذاخوری در سطوح مختلف حرفه ای و مبتدی وجود دارد که می توان از فهرست زیر هزینه های غذایی این دسته از رستوران ها و فست فودها را در بین هزینه های اقامت در باتومی مشاهده نمود: هزینه صرف یک وعده غذا در یک رستوران سطح پایین برای 2 نفر در حدود 8 تا 17 لاری یعنی 13 تا 27 هزار تومان می باشد، هزینه صرف یک وعده غذا در یک رستوران متوسط رو به بالا برای 2 نفر در حدود 30 تا 45 لاری یعنی 48 تا 72 هزار تومان می باشد، هزینه صرف یک وعده غذا در یک رستوران کاملا سطح بالا و لوکس برای یک نفر از 30 لاری به بالا می باشد که برابر است با 48 هزار تومان برای هر نفر. البته در این شهر می توان با پرداخت هزینه ای بین 9 تا 15 لاری یعنی 15 تا 24 هزار تومان نیز از فست فودهایی همچون مک دونالد و دیگر برندهای محلی استفاده نمود. هیچوقت فراموش نکنید که بدن نیاز به انواعی از مواد غذایی دارد و نباید به خاطر خساست ورزیدن در امر تهیه غذا به آن آسیب برسانید! خیلی از گردشگرانی که برای اقامت، هتل ها را انتخاب می کنند ناخواسته از تمام مواد غذایی لازم در طول مسافرت خود بهره می برند و این در حالی است که سایر گردشگرانی که برای اقامت در باتومی به هتل ها نرفته اند، با مشکل فراهم کردن مواد غذایی لازم در راهنمای سفر به باتومی مواجه می شوند!

لیست هزینه های تفریحاتی در بین هزینه های اقامت در باتومی

باتومی یکی از شادترین شهرهای دنیا است! بهشت گرجستان یک شهر ساحلی است و قطعا با توجه به شرایط اقلیمی خود، از مکان های توریستی و تفریحاتی آبی زیادی نیز برخوردار می باشد. البته ناگفته نماند که در این شهر، جشنواره ها و فستیوال های زیادی نیز برگزار می شود که قطعا به عنوان یک گردشگر می تواند در راهنمای سفر به باتومی برای شما جذاب باشد. هزینه ورودی آکواریوم باتومی در بین هزینه های اقامت در باتومی 2 لاری است (حدود 3500 تومان)، قایق های موزی 10 لاری هستند (حدود 16 هزار تومان)، نمایش دلفین ها 15 تا 20 لاری است (حدودا بین 24 تا 32 هزار تومان)، تورهای رفتینگ باتومی تقریبا بین 30 تا 50 لاری می باشد (نزدیک به 48 هزار تا 96 هزار تومان )، پارک آبی باتومی (آکواپارک) از بلیط 40 لاری برخوردار است (حدود 64هزار تومان)، قایق سواری در باتومی بسته به نوع قایق، تعداد نفرات و خصوصی یا عمومی بودن هزینه اش بین 1 تا 250 لاری می باشد(حدود 1600 تا 400 هزار تومان)، فلای بورد مبلغ 50 تا 130 لاری (حدود 96 هزار تا 208 هزار تومان)، شنا با دلفین ها هزینه 100 تا 150 لاری (تقریبا بین 160 تا 240 هزار تومان)، پاراشوت در باتومی به ازای هر 15 دقیقه 80 لاری (حدود 128 هزار تومان)، اسکوتر آبی یا جت اسکی به ازای هر 15 دقیقه 70 لاری گرجستان (حدود 112 هزار تومان).

لیست هزینه های سوغاتی و پوشاکی در باتومی

گرجستان یا بهتر است بگوییم باتومی، از آن شهرهایی است که برای تهیه سوغاتی خیلی کم در بین هزینه های اقامت در باتومی با مشکل مواجه می شوید، مگر اینکه خودتان سخت پسند باشید! از سوغاتی های بی نظیر این شهر می توان به روسری های ابریشمی، چاقوهای دست ساز، کانتاسی یا همان جام های ساخته شده از شاخ برای نوشیدن که با طلا و نقره نیز تجلی پیدا می کنند، ظروف سرامیکی مختلف در طرح ها و رنگ های گوناگون، پاپاکی (نوعی کلاه پشمی بزرگ)، رومیزی های نقاشی شده، جواهرات دست ساز و سایر منسوجات دست بافت اشاره داشت. در خصوص هزینه خرید این سوغاتی ها در بین هزینه های اقامت در باتومی در حقیقت نمی توان مبلغی را مشخص کرد، چرا که اغلب آنان آمیزه ای از هنر دست می باشند و به سختی می توان بر روی آن ها قیمت گذاری انجام داد، ولی خوب بهتر است که گردشگران نیز حواسشان را در موقع خرید بیش از پیش جمع کنند تا خدایی ناکرده در بین هزینه های اقامت در باتومی متضرر نشوند.

لیست هزینه های سرویس دهی تلفن همراه در شهر باتومی

یکی از معایب بزرگ گرجستان لااقل برای گردشگران و مسافران ما، بالا بودن قیمت سرویس های ارتباطی این کشور در بین هزینه های اقامت در باتومی است. هزینه هر دقیقه مکالمه با اپراتورهای تلفن همراه گرجی نزدیک به 2 لاری (336 تومان) می شود که قطعا رقم بالا و قابل توجهی است! از طرفی هزینه های رومینگ خطوط ایرانسل و همراه اول نیز در این کشور همانطور که می بیند خیلی مقرون به صرفه به نظر نمی آید. لازم به ذکر است با اینکه هزینه های مکالمه در کشور گرجستان بواسطه اپراطورهای ایرانی اصلا مقرون به صرفه نیست و نرخ رومینگ این اپراتورها نیز از قیمت های کمی برخوردار نمی باشند، به شما توصیه می کنیم اگر قرار است در طول سفر از مکالمات زیادی بهره ببرید، حتما از مراکز ارتباطی مستقر در شهر باتومی، سیم کارت های مخصوص این کشور را خریداری نمایید. توجه کنید در میان اپراتورها ابتدا اپراتور مگتی کام و پس از آن اپراتور بی لاین و در آخر نیز اپراتور جئولاین هستند که از خدمات متنوع همراه با قدرت پوشش دهی و آنتن دهی بالا برخوردار می باشند. لازم به ذکر است که هزینه تهیه هر کدام از سیم کارت های این سه اپراتور در بین هزینه های اقامت در باتومی خیلی با هم اختلاف قیمت ندارند و می توان با خیال راحت برای صرفه جویی در میزان هزینه های مکالماتی از آن ها استفاده نمود.

کلام آخر

باتومی یک شهر کوچک اما مدرن در کشور گرجستان است. شرایط آب و هوای باتومی بسیار مطلوب است و می توان گفت تقریبا در تمام فصول در آن می توان شاهد ریزش باران های رگباری در آن باشیم. آب و هوای باتومی تحت تاثیر جریان های دریایی است و می توان آن را پر بارش ترین شهر گرجی و البته منطقه قفقاز به حساب آورد. میانگین دمای سالیانه این شهر، 14 درجه سانتیگراد می باشد و آب و هوای آن در فصول مختلف به شرح زیر است:

بهار: در این فصل باتومی به معنای درست کلمه تبدیل می شود به بهشت گرجستان! میانگین دمای شهر در این فصل بین 16 تا 20 درجه سانتیگراد ارزیابی شده است.

تابستان: تابستانِ شهر باتومی با فصل بهار آن در راهنمای سفر به باتومی خیلی متفاوت نیست. در این فصل نه تنها میانگین دمای شهر بالا نمی رود بلکه آب و هوا کاملا مساعد و دلپذیر می شود.

پاییز: در فصل پاییز نیز دمای بهشت گرجستان متعادل است و در بین 10 تا 16 درجه سانتیگراد قرار می گیرد.

زمستان: باتومی در این فصل بطور کامل تبدیل به یک شهر سردسیری می شود! وزش بادهای سهمگین، بارش های وسیع و آمدن آب و های برفی سبب می شود تا چهره ای جدید در شهر دوست داشتنی باتومی ایجاد شود!

با تمام این موارد و خصوصیات گفته شده هنوز فصل بخصوصی برای مراجعه گردشگران به این شهر تعیین نشده و علاقمندان می توانند در هر فصلی که دوست داشتند خود را به سوی شهر باتومی روانه کنند و مطمئن باشند که با رسیدن به شهر با یک جو توریستی و گردشگری مواجه خواهند شد! البته ناگفته نماند که فصل تابستان به دلیل بازگشایی مجدد مراکز تفریحاتی آبی و همچنین فصل زمستان به دلایل بازگشایی مراکز تفریحاتی برفی، بیش از 2 فصل دیگر مورد توجه گردشگران و مسافران قرار می گیرند.

کلیسای زوارتنوتس، دیدنی منحصربفرد در بین زیبایی های ارمنستان

هر جای دنیا که سفر کنید و بنگرید، خواهید دید که تعداد طرفداران جاذبه های طبیعی و تاریخی خیلی بیشتر از تعداد طرفداران مکان های تفریحی و سرگرمی در جهان می باشند. هر کدام از کشورهای جهان دارای تاریخ و فرهنگ بخصوصی می باشند که قطع به یقین آشنایی با گذشته و مکان ها و جاذبه های تاریخی آنان از نزدیک می تواند برای هر کسی جالب باشد! یکی از اساسی ترین زمینه های جذب توریست و گردشگر در هر کجای دنیا، جاذبه های طبیعی و تاریخی آن مکان می باشد. کشورهای زیادی در دنیا وجود ندارند که همچون کشور ما ایران پر باشند از جاذبه های طبیعی و تاریخی که قدمت هر کدام از آن ها بالغ بر صدها سال باشد اما می توان به ندرت مثلا در کشور ارمنستان (همسایه کشور ترکمنستان، کشور قزاقستان، کشور روسیه، کشور آذربایجان، کشور گرجستان، کشور ترکیه) جاذبه ای را پیدا کرد که از نظر تاریخی و جذابیت حرف های زیادی برای گفتن داشته باشد، جاذبه ای مثل کلیسای زوارتنوتس ارمنستان. در ادامه با همگردی همراه شوید تا بتوانید بیش از پیش با این جاذبه در بین جاهای دیدنی ارمنستان که برای خود داستان های شنیدنی زیادی دارد و پر است از رمز و رازهای قدیمی و افسانه های غیر قابل باور، آشنایی پیدا کنید. البته ناگفته نماند که کلیسای جامع زوارتنوتس با گذر زمان دستخوش تغییرات فراوانی شده و از شکل و شمایل اولیه خود کمی فاصله گرفته است. اما با این حال هنوز هم که هنوز است یکی از بهترین جاهای دیدنی ارمنستان می باشد و معماری کلیسای زوارتنوتس ارمنستان ستودنی هست.

آشنایی با کلیسای بزرگ و جامع زوارتنوتس

کلیسای زوارتنوتس ارمنستان در اواسط قرن ششم میلادی در حوالی شهری به به نام واغارشاپات در کشور ارمنستان ساخته شد و آرام آرام به دلیل توجهات بیشتر حاکمان وقت و البته تمایل پیدا کردن مردم به آن، به یک مرکز مهم در کشور ارمنستان بدل شد. طبق اسناد و مطالب به دست آمده کلیسای جامع زوارتنوتس متعلق است به عصر حواریون ارمنی و سال ساخت آن نیز در بین سال های 643 (زمان آغاز ساخت کلیسا) تا سال 652 (زمان پایان ساخت کلیسا) میلادی بوده است. نام این کلیسا به معنی فرشته های آسمانی و همچنین نیروی نگهبان است و در حال حاضر به آن عبادتگاه جرج مقدس نیز گفته می شود. کلیسای زوارتنوتس ارمنستان در زمان ساخت خود از یک معماری بومی ارمنی پیروی کرده و به همین دلیل هر کسی که مشتاق معماری ارمنی باشد می تواند با دیدن معماری کلیسای زوارتنوتس ارمنستان به شکوه آن پی ببرد. در سال 643 میلادی به دستور یکی از حاکمان ارمنی به نام جاثلیق نرسس سوم، پروژه ساخت این کلیسای بزرگ شروع شد و تا سال 652 نیز ادامه یافت! با اینکه در گذشته تلاش های زیادی برای ایجاد چنین بنای عظیم و تاریخی شده و معلوم نیست چه تعداد کارگر شب و روز زحمت کشیده تا چنین مکان مقدسی ساخته شود، اما اکنون از آن، چیزی جز یه خرابه که هر روز نیز خراب تر از روز قبل می شود نمی توان پیدا کرد! ویرانه های کلیسای جامع زوارتنوتس با زبان بی زبانی معرف گذشته و تاریخی می باشند که بی اقرار تاریخ کشور ارمنستان است. تاریخی که برمی گردد به هزاران سال پیش؛ زمانی که این کلیسا یکی از برجسته ترین جاهای دیدنی ارمنستان بوده و اکنون جز تصویر خرابه مانند خود چیز دیگری نمی تواند در ذهن مخاطبان از خود باقی بگذارد! کلیسای زوارتنوتس ارمنستان در شهر آرماویر قرار گرفته و در پشت خود، کوه های آرارات را که در مرز دو کشور ارمنستان و ترکیه واقع شده را به تصویر می کشد. کلیسای جامع زوارتنوتس با اختلاف فراوان یکی از زیباترین و قدیمی ترین جاهای دیدنی ارمنستان است که توسط سازمان جهانی یوسنکو در سال 2000 میلادی، در لیست میراث جهانی قرار داده شد. برای کسانی که مشتاق دیدن معماری کلیسای زوارتنوتس ارمنستان هستند باید بگوییم که اگر تاکنون به اسکناس 100 درامی کشور ارمنستان نگاه کرده باشید، قطعا بر روی اسکناس عکس کلیسای جامع زوارتنوتس را ملاحظه کرده اید.

تاریخچه کلیسای زوارتنوتس ارمنستان

کلیسای جامع زوارتنوتس همانطور که متوجه شده اید، در زمان حکومت جاثلیق نرسس سوم ساخته شد، یعنی درست در زمانی که کشور ارمنستان تحت سلطه امپراطوری بزرگ روم قرار گرفته بود و اعراب نیز شروع به حملات دامنه دار خود کرده بودند! با اینکه هنوز دلایل تخریب شدن کلیسای جامع زوارتنوتس در قرن دهم میلادی مشخص نشده، اما می توان خوشحال بود که لااقل ما در عصری در حال سپری کردن زندگی خود هستیم که هنوز آثار ویران شده ای از این بنا در آن وجود دارد چرا که ممکن است نسل پس از ما اصلا فرصت تماشای همین بنای تخریب شده را نیز پیدا نکنند! طبق تحقیقات گسترده ای که همین چند سال پیش از طریق انجام عمل حفاری بر روی منطقه پیرامون کلیسا انجام گرفت، مورخان و باستان شناسان به این مهم دست یافتند که این کلیسا یکی از مکان های عبادتی و مذهبی مهم در کشور ارمنستان بوده و به دلیل شکوه و عظمت خود و همچنین ارتفاع بنای اصلی، آن را ملقب کرده اند به معجزه معماری. این کلیسا که از شبستان بسیار بزرگ و چشم نوازی نیز برخوردار بوده، طبق آنچه در تاریخ ذکر شده است، توانسته کنستانس دوم که امپراطور روم شرقی بوده را محو عظمت و شکوه خود در بین جاهای دیدنی ارمنستان کند و سبب شود تا وی پس از بازگشت به دیار خود بی معطلی دستور ساخت چنین بنایی در کوتاه ترین زمان ممکنه را صادر نماید. برای این منظور کنستانس دوم ابتدا دستور داد تا معمار معماری کلیسای زوارتنوتس ارمنستان یعنی گریگور لیوسرویک (Grigor Lusavorich) را به مرز قسطنطنیه احضار کنند تا او بتواند نمونه مشابه آنچه در ارمنستان ساخته است را دوباره بسازد! به دستور امپراطور روم شرقی گریگور در راه رسیدن به مرز حکومت کنستانس دوم قرار گرفت که متاسفانه در بین راه به بیماری مرموزی دچار شد و پس از چند روز دار فانی را وداع گفت تا ساخت بنایی همچون کلیسای جامع زوارتنوتس برای حاکم روم شرقی به یک خواب و خیال تبدیل شود. پس از مرگ گریگور او را به ارمنستان بازگرداند و با چندی از آثارش در زمین کلیسا دفنش کردند که به خاطر همین مکان دفن، بسیاری از مورخان نام کلیسای جامع زوارتنوتس را به نام منطقه گریگور تغییر داده اند. 

سال کشف کلیسای زوارتنوتس

با گذشت زمان و خراب شدن بنای اصلی ساختمانکلیسای زوارتنوتس ارمنستان، رفته رفته به زیر خاک کشیده شد تا بالاخره در سال های 1901 تا 1907 گروهی جست و جوگر با هدایت وارداپت خاچیک دادیان شروع به حفاری در منطقه کردند و توانستند به قسمت هایی همچون ستون های کلیسا دست پیدا کنند و آنان را کشف کنند! در زمان همین حفاری بود که جستجوگران به صورت کاملا تصادفی به آثار مدفون شده در زیر خاک که متعلق بود به قصر جاثلیق و همچنین کارخانه تولید نوشیدنی های وی دست یافتند و کشفیات بزرگی را در بین جاهای دیدنی ارمنستان کلید زدند!

کاخ کشف شده در حوالی کلیسا

با حفاری و رسیدن به کلیسای جامع زوارتنوتس و همچنین ادامه دادن عملیات اکتشافاتی سرانجام در قسمت غربی کلیسای بیرون آمده از زیر خروازها خاک، به کاخ جاثلیق نرسس سوم که ظاهرا مکان موقتی وی بوده، رسیدند! از سری نکات جالب این حفاری نزدیک بودن سبک معماری کاخ با کلیسا می باشد، سبکی که کاخ را به دو قسمت غربی و شرقی تقسیم کرده است. بخش غربی کاخ متشکل است از اتاق های اقامتی و سالنی کوچک که در فصل تابستان بیشترین کاربری را گویا در کاخ داشته است. طبق تحقیقات به دست آمده از این سالن برای برگزاری جشن ها و فستیوال های محلی و همچنین اعطای جوایز به سایر افراد استفاده می کرده اند. این بخش از کاخ موقتی جاثلیق نرسس سوم از سه ستون که آن را به سه بخش مجزا تقسیم کرده و تنها راه ارتباطی بین آن ها را راهروهایی تشکیل می دهند، ساخته شده است. بد نیست بدانید که در این بخش، تالار کنفرانسی نیز احتمالا وجود داشته است چرا که میز بزرگی درست در وسط یکی از اتاق های قرار گرفته بود! در قسمت جنوبی این بخش، کارخانه تولیدات نوشیدنی جاثلیق نرسس سوم که از خاک رس ساخته شده بوده، قرار گرفته است تا این بخش از کاخ در بین جاهای دیدنی ارمنستان نیز از اهمیت های خاصی برخوردار شود. معماری کاخ بسیار نزدیک به معماری کلیسای زوارتنوتس ارمنستان می باشد و اینطور که معلوم است در گذشته برای انتقال نور طبیعی به داخل کاخ از سقف های چوبی بهره برده اند. البته همانطور که می دانید در حال حاضر از این کاخ هم چیز زیادی برای دیدن وجود ندارد و تنها خرابه هایی از جلال و شکوه آن باقی مانده است.

داستان ها و ریشه های اسمی زوارتنوتس

بنابر گفته برخی از داستان های قدیمی دلیل انتخاب شده برای ساخت کلیسا در مکان مورد نظر این است که شخصی به اسم گریگور روشنگر (Gregory) هدایت ارمنیان در ابتدای قرن چهارم را بر عهده گرفت تا آنان را از بت پرستی دور نماید و به دین مسیحیت درآورد. وی در مکان امروزی معماری کلیسای زوارتنوتس ارمنستان توانست پس از ملاقات با یکی از شاهان ارمنی به نام تیرداد سوم با تلاش های فراوان و نقل کردن داستان های گوناگون برای وی، در نهایت در سال 301 میلادی او را به دین مسیحیت دعوت کند و پس از گرایش او به مسیحیت، در این مکان شروع به ساخت کلیسایی برای عبادت مسیحیان کردند، کلیسایی که بعدها به اسم زوارتنوتس نامیده شد و تبدیل شد به یکی از جاهای دیدنی ارمنستان! در خصوص اسم زوارتنوتس نیز حرف ها و روایت های زیادی وجود دارد که بطور کلی تمامی آن ها به دو مورد اشاره می کنند: یکی این است که اسم زوارتنوتس برگرفته از نام فرشتگان الهی است و دیگری این است که نام کلیسا به دلیل معنای آن بر روی بنا قرار گرفته چرا که معنای زوارتنوتس، زنده شدن روح مردگان یا همان زندگی دوباره می باشد.

احتمالات منجر به ویران شدن کلیسای زوارتنوتس

با اینکه در برخی از کتاب های تاریخی و اسناد نسبتا قابل قبول دلایل زیادی برای خرابی و ویرانی کلیسا آمده، اما هیچگاه نمی توان به صورت قطعی دلیل خرابی و ویرانی این بنای عظیم و باشکوه را بیان کرد! طبق داستان هایی که از گذشته نسل به نسل میان مردم ارمنستان نقل شده است؛ مراد از ایجاد کلیسای زوارتنوتس ارمنستان رسیدن به بنایی بود که هزاران سال پا برجا بماند اما دیدید که اینطور نشد و تنها بعد از گذشت 320 سال از ساخت آن، کلیسا نابود شد! فارغ از آنچه در میان کتاب های تاریخی و اسناد قدیمی آمده است؛ دو احتمال را بیشتر نمی توان سبب ویرانی کلیسای زوارتنوتس نامید که از لحاظ منطقی نیز کاملا قابل درک باشد: دلیل اول - رخ دادن زلزله ای بزرگ در گذشته که یک پدیده طبیعی است و نمی توان از آن اجتناب کرد. همچنین طبق نتایج بدست آمده از حفاری های انجام شده گویا آتش شوزی وسیعی در منطقه به وجود آمده که آن نیز می تواند سبب تخریب شدن معماری کلیسای زوارتنوتس ارمنستان باشد. دلیل دوم - حمله اعراب که بنابر مسائل و استراتژی های جنگی به سمت کلیسا حمله ور شده و تمام مصالح به کار رفته در آن را غارت نموده اند.

آشنایی با معماری کلیسای تاریخی زوارتنوتس

حتی اگر به همین خرابه ها و ویرانی های برجای مانده از کلیسا نیز بنگرید، بی تردید به دانش و مهارت معمارانی که دست به ساخت چنین بنای عظیمی زده اند، پی خواهید برد. هنوز هم که هنوز است می توان بر روی دیوارهای برجای مانده اما نسبتا سالم این کاخ، گچکاری هایی را دید که کاملا چشم نواز هستند و یا به ستون هایی خیره شد که بر روی آنان نقاشی های هنری بخصوصی حکاکی شده است. بسیاری از محققان و باستان شناسان معتقدند که فردی به نام توروس تورمانین (Toros Toramanian) در سال 1905 میلادی دست به بازسازی این کلیسا زده و از آن موقع ساختمان سه طبقه ای این بنا را معرف حضور همگان کرده است. البته جمع کثیری از دیگر مححقان و باستان شناسان نیز اعتقاد دارند که توروس تورمانین از خرابی معماری کلیسای زوارتنوتس ارمنستان نهایت استفاده را برده و بر روی بنایی نیمه کاره آنچه را که دوست داشته پیاده کرده و به آن بازسازی گفته است! اینکه طبق نقاشی های قدیمی کشیده شده از کلیسا، اقای تورمانین تغییر و تحولات عظیمی را به وجود آورده است؛ هیچ شکی نیست چرا که به معنای درست کلمه او کلیسا را از آنچه که در اصل بوده است فاصله داده و کلیسا دیگری را برای ارمنستان با بازسازی خود، به وجود آورده است! به هر حال پس از بازسازی هم می توان موزاییک های قدیمی چسبیده به ستون های کلیسا را دید و از تماشای آنان لذت برد. بنابر گفته مهندسان و کارشناسان معماری، ساختمان اصلی کلیسا به شکل دایره ای است که از دل آن می توان یک 32 ضلعی را که از بخش های گوناگونی تشکیل می شود، بیرون آورد. در خصوص سبک معماری آن نیز خیلی ها نظر بر این دارند که معماری کلیسای زوارتنوتس در بین جاهای دیدنی ارمنستان برگرفته از سبک معماری تلفیقی سوریه ای و بیزانسی می باشد. معماری این کلیسا آنقدر سوال در ذهن مخاطبان خود به وجود می آورد که اگر بخواهیم به تمامی آن ها بپردازیم، قطعا از توان مطلب و البته حوصله شما عزیزان خارج خواهد شد اما یک سوالی که خیلی جالب است این می باشد که چرا در کلیسایی که برای عبادت خداوند یکتا ساخته شده، محلی برای قرارگیری بت آن هم در محراب کلیسا تعبیه شده است؟! پرسشی که تاکنون کسی نتوانسته برای آن پاسخ درستی ارائه دهد! آن طور که معلوم است در قسمت مرکزی کلیسا، درست در زیر گنبد آن مسیری به قسمت های پایین آن زده شده که گمان می رود این مسیر به محل دفن معمار این کلیسا منتهی شود! در گذشته تمام ستون ها و دیوارهای این کلیسا با نقاشی های رنگی خود روایت کننده داستان های زیادی بوده که متاسفانه در حال حاضر دیگر چیز زیادی از آن ها باقی نمانده و به دلایل زیادی از جمله بی توجهی مسئولان کشور ارمنستان به این بنای قدمتی، اغلب این تصاویر نقش بسته شده بر روی ستون ها و دیوارهای کلیسا و همچنین موزاییک های آن از بین رفته است. البته می توان با کمی دقت حتی در همین بنای تخریب شده نیز به کنده کاری هایی که بر روی لبه پنجره ها و همچنین درها انجام گرفته و به شکل انار و انگور می باشند، نگاه کرد و لذت برد. لازم است بدانید که انار نماد باروری و انگور نماد قیامت و خون می باشد. همچنین در برخی دیگر از نقاط کلیسا نیز تصاویری برجسته و حکاکی شده از عقاب ها به چشم می خورند که منظور از آنان مقاومت و پیروزی در عصر قرون وسطی بوده است. ناگفته نماند که طبق یک افسانه بسیار قدیمی مسیحی، عقاب ها می توانند مردگان را زنده کنند و به آن ها زندگی دوباره ای ببخشند.

هزینه ورودی برای تماشای کلیسای باستانی زوارتنوتس

با تمام کمی و کاستی ها و همچنین خرابی های به وجود آمده در بدنه اصلی ساختمان کلیسا در بین جاهای دیدنی ارمنستان، می توان گفت که این بنا در حال حاضر نیز یکی از اصلی ترین قطب های گردشگری و توریستی کشور ارمنستان به حساب می آید که نمایانگر تاریخ و فرهنگ کهن این کشور است! در زمان بازدید از کلیسای زرواتنونس حتما برای بازدید از موزه نسبتا کوچکی که در سال 1937 در حوالی آن ساخته شده، نیز بروید. لازم به ذکر است که این موزه از محتویاتی همچون ماکت ها و آثار به برجای مانده در این سال ها پر شده است. دیدن نزدیک معماری کلیسای زوارتنوتس رایگان نیست و باید برای گرفتن بلیط های آن به نسبت نفراتی که با خود به همراه دارید؛ برای هر بچه 100 درام و برای بزرگسالان 250 درام و همچنین برای اتباع خارجی 700 درام هزینه صرف کنید! البته توجه داشته باشید که پیدا کردن مکان این کلیسا خیلی هم راحت نیست و پیشنهاد می شود در صورت امکان از تورهای مسافرتی استفاده کنید که هزینه آن با راهنما در کشور ارمنستان در حدود 1000 درام و با مترجم تقریبا 2000 درام می شود!

مسیر دستیابی به کلیسای بزرگ زوارتنوتس

برای رسیدن به معماری کلیسای زوارتنوتس ابتدا باید خود را با استفاده از وسایل گوناگون (وسایل نقلیه عمومی و شخصی) به شهر ایروان ارمنستان برسانید، چرا که این کلیسا در بین جاهای دیدنی ارمنستان در حدفاصل 15 کیلومتری از این شهر قرار گرفته است. برای کسانی هم که در داخل شهر ایروان هستند، باید بگوییم ابتدا به باید خود را به ایستگاه اتوبوس Kilikia رسانیده و با بهره گیری از اتوبوس های شماره 67 و یا مینی بوس های شماره 75، پس از گذشت مدت زمانی سی دقیقه ای و رسیدن به فاصله مکانی تقریبا 3 کیلومتری به فرودگاه، باید پیاده شوید و با کمی کنجکاوی که البته از دور نیز کاملا نمایان می باشد، به محل مدفون شده کلیسا زوارتنوتس بروید. توجه داشته باشید که برای بازگشت از زوارتنوتس نیز به همین شکل باید اقدام کنید و برای برگشتن به داخل شهر بهتر است از مسیرهای ناآشنا استفاده نکنید! 

مدرسه چهارباغ اصفهان، اوج شکوه و معماری در بین دیدنی های نصف جهان

ایران، تاریخی کهن و طولانی دارد تا جایی که بسیاری از مشاهیر جهان را وادار به احترام گذاشتن به تاریخ 2500 ساله خود کرده است. شکوه و عظمت این مرز و بوم، آنقدر بزرگ و برجسته می باشد که در جایی وینستون چرچیل (Winston Churchill)، نویسنده و سیاست مدار چهره انگلیسی و دارنده نوبل ادبیات جهانی گفته که اگر ایران بمیرد، تاریخ می میرد! همه این ها را گفتیم و از روزهای پیشین عصر صفویه عبور می کنیم تا به مدرسه چهارباغ اصفهان که در آن زمان به مدرسه سلطانی و یا مادر شاه نیز معروف بوده، برسیم. پس با همگردی همراه شوید تا شما را با این گوهر باقی مانده در بین جاهای دیدنی اصفهان بیشتر آشنا گردانیم و شما را به تور مجازی بازدید از مدرسه چهارباغ اصفهان ببریم.

مدرسه چهارباغ اصفهان

مدرسه چهارباغ اصفهان که در گذشته نام های مختلفی را بر روی آن نهاده بودند و اکنون به نام مدرسه علمیه امام صادق (ع) فعالیت می کند، در سال 1116 هجری قمری درست در دوران حکومت شاه سلطان حسین که آخرین پادشاه حکومت صفوی نیز بود، کلنگ احداثش زده شد و در سال 1126 هجری قمری نیز ساخت این بنا به پایان رسید. مدرسه چهارباغ اصفهان را می توان آخرین بنای عظیم ساخته شده در عصر شاهان صفوی دانست که برای آموزش علوم و مباحث مختلف دینی به طلبه های آن زمان واگذار شد. از زیبایی های متاثر عصر صفویان در این بنا و در بین جاهای دیدنی اصفهان می توان به جوی آبی که در میان آن جاری است، درختان کهنسال چنار، کاشی کاری های سنتی جذاب و بوی معماری گذشته که در سراسر این مدرسه قابل استشمام هست، اشاره داشت!

نامگذاری مدرسه

خیلی واضح است چون این مدرسه در عصر شاه سلطان حسین ساخته شده است، به آن مدرسه سلطانی و یا به سبب وقف کردن های زیاد مادر شاه سلطان حسین نظیر چند کاروانسرا و بنگاه اقتصادی و بازار به این مکان، به آن مدرسه مادر شاه و یا به دلیل بنا شدن این مدرسه در خیابان چهارباغ اصفهان، به آن مدرسه چهارباغ در بین جاهای دیدنی اصفهان می گویند.

آشنایی با برخی از قسمت های چشم نواز این بنا و توصیفات آن

درب مجللی که با طلا و نقره مزین شده است:
- منبر مرمرین
- محراب شکوهمند
- معماری و کاشی کاری های چشم نواز گنبد مدرسه
- معماری و کاشی کاری های داخل مدرسه
- خطوط نستعلیق کتیبه ها
- پنجره های چوبی مشبک
- حجره مخصوص شاه سلطان حسین صفوی

همانطور که گفته شد، مدرسه چهارباغ اصفهان آخرین بنای عظیم ساخته شده در عصر شاهان صفوی می باشد که هر ساله سبب جذب توریست ها و گردشگران داخلی و خارجی بیشماری از نقاط مختلف جهان به استان اصفهان می گردد. در حقیقت این طور باید این مسئله را عنوان نمود که هیچ بنا و اثر تاریخی به اندازه مدرسه چهارباغ این استان، با استقبال زیاد توریست ها و گردشگران داخلی و خارجی مواجه نمی شود! در اوصاف زیبایی های این بنای قدمتی همین بس که بسیاری از این توریست ها و گردشگرانی که به دیدن این مکان رفته اند، در نوشته ها و سفرنامه های خود این مکان را مکانی عجیب، جذاب، چشم نواز و دلپذیر توصیف نموده اند که از جمله آنان می توان به اوژن فلاندن (Eugène Flandin)، ژان دیولافوا (Jane Dieulafoy) و کنت دوگوبینو (de Gobineau) اشاره داشت که در نوشته های خود، مدرسه چهارباغ اصفهان را یک شاهکار معماری برجای مانده از عصر شاهان صفوی معرفی کرده اند! مدرسه چهارباغ اصفهان در بین جاهای دیدنی اصفهان فارغ از همه این تعریفات و توصیفات، یک مجموعه کامل از صنعت کاشی کاری ایران نیز می باشد. در این مدرسه تاریخی از انواع کاشی کاری ها استفاده شده که برای مثال می توانیم به معرق، کاشی هفت رنگ، گره چینی، پیلی و معقلی در آن اشاره ای نماییم. این مدرسه از لحاظ کاشی کاری آنقدر برجسته و با اهمیت است که به نوعی موزه کاشی کاری نصف جهان نیز به حساب می آید!

معرفی بخش های مدرسه چهارباغ اصفهان

در بازدید از مدرسه چهارباغ اصفهان می توان فهمید که این مدرسه 4 ایوان دارد و نمای خارجی آن نیز در برگیرنده 17 طاق نمای دو طبقه آجری در کنار و یک سردرب بلند و شکوهمند که توسط مقرنس های پر نقش و نگار با خطوط مختلف و همچنین کاشی های کوچک و ظریف به بهترین شکل ممکنه تزئین شده، می باشد. کتبیه ای بر روی سردرب این بنا قرار گرفته که آن را عبدالرحیم جزایری با خط خوش نستعلیق خود، آن هم به رنگ سفید بر روی پس زمینه کار شده با کاشی های لاجوردی نوشته و تاریخ 1112 هجری قمری را بر روی آن حک کرده است. در هر دو دهنه سردرب از کاشی های فیروزه ای برای زینت دادن استفاده شده و بر روی دو پایه سنگ مرمری، گلدانی زیبا نیز قرار داده شده است. البته زیبایی های سردرب این مجموعه در بین جاهای دیدنی اصفهان به همین جا ختم نمی شود، چرا که در اطراف سردرب، دو سکوی مرمری بزرگ و بسیار بسیار نفیس نیز به چشم می خورد! درب اصلی مدرسه چهارباغ اصفهان نیز به بهترین وجه ممکنه با طلا و نقره کار شده تا نماینگر تجلی هنر زرگران و قلم زنی ایرانی در دوران طلایی صفویه باشد؛ دورانی که در آن طلا و نقره به حد والا و متعالی خود رسیده بود. بر دو لنگه طرفین این سردرب نیز اشعاری به قلم محمد صالح اصفهانی، خوشنویس صاحب نام عصر صفوی به حالت نستعلیق و برجسته نوشته شده که تماشای آن نمی تواند در بین جاهای دیدنی اصفهان خیلی خالی از لطف باشد! قسمت های داخلی مدرسه چهارباغ نیز متشکل از هشتی، ورودی، حیاط داخلی، گنبد، مناره، اتاق ها و حجره ها می باشد که البته زیباترین قسمت کاشی کاری شده مدرسه، هشتی ورودی آن هست. 4 ایوان و حجره های آن به سمت باغ های سرسبز مدرسه و جوی که در میان آن در حال جریان است، طراحی و ساخته شده اند و به آن، نهر فرشادی یا به زبان اصفهانی به آن نهر مادی نیز می گویند! لازم به ذکر است که این نهر مادی فرشادی، شاخه ای از رودخانه زاینده رود نیز به حساب می آید. صحن مدرسه چهارباغ بیش از سایر قسمت های مدرسه، نمایانگر معماری درون گرا و بومی ایرانی به حساب می آید و می توان تنها با یک نگاه متوجه زیبایی های معماری ایرانی در آن شد. فضاهای حجره ای که در دو طبقه و در فواصل ایوان های مدرسه ساخته شده، محل اسکان طلاب علوم و میاحث دینی مختلف بوده است. اغلب این حجره ها از طراحی یکسان و نقشه های ساخت برابر برخوردار هستند و از یک اتاق نشیمن در قسمت جلو و قسمتی به حالت صندوق خانه در عقب و قسمتی به نام بالاخانه تشکیل می شوند. ناگفته نماند که در جلوی هر کدام از این حجره ها در بین جاهای دیدنی اصفهان، ایوان زیبایی نیز واقع شده است.

معماری دوران صفویه

در قسمت شمالی مدرسه نیز ایوانی با دهانه ای پهن و ارتفاع زیاد قرار گرفته است که در راستای مقابل خود، مناره های ایوان جنوبی و گنبد آن قسمت که به خوبی قابل مشاهده هست، واقع شده است. در داخل گنبد کتیبه ای نیز باز به قلم خوشنویس یگانه عصر صفویه یعنی عبدالرحیم جزایری نگاشته شده است. از معماری هنرمندانه این بنا در بین جاهای دیدنی اصفهان می توان به تقسیمات قطعه ای کوچک سطوح داخلی ان پرداخت که به خوبی با کاشی تزئین شده اند. از قسمت های دیگر جذاب و غیر قابل انکار این مدرسه می توان به منبر دوازده پله ای آن که به طور یکپارچه و واحد از سنگ مرمر ساخته شده و یکی از بهترین نمونه های هنر حجاری و سنگ تراشی دوران صفوی است، اشاره کرد! در کنار این منبر، محراب بسیار نفیسی در نظر گرفته شده که کتبیه بالای آن نیز توسط عبدالرحیم جزایری نوشته شده است. از دیگر مواردی که در مدرسه چهارباغ باید به آن ها اشاره کنیم، بازارچه مرتفعی است که در دوران صفویه به آن بازارچه شاهی نیز می گفتند و در قسمت شمالی مدرسه واقع شده است. این بازارچه نمونه با ارزشی از بازارهای دوران صفوی نیز می تواند قلمداد شود و ما را با آداب و رسوم داد و ستد آن زمان بیش از پیش آشنا گرداند. در قسمت شرقی مدرسه نیز کاروانسرای مادر شاه که همان کاروانسرای عباسی امروز هست، قرار داده شده است.

نویسندگان کتیبه های مدرسه چهار باغ

وقتی وارد مدرسه چهارباغ بشوید، قطعا با کتیبه های ریز و درشت بسیاری چه در قسمت های داخلی مدرسه و چه در قسمت های بیرونی آن مواجه می شوید که شاید بخواهید نام نویسندگان این دست نوشته های حکاکی شده را بدانید. تمام اشعاری که در حوالی مدرسه با خط نستعلیق سفید بر روی کاشی های لاجوردی در زمان بازدید از مدرسه چهارباغ اصفهان نوشته شده، اثر محمد صالح اصفهانی به مورخ سال 1119 هجری قمری است. کتیبه های افقی داخل گنبد نیز توسط عبدالرحیم جزایری به تاریخ 1121 نوشته شده است! البته ناگفته نماند که در شبستان سرپوشیده مدرسه نیز که در قسمت شرقی ساختمان اصلی مدرسه با درب منبت کاری شده هنرمندانه ای به قسمت های زیرین گنبد متصل می شود، سه محراب وجود دارد که زحمت نوشتن کتیبه های پیرامون آن بر عهده محمد مومن الحسینی بود!

سنگاب های مدرسه چهارباغ، سلطانی یا مادر شاه

برای کسانی که نمی دانند می گوییم؛ سنگاب یک ظرف سنگی بزرگ است که در قدیم آن را پر از آب می کردند تا برای وضو گرفتن و آشامیدن از آن استفاده نمایند. محل قرارگیری سنگاب ها در زمان بازدید از مدرسه چهارباغ اصفهان اغلب در حیاط مساجد یا امامزاده ها بوده و در صورت نیاز ناحیه ای، در آن مکان نیز قرار داده می شده است! نواحی نظیر مکان های عمومی؛ سنگاب های مدرسه سلطانی یا مادر شاه نیز در داخل مدرسه، یکی در سرسرای ورودی و دیگری در صحن مدرسه واقع شده اند. سنگابی که در سرسرای ورودی قرار گرفته از جنس سنگ پارسی است که بر روی آن، کتیبه صلوات بر 14 معصوم به خط ثلث برجسته در لوح های کوچکی حکاکی شده است. در کتیبه این سنگاب نیز همچنین نوشته شده است که این سنگاب به دست سنگ تراشی به نام محمد طاهر در ماه شعبان سال 1110 هجری قمری ساخته شده که متن آن به شرح زیر است:
- کتیبه اقل الطلبة محمد مهدی الحسینی عفی عنه
- در شهر شعبان المعظم سنه 1110 به اتمام رسید عمل کمترین محمد طاهر

اما سنگابی که در صحن مدرسه واقع شده، درست رو به روی ایوان جنوبی و باز هم از جنس سنگ پارسی است. طبق کتیبه این سنگاب، آن را در سال 1090 هجری قمری ساخته اند که با توجه به تاریخ تاسیس مدرسه سلطانی یا همان مادر شاه، بهترین فرض ممکنه این است که این سنگاب در گذشته در جای دیگری قرار داشته و با ساخت مدرسه علمیه، به این مکان منتقل شده است! کتیبه این سنگاب نیز به شرح زیر می باشد:

- حاجی ابوالحسن اردکانی فی شوال المکرم سنة تسعین و الف

- وفق حضرت امام حسین صلوات الله و سلامه علیه نمود این سنگاب را

شایان ذکر است که هر دوی این سنگاب ها، از نمونه های بارز و شاهکار سنگ تراشی و خوشنویسی این مرز و بوم در زمان بازدید از مدرسه چهارباغ اصفهان به حساب می آیند!

اثرات ناشی از حمله افغان ها

مدرسه چهارباغ، سلطانی یا مادر شاه به اندازه قدمت و وسعتی که در بر می گیرد از کتابخانه بزرگ و کم نظیری لااقل در میان سایر حکومت ها برخوردار بوده که متاسفانه، این کتابخانه و تمام محتویات و مکتوبات ارزشمند آن با حمله افغان ها نابود شده است! اما همین اندازه کتاب و مکتوبات که باقی مانده، نیز کاملا بیانگر این است که از این مجموعه های نوشتاری گران بها در جهت آموزش و تعلیم طلاب علوم و مباحث مختلفی دینی و سایر محققان و پژوهشگران آن زمان استفاده می شده است. داستان مدرسه چهارباغ شاید اگر تمام کتاب ها و دست نوشته های ارزشمند تاریخی موجود بود، کاملا واضح و شفاف می شد اما به دلایل نبود تعداد زیادی از این مکتوبات مهم و با اهمیت، نمی توان در مورد سرگذشت و تاریخچه آن با اطمینان سخن گفت! به هر حال این مدرسه موقوفات بسیار زیای همچون مزارع، باغ ها، کاروانسراها، دکان ها و دیگر مستغلات داشته که راز چگونگی آن در حمله افغان ها و اسناد و مدارکی که آنان نابود کرده، نهفته است!

موقوفه های مدرسه چهارباغ

از مهمترین موقوفه های متصل به این بنا می توان به بازار هنر و کاروانسرای مادرشاه اشاره داشت. بازار هنر که بازار هنر است تنها می توان با حضور در آن به اوج شکوه و عظمت سطح هنری زمان صفوی دست یافت اما کاروانسرای مادرشاه که با شکوه ترین و مجلل ترین اقامتگاه برای توریست ها و گردشگران داخلی و خارجی در سه سده اخیر بوده، یک موقوفه منحصر به فرد از لحاظ بصری و معماری می باشد که در ضلع شرقی مدرسه چهارباغ قرار گرفته و اکنون نامی جدید تحت عنوان کاروانسرای عباسی را با خود یدک می کشد! مدرسه چهارباغ، سلطانی و یا مادر شاه که تنها در اسم شاید متفاوت قلمداد شود، یک مجموعه واحد با مساختی بالغ بر 8500 متر مربع می باشد که آثار مهم و ارزشمندی از عصر صفویه را در خود جای داده و بنابر گفته محققان و مورخان این بنا از همان ابتدا هم مدرسه بوده است و هم مسجد! با شروع جریان های انقلابی در ایران و پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی ایران، نام های مختلف مدرسه برچیده و نام مدرسه علمیه امام اصدق (ع) بر روی آن نهاده شد تا همانند گذشته محیط آن بستر مناسبی برای آموزش طلاب علوم و مباحث مختلف دینی و اتاق ها و حجره های آن نیز همانند دوران صفویه، محل اسکان و اقامت طلاب قرار بگیرد. در پایان جاهای دیدنی اصفهان باید گفت که این بنای تاریخی و باشکوه، در ضلع شرقی خیابان چهارباغ اصفهان واقع شده است.

سفر با خودروی شخصی به ارمنستان، مفید و خواندنی

کشور ارمنستان کشوری تاریخی و بسیار زیباست. این کشور با قدمتی چند هزار ساله، برای افراد علاقمند به تاریخ لبریز از شگفتی هست. همچنین طبیعت زیبای آن نیز علاقمندان بسیاری دارد. افرادی که مشتاق سفر به بهشتی مانند دریاچه سوان هستند از سفر به ارمنستان استقبال می کنند. سفر با ماشین شخصی به ارمنستان کار چندان سختی نیست، مخصوصا برای مردم ایران. چرا که سفر زمینی به ارمنستان نیازی به گرفتن ویزا ندارد. این مسئله موجب می شود که افراد بیشتری جذب سفر زمینی به ارمنستان شوند. بسیاری از افراد مایلند سفر خود را با اتومبیل شخصیشان انجام دهند. اگر شما نیز مایلید که با اتومبیل خودتان سری به این همسایه شمالی بزنید، خوب است که راهنمای سفر به ارمنستان و مجموعه نکات سفر با ماشین شخصی به ارمنستان را تا انتها بخوانید.

مسافت زمینی تهران تا ایروان

در سفر با ماشین شخصی به ارمنستان و برای رفتن به شهر ایروان باید فاصله 600 کیلومتری شهر تهران تا شهر تبریز را رانندگی کنید. بعد از آن مسیر تبریز را به اندازه 130 کیلومتر طی کنید. سپس باید به سیه رود بروید. این مسیر 58 کیلومتر می باشد و بعد باید به مرز نوردوز بروید که این مسیر 20 کیلومتر است. بعد از رسیدن به مرز نوردوز برای رسیدن به ایروان فاصله ای 400 کیلومتری را پیش رو خواهید داشت. مجموع این مسیر از تهران تا ایروان (پایتخت دو کشور) 1208 کیلومتر هست. از مجموعه راهنمای سفر به ارمنستان، نکته ای که باید بدانید این است که درست است که ورود به ارمنستان نیازی به ویزا ندارد، اما برای ورود اتومبیلتان باید از قبل اقدام کنید و مجوز بگیرید. ضمن اینکه ممکن است دو یا سه ساعت در مرز معطل شوید. خوب است که قبل از براه افتادن از سلامت اتومبیلتان مطمئن شوید. همچنین شاید بخواهید قبل از خروج از کشور کمی بنزین بزنید. قیمت بنزین در ارمنستان کمی با ایران متفاوت است. برای هر لیتر بنزین در این کشور باید 470 درام بپردازید که به پول ایران حدود 3300 تومان می شود. اگر قصد سفر با ماشین شخصی به ارمنستان دارید، بدانید که بهتر است چند نکته را بدانید. تلاش کنید در ابتدای صبح از مرز نوردوز عبور کنید. به این ترتیب می توانید از مناظر طبیعی زیبای این کشور لذت ببرید. ضمن اینکه جاده مسافرتی در طول روز امن تر است و تعداد اتومبیل های بیشتری در جاده دیده می شوند. ضمن اینکه حرکت در صبح زود از مرز نوردوز موجب می شود که تقریبا نزدیک غروب به ایروان برسید. به این ترتیب زمان کافی برای انتخاب محل اقامت و تهیه لوازم مورد نیاز خود در سفر زمینی به ارمنستان را خواهید داشت.

تجربیات سفر زمینی با خودروی شخصی

سفر با ماشین شخصی به ارمنستان، یک تجربه ویژه است که شاید نتوان برای آن هیچ جانشینی پیدا کرد. سفر با ماشین شخصی به ارمنستان به شما این امکان را می دهد که با طی کردن جاده های پر پیچ و خم کوهستانی از مناظر زیبای طبیعی و سرسبزی محیط اطراف لذت ببرید. طبیعت این منطقه بکر و زیباست و مردم این ناحیه مهربان و مهمان نواز هستند. این به شما کمک می کند که از شلوغی و یکنواختی محیط شهری فاصله بگیرید. می توانید در یک مکان آرام و دنج توقف کنید و یک وعده غذایی را در آرامش طبیعت صرف کنید. این احتمالا یکی از دلایلی است که بیشتر افراد مسافرت با اتومبیل شخصی را بیشتر دوست دارند. اما یادتان باشد سفر با ماشین شخصی به ارمنستان به خصوص در یک کشور بیگانه به احتیاط و دقت نیاز دارد. ضمن اینکه باید به اتومبیل و راننده رسیدگی شود. بازبینی اتومبیل قبل از سفر و مراقبت از استراحت به موقع راننده و بیخوابی نکشیدن او، می تواند خیلی موثر باشد. شما می توانید از طریق مرز نوردوز ایران وارد شهر مرزی مقری کشور ارمنستان شوید. از زمانی که از مرز ارمنستان عبور می کنید تا پایتخت این کشور، باید 270 کیلومتر را طی کنید و قبل از آن هم فاصله شهر تبریز تا شهر مرزی نوردوز 197 کیلومتر است که باید طی شود. کل این مسیر چیزی حدود 407 کیلومتر می باشد. زمانی که به تنهایی یا خانوادگی با اتومبیل شخصی سفر می کنید، لازم است که به زبان مردم ارمنستان یا حداقل زبان انگلیسی تسلط کافی داشته باشید، چرا که در صورت پیش آمدن هر مشکل یا مسئله ای باید بتوانید با مردم محلی، پلیس، نیروهای امدادی ارتباط برقرار کنید. در سفر زمینی به ارمنستان، نکته بعدی اینکه گواهینامه ایران در ارمنستان فاقد هرگونه اعتبار است. این به این معناست که شما باید قبل از سفر گواهینامه بین المللی گرفته باشید و خودروی شما باید پلاک ترانزیت دریافت کند. این پلاک به عنوان مجوز خروج اتومبیل شما محسوب می شود که در ارمنی به آن کابوتاژ گفته می شود. برای سفر زمینی با اتومبیلتان باید ابتدا به تبریز سفر کنید و بعد برای سفر آماده شوید. از مرز ارمنستان به ایروان تنها یک جاده باریک و پرپیچ و خم قرار دارد. به یاد داشته باشید که در این جاده باید دقت کرده و با احتیاط رانندگی کنید.

نقشه مسیر از نوردوز تا ایروان

در سفر زمینی به ارمنستان، شما محدودیتی درباره محل زندگی یا زمان طی کردن مسیرتون ندارید. به طور معمول در زمانی که به کشور ارمنستان وارد می شوید، غریبه هایی که بعضی از آن ها ایرانی هستند به سراغ شما می آیند و خودشان را راهنما، راننده و مترجم معرفی می کنند و به شما پیشنهاد کمک می دهند یا پیشنهاد اجاره آپارتمان های ارزان قیمت. بهترین توصیه به شما این است که به این افراد اعتماد نکنید. مسیر سفرتان و هدف خود را از این سفر به این افراد بیان نکنید، به خصوص اگر تنها هستید. یادتان باشد از تبریز تا ایروان یک مسیر ده ساعته را پیش رو دارید. از مجموعه نکات در راهنمای سفر به ارمنستان در نظر داشته باشید که بهتر است، از تبریز صبحانه و ناهارتان را خریداری کنید. اگر تنها سفر می کنید، در طی مسیر فقط و فقط در کنار مسافرخانه ها و جاهایی که شلوغ است، توقف کنید. این روش امن تری هست. اگر صبح اول وقت تبریز را به مقصد جلفا ترک کنید و از آنجا به طرف نوردوز بروید، به حدود دو ساعت و نیم زمان برای طی این مسیر نیاز دارید. زمانی که به روستای سیه رود در سی و پنج کیلومتری جلفا رسیدید، باک خود را پر کنید زیرا تا مرز ارمنستان از پمپ بنزین خبری نخواهد بود. اگر اتومبیلتان دوگانه سوز است، بهتر هست باک گازش را قبل از اینکه به گمرک برسید هم پر کنید. برای اینکار باید به روستای نوردوز بروید. مسیری که بعد از این باید طی کنید یک روز کامل راه است، پس باید بنزینتان پر باشد زیرا هزینه سوخت و بنزین در کشور ارمنستان از ایران گرانتر است. قبل از سفر به اندازه کافی درام (پول رایج کشور ارمنستان) تهیه کنید. یادتان باشد باید حتما دلار داشته باشید، اما برای مخارج بین راهتان درام همراه داشته باشید. می توانید باقیمانده پول خودتان را تبدیل به یورو یا دلار کنید و بعد وقتی به ایروان رسیدید، آن را به درام تبدیل کنید. یک راه امن تر باز کردن حساب ارزی در بانک ملت است. بعد می توانید در ایروان به اندازه ای که لازم دارید، از بانک پول برداشت کنید. برای ورود به ارمنستان باید برای هر نفر ده نفر بپردازید، همچنین در گمرک ایران نیز بابت خروجی هر نفر 5000 تومان باید پرداخت کنید. بعد از اینکه کارهای مقدماتی را برای خروج از مرز انجام دادید، می توانید به طرف پل مرزی بین دو کشور حرکت کنید. از این طریق می توانید وارد سرزمین ارمنستان شوید. مسئولین شما را به سالنی راهنمایی می کنند که سالن گمرک ارمنستان است. شما باید در این مکان فرم هایی را پر کنید و برای ویزای خود و اتومبیلتان در سفر زمینی به ارمنستان اقدام کنید. این فرم به زبان انگلیسی و ارمنی بوده و باید با همان زبان پر کنید. بعد از اتمام این مرحله می توانید از گمرک ارمنستان به طرف پایتخت حرکت کنید. این یک مسیر 395 کیلومتری است. از مجموعه نکات راهنمای سفر به ارمنستان در نظر داشته باشید که بهتر است زمان ورود به شهر ایروان با راهنمایتان تماس برقرار کنید. می توانید از یک راهنمای ایرانی که می شناسید و از قبل با او آشنا شده اید، استفاده کنید. فردی که بشناسید یا بتوانید به او اعتماد کنید. 

توضیحاتی درباره گمرک

یک ساختمان برای انجام تشریفات در زمان عبور از مرز ایران. در این مرحله باید برای هر نفر 5000 تومان خروجی بپردازید تا پاسپورت های شما مهر خروج بخورد. بعد باید به آخرین ایست بازرسی مرزی ایران بروید در این مکان مهر خروج پاسپورت شما را چک می کنند. بعد باید به سمت رود ارس که مرز بین دو کشور است، بروید. حالا به ورودی ارمنستان می رسید. قبل از ورود، پاسپورت شما چک می شود. بعد باید به ساختمان اداری بروید تا مراحل صدور ویزای ورود و مهر خروج را طی کنید. از مجموعه نکات راهنمای سفر به ارمنستان در نظر داشته باشید که برای ورودی هر نفر ده دلار باید بپردازید و برای هزینه بیمه اتومبیل نیز باید هزینه ای پرداخت کنید. در این قسمت از ساختمان، ماشین هایی نیز وجود دارند که به صورت کرایه ای مسافران را به ایروان ببرند. یک سری توضیحات نیز توسط یکی از دوستانی که تجربه سفر زمینی به ارمنستان را داشتند برای اطلاع بیشتر سایر افراد نوشته اند. به لیست پرداخت های قانونی در کشور ارمنستان دقت کنید که در زمان ورود به ارمنستان باید 23000 درام برای ورود اتومبیلتان به گمرک بدهید. همچنین مبلغ 5000 درام هم برای یک بیمه ده روزه در زمان حضور شما در ارمنستان گرفته می شود. از مجموعه نکات راهنمای سفر به ارمنستان در نظر داشته باشید که همچنین زمانی که به ایران بازمی گردید نیز باید 8600 درام بپردازید. برای گرفتن ویزا هم برای هر فرد بالای 12 سال، 3000 درام باید پرداخت شود.

پرداخت های خارج از قانون نیز وجود دارند

برای راننده وسیله نقلیه ویزای جداگانه ای صادر می شود که معمولا مبلغ 1000 درام را افسر حاضر برای خودش می گیرد یا ممکن است اگر کسی نداند که ورود برای کودکان زیر 12 سال رایگان است، برای کودکان نیز ورودی دریافت می کنند و در زمان زدن مهر ورودی نیز این کار را طوری انجام می دهند که پرداخت کننده متوجه نشود که مبلغ ویزا برای کودک صفر درج شده است. از مجموعه نکات راهنمای سفر به ارمنستان در نظر داشته باشید که به طور کلی هر کسی در هرجایی تلاش می کند به قول خودشان پول چاپی از شما دریافت کند و 1000 درام بگیرد. اما یکی از موارد عجیبی که برای من پیش آمده این است که زمانی که اتومبیل را از محدوده مرز خارج کردم، نگهبان مرا به طرف یک کانکس برد تا اتومبیل را برای 10 روز بیمه کند. قبل از آن از چند نفر شنیده بودم که مبلغ بیمه اتومبیل 5000 درام است و تاکید کرده بودند که هزینه اضافه ای پرداخت نکنم. به پیشنهاد یکی از افراد یک اسکناس 5000 درامی همراه مدارک به مسئول دادم تا هزینه اضافه تری دریافت نکند، اما مسئول مورد نظر زمانی که این منظره را دید اتومبیل را بیمه نکرد و مرا به کانکس پشتی فرستاد. دو ایرانی دیگر نیز همزمان با من آنجا بودند و به من گفتند که مسئول کانکس از هر کدام 19000 درام برای بیمه خواست. فرد مسئول از این دو نفر برای بیمه 5000 درام گرفت. وقتی نوبت به من رسید، چهار ایرانی دیگر نیز وارد شدند. مدارک را که دادم قیمت بیمه را 25000 درام اعلام کرد و اعتراض کردن هیچ نتیجه ای نداشت. برای دو اتومبیل بعدی 7000 درام دریافت کرد اما برای بیمه کردن اتومبیل به هرکسی یک قیمت می داد. از یکی دو نفر هم 17000 درام گرفته بودند. من هزینه را ندادم و تا ایروان رفتم و مواظب بودم، خلافی نکنم. وقتی به ایروان رسیدم، فهمیدم که قیمت ده روز بیمه 2700 تا حداکثر 3200 درام است و بقیه این مبلغ را اضافه می گیرند. به طور کلی از ایرانیان هر طور که بتوانند اضافه می گیرند. از مجموعه نکات راهنمای سفر به ارمنستان در نظر داشته باشید که لازم است بدانید که قیمت یکسال بیمه در ایروان 35000 درام است.

شهرهایی که بعد از مرز نوردوز شما خواهد دید

بعد از اینکه حدود 15 کیلومتر از مرز نوردوز دور شوید، به شهر مغری خواهید رسید. از مغری تا کاپان 80 کیلومتر را باید طی کنید. از مجموعه نکات راهنمای سفر به ارمنستان در نظر داشته باشید که با عبور از گردنه های کوهستانی پرپیچ و خم به شهر گریز می رسید و می توانید در اینجا برای صبحانه و ناهار توقف کنید. به طور کلی از نوردوز تا ایروان باید 420 کیلومتر را طی کنید، اما این مسیر کوهستانی است و به همین دلیل این مسیر حدود 8 ساعت طول خواهد کشید. از زمانی که به ارمنستان وارد می شوید، با افراد مختلفی برخورد می کنید که به شما آپارتمان، اتومبیل و بقیه خدمات را ارائه می دهند. مواظب باشید و به هرکسی اعتماد نکنید. دقت کنید که از چه کسی اتاق اجاره می کنید و از امنیت و ضمانت بعدی آن مطمئن شوید. بعد از سال ها تجربه در سفر باید به شما بگویم که بیشتر از نود درصد افرادی که از افراد کنار جاده ای خدماتی را قبول کرده اند، در نیمه راه پشیمان شده یا آنقدر اذیت شده اند که دیگر سفر زمینی به ارمنستان را تجربه نخواهند کرد. از مجموعه نکات راهنمای سفر به ارمنستان در نظر داشته باشید که بهترین توصیه برای اقامت در ارمنستان این است که بهتر هست از چند روز قبل از سفر به این کشور، هتل آپارتمان یا هتل مناسبی را رزرو کنید یا اقامت خود را از طریق افرادی که تخصص کافی در این مسئله دارند، ترتیب دهید.

توصیه های وزارت راه به رانندگان

برطبق ماده سه و ماده 19 قانون ایمنی راه ها و اصلاحیه های بعدی که توسط وزارت راه اعلام شد و طبق تبصره شماره 3 آیین نامه راهنمایی و رانندگی، حداکثر سرعت برای رانندگان اتومبیل های سواری و وانت ها در جاده ها 120 تا 126 کیلومتر است. اتومبیل های سنگین تر مانند برای مینی بوس ها، اتوبوس ها، کامیون ها و تریلرها 110 کیلومتر در ساعت است. این وسایل سنگین در اتوبان ها می توانند تا 70 کیلومتر سرعت حرکت کنند. اتومبیل های سبک اجازه دارند، در بزرگراه ها 110 کیلومتر سرعت دارند و بقیه وسایل نقلیه سرعت 100 کیلومتر را دارند. وسایل نقلیه سنگین و عمومی با سرعت 110 کیلومتر در ساعت حرکت می کنند و این سرعت در شب 95 کیلومتر است. در جاده های فرعی نیز 85 کیلومتر و در شب 75 کیلومتر سرعت دارند. تحقیقات انجام شده، نشان می دهد که تنها بیست کیلومتر کاهش سرعت میزان تصادف را ده درصد کاهش می دهد. همچنین این تغییر سرعت موجب می شود که تلفات جانی 40 درصد کاهش پیدا کند و تعداد مجروحان نیز 30 درصد کاهش پیدا می کند. به جز در موارد ضروری، بهتر است از سرعت نور بالا استفاده نکنید. نور بالا در فاصله 150 متری باید استفاده شود. مگر اینکه موقعیت ضروری باشد. به طور مثال در زمان کولاک یا مه گرفتگی یا هر اتفاقی که سطح دید را کاهش دهد. در زمان رانندگی از خوردن، آشامیدن و صحبت کردن با سایر سرنشینان اتومبیلتان و نگاه کردن به آن ها خودداری کنید. لاستیک اتومبیل خود را متناسب با مسیرتان انتخاب کنید. به ضخامت عاج لاستیک دقت فرمائید. این ضخامت در جاده های بیرون شهر باید حداقل 3 میلی متر باشد. بیشتر اوقات رانندگان کم تجربه زمانی که وارد خیابان های خارج از شهر می شوند، سرعتشان را بالا می برند و شروع به سبقت گرفتن در سفر زمینی به ارمنستان می کنند. در زمان باران این مسئله می تواند خطرناک باشد. مخصوصا در زمان بارش باران و برف که اصطکاک جاده و لاستیک کاهش پیدا می کند، این نوع رانندگی موجب تصادفات مرگباری می شود. قبل از سبقت گرفتن از اتومبیل های دیگر از خودتان بپرسید که برای سبقت گرفتن چه فاصله ای نیاز است؟ شما چقدر فضای آزاد دارید؟ سرعت اتومبیل شما، سرعت اتومبیل مقابلتان و میزان شتاب گیری اتومبیلتان را محاسبه کنید. آیا قانون به شما اجازه می دهد که با چنین سرعتی رانندگی کنید؟ سبقت گرفتن از یک، دو یا حتی سه اتومبیل چه نفعی برای شما دارد و تا چه اندازه در سرعت رسیدن شما به مقصد اثر می گذارد؟ بهتر است قبل از سفر اتومبیلتان را معاینه فنی کنید. سلامت اتومبیل امنیت شما را تضمین خواهد کرد. مطمئن شوید که چراغ ها و ترمزهای اتومبیل به درستی کار می کنند. همچنین بهتر است شیشه ها را تمیز کنید و فرمان را تنظیم کنید. از کامل بودن میدان دید راننده نیز اطمینان حاصل کنید. از شرایط آب و هوایی اطلاع کافی کسب کنید. زمانی که از منطقه های شلوغ و پرتردد عبور می کنید، مواظب پیاده روها و مکان های مشخص شده برای عبور حیوانات اهلی باشید. چنانچه دچار پنچری شدید و خواستید تایر را عوض کنید، مکان مناسبی را در زمان سفر زمینی به ارمنستان پیدا کنید و از خط جاده فاصله مناسبی بگیرید. در زمان شب از روشن بودن چراغ های قرمز عقب اتومبیلتان اطمینان حاصل کنید. به هیچ وجه به افرادی که گواهینامه ندارند اجازه رانندگی ندهید. فاصله خود را با اتومبیل جلویی حفظ کنید. باید به ازای هر 15 کیلومتر سرعت در ساعت به اندازه طول یک ماشین با اتومبیل جلویی تان فاصله داشته باشید. اگر لوازمی که در اتومبیل حمل می کنید، از آن بیرون زده و بیشتر از نیم متر از خودروی شما خارج شده، حتما یک پرچم قرمز به آن نصب کنید. یک قانون ایمنی مهم این است که در زمان رانندگی کمربند ایمنی افرادی که سوار اتومبیل هستند، بسته باشد. در زمان تصادف بسته بودن همین کمربند بارها و بارها جان افراد را نجات داده است. به هیچ وجه بیشتر از ظرفیت اتومبیلتان سوار آن نکنید. همچنین به هیچ وجه افراد را سوار قسمت روباز کامیون و وانت نکنید. به خصوص در جاده ها زمانی که خودتان رانندگی می کنید باید به مواردی دقت داشته باشید. چند مورد هست که رانندگان باید آن ها را در نظر داشته باشند. هر دو یا سه ساعت یکبار اتومبیل را پارک کنید و نیم ساعتی استراحت کنید. بیاد داشته باشید که خستگی و خواب آلودگی بزرگترین عامل تصادفات جاده ای هستند. چنانچه نقص عضو دارید، اتومبیل شما باید تغییرات لازم را دیده باشد. از استعمال مواد مخدر و نوشیدنی های الکلی در زمان رانندگی بپرهیزید. تلاش کنید در زمان رانندگی عجله نداشته باشید و سرعتتان را بی دلیل بالا نبرید. سرعت بالا به خصوص در مناطق کوهستانی، گردنه ها و جاده های تک باند خطر تصادف را چندین برابر می کند. از سبقت گرفتن در جاده ها بپرهیزید. اگر اتومبیلی پشت شما بود که بیش از حد شتاب زده هست، بهتر است در مکان مناسبی کنار بکشید و به راننده بی پروا اجازه عبور بدهید تا خطر تصادف را کمتر کنید. در رانندگی در سفر زمینی به ارمنستان لج بازی نکنید و از صحبت با تلفن همراه یا دعوای جاده ای با همراهانتان یا سایر رانندگان جدا بپرهیزید.

لیست لوازم مورد نیاز برای سفر

لباس مناسب سفر
لباس برای مناطق معتدل، سواحل
شلوار جین
تی شرت
کفش پیاده روی، کفش کوه نوردی و دمپایی
پیراهن گرم
پلیور
بارانی
کلاه
جوراب و لباس زیر
لباس برای مناطق گرم
شلوار پنبه ای راحت
لباس سبک
تی شرت
جوراب

توصیه های مهم در سفر به ارمنستان

در سفر به ارمنستان لباس نایلونی همراه خود نبرید. لباس های نایلونی خیلی راحت عرق می کنند و به محض اینکه این لباس عرق کند، گرم و سوزان می شود و می تواند موجب عرق سوزی شود. برای چنین سفری بهتر است از لباس هایی با پارچه های پنبه ای یا کتانی استفاده کنید یا از پارچه هایی که در لباس های جین و لی استفاده می شود، انتخاب کنید.

کوله پشتی، چمدان یا ساک در سفر به ارمنستان

انتخاب کیف حمل لوازمتان در راهنمای سفر به ارمنستان اهمیت زیادی دارد. اینکه ساک استفاده کنید، کوله پشتی بردارید یا چمدان اهمیت زیادی دارد و البته به میزان لوازم شما بستگی دارد. اینکه یک سره به سفر بروید یا چند روزی سفرتان را طول بدهید. سفر چند روزه لوازم کمتری نسبت به سفر چند هفتگی نیاز دارند و شما به ساک بزرگتری نیاز دارید. زمانی که لوازم زیادی همراهتان دارید چاره ای جز همراه بردن یک چمدان ندارید و مشکل حمل کردن چمدان این است که چمدان ها بزرگ و سنگین هستند و حمل آن ها مشکل ساز است. در طول سال ها ساک ها و چمدان ها از نظر مدل و وزن تغییر ات زیادی داشتند. تا بیست سی سال پیش، ساک های پارچه ای و برزنتی بودند اما امروزه زمان ساک های نفتی است. این ساک ها سبک و محکم هستند و در حالیکه وزن ساک از سیصد گرم بیشتر نیست، بیشتر از سی کیلوگرم بار را حمل می کند. قیمت این ساک ها از چمدان ها ارزانتر است. ضمن اینکه این ساک ها انعطاف پذیر هم هستند و برای هر نوع سفری مناسبند. اگر به سفری می روید که در آن باید پیاده روی کنید یا اینکه در سفرتان اتومبیل شخصی به همراه دارید، بهتر است کوله پشتی را بردارید. اما اگر در سفرتان سوار وسایل نقلیه عمومی می شوید، بهتر است ساک های سفریتان سبک باشد. باید بتوانید بند ساک را از روی شانه تان رد کنید و آن را به حالت کوله پشتی در آورید. به این ترتیب حمل آن ساده تر می شود.

بهترین روش چیدن لوازم سفر در ساک یا کوله پشتی

دقت کنید که اگر لوازم تیز یا برنده همراه دارید، تیغه آن ها را با غلاف یا با هر روش دیگری به خوبی ببندید، چرا که ممکن است در حال حمل با یک فشار کوچک از داخل ساک به بدن شما آسیب برساند. لوازمی که خیلی اضطراری نیستند یا در مدت سفر کمتر استفاده می شوند را در ته ساکتان بچینید و لوازم ضروری تر را روی آن ها قرار دهید. به این ترتیب مجبور نیستید همه چمدان را به دنبال یک لباس یا وسیله جستجو کنید. وسایلی مانند کیسه خواب و چراغ آشپزی را در ته کوله پشتی بگذارید. بهتر است همیشه یک لباس گرم یا یک بارانی را دم دست خود یا روی سایت داشته باشید، به خصوص شب ها هوا سرد خواهد بود. مدارکتان را در محلی قرار بدهید که هم امن باشد و هم به راحتی در دسترستان باشد. بهتر است برای اینکار یک کیف جداگانه داشته باشید که همیشه همراهتان باشد. برای خوراکی هایتان جای کوچکی انتخاب کنید که کاملا در دسترس باشد. لوازم سبک را در ته ساک قرار دهید و لوازم سنگین تر را روی آن ها بچینید. این مسئله بسیار در حمل ساک شما موثر خواهد بود. بهتر است که لوازمتان را دسته بندی کنید و آن ها را تقسیم کنید مثلا لوازم خواب، خوراکی ها، لوازم بهداشتی، مدارک، لباس، جعبه کمک های اولیه، داروها. بعد هر قسمت را داخل یک ساک پلاستیکی جداگانه بگذارید. به این ترتیب راحت تر آن ها را پیدا می کنید و البته مرتب کردن چمدانتان هم وقت زیادی در سفر زمینی به ارمنستان از شما نخواهد برد.

توصیه های مربوط به ترک منزل

قبل از سفر بهتر است اقدامات خاصی را انجام دهید. اقدامات ایمنی ساده ای که باید قبل از هر سفر در نظر بگیرید، این ها هستند:
1.قبل از اینکه برای سفر از خانه خارج شوید، تمام لوازم الکترونیکی که ضروری نیستند را خاموش کنید و اگر امکان دارد، برق را از فیوز قطع کنید. اما بطور معمول یخچال و فریزر باید به برق باشند پس مواظب باشید که با قطع کردن فیوز یخچال و فریزر خاموش می شود و ممکن است محتویات آن تا زمان برگشت شما از سفر خراب شوند.
2.تمام لوازم گرمازای خانه مانند بخاری ها یا اجاق گاز یا هر نوع بخاری نفت سوز و گاز سوز را خاموش کنید و فراموش نکنید که شیر اصلی گاز را از محل کنتور و سیلندر گاز قطع کنید. مطمئن شوید که شیر هرکدام از این وسایل را قبل از قطع گاز بسته باشید.
3.مطمئن شوید که شیرهای آب خانه را بسته باشید. آب حمام، آشپزخانه و دستشویی را چک کنید و بعد از اطمینان از بسته بودن شیرها منزل را ترک کنید.
4.چنانچه قبل از خروج از منزل متوجه شدید که لوله های آب سرد یا گرم خانه نشتی دارند، قبل از ترک خانه از یک لوله کش بخواهید تا این مشکل را حل کند.
5.قبل از اینکه منزل را ترک کنید، مطمئن شوید درها و پنجره های خانه کاملا بسته شده باشند. بهتر است کلید خانه را به یک سرایدار یا فرد قابل اعتمادی بدهید تا در صورتی که حادثه ای رخ داد، بتوانند به منزل شما سر زده و مشکل را رفع کنند.
6.بهتر است قبل از سفر لوازم اضافه را از بالکن خارج کنید. مطمئن شوید که وسایل منزل در آنجا باقی نمانده و گلدان یا هر وسیله دیگری لب آن نباشد. چون ممکن است با وزیدن یک باد شدید این لوازم سخت سقوط کنند و روی سر رهگذران یا هرکسی که ممکن است در زیر آن باشد، بیفتد یا اینکه تحت تأثیر یک ماده آتش زا، آتش سوزی به راه بیندازد.
7.در خانه خود مواد قابل اشتعال، بنزین، کپسول گاز، گازوئیل یا هر ماده آتش زای دیگری را نگه ندارید. قرار گرفتن این لوازم در مکان در بسته خطرناک است. گاز متساعد شده از بنزین و نفت شدیدا قابل اشتعال هست. چنین وسایلی را بیرون خانه و در مکان مناسبی نگهداری کنید. یادتان باشد مکان در بسته یا مکانی که مواد سوختنی را در معرض آفتاب قرار دهد می تواند موجب آتش سوزی شود.
8.بهتر است مدارک و اسناد مهم خود را همراه با لوازم با ارزشتان در محل مناسب و امنی نگهداری کنید. اگر گاو صندوق در منزل دارید، یک گاو صندوق جای خوبی است.
9.در صورتی که می توانید به نزدیکترین کلانتری نبودنتان در منزل را اطلاع رسانی کنید، تا امنیت محل شما توسط پلیس در زمان سفر با ماشین شخصی به ارمنستان چک شود.